MEERJARIGE ACTIVITEITENSUBSIDIES
FONDS PODIUMKUNSTEN
2017-2020

Welkom op de website 'Meerjarige activiteitensubsidie 2017-2020' van het Fonds Podiumkunsten. Deze website bestaat uit twee delen. In het eerste deel 'Inleiding' vindt u het voorwoord van directeur Henriëtte Post, tien infographics met de kwantitatieve resultaten, een landkaart met een overzicht van de spreiding van zowel de aanvragen als de honoreringen en de verantwoording van onze werkwijze. In het tweede deel 'adviezen' vindt u de adviezen en besluiten voor de 212 aanvragende instellingen, een inleiding per discipline, de rangorde in de B-categorie en de samenstelling van de adviescommissie.

naar de adviezen

Aanvullend budget

Op 2 augustus 2016 werden de meerjarige uitslagen voor 2017-2020 op deze website bekend gemaakt. In de maanden daarna werd tot drie keer toe aanvullend budget ter beschikking gesteld door het ministerie van OCW. Na Prinsjesdag werd het meerjarige budget van het Fonds verhoogd met 5 miljoen euro om de festivals en een deel van de producerende instellingen op het gebied van muziektheater in de categorie B (positief advies, maar geen geld vanwege ontoereikende middelen) alsnog te kunnen honoreren. Dit besluit werd ingegeven door een Kamermotie waarin werd gewezen op de onevenredige druk op de budgetten voor festivals en muziektheater, waardoor relatief veel aanvragen met (zeer) hoge scores niet konden worden gehonoreerd. Ook werd het belang van festivals onderstreept voor de geografische spreiding van voorstellingen door het hele land.

Na de begrotingsbehandeling in november werd opnieuw aanvullend budget ter beschikking gesteld. Er werd een motie aangenomen waardoor de instellingen op de zaaglijn bij de disciplines muziek, dans en theater alsnog hun volledig aangevraagde meerjarige subsidie ontvangen. Door de Tweede Kamer werd een amendement aangenomen waarbij eenmalig een bedrag van ruim 9 miljoen beschikbaar kwam om alle resterende instellingen in de categorie B gedurende één jaar (2017) te subsidiëren. Daarmee loopt de politiek feitelijk vooruit op de uitkomst van de landelijke verkiezingen in maart 2017, aangezien het structureel toevoegen van de extra middelen afhankelijk is van de uiteindelijk te formeren coalitie. In totaal gaat het om 65 gezelschappen. Zij zullen naar verwachting pas in de tweede helft van 2017 zekerheid verkrijgen over de voortzetting van hun subsidie in de jaren erna.
MEERJARIGE ACTIVITEITENSUBSIDIES
FONDS PODIUMKUNSTEN
2017-2020
Dit is een mobiele en compacte versie van de website met de meerjarige adviezen 2017-2020. Kijk voor de volledige versie op een desktop computer.
meerjarige subsidie
2013-2016
(bedrag per jaar)
aangevraagd
2017-2020
(bedrag per jaar)
toegekend
2017-2020
(bedrag per jaar)
  • 120.000
    120.000
  • 150.000
    125.000
  • 95.000
    95.000
  • 300.000
    0
  • 192.650
    196.800
    196.800
  • 598.700
    675.300
    635.300
  • 60.000
    60.000
  • 75.000
    62.500
  • 237.500
    237.500
  • 115.000
    0
  • 95.000
    95.000
  • 670.950
    685.200
    571.000
  • 155.400
    129.500
  • 284.400
    0
  • 130.000
    0
  • 312.900
    348.750
    354.167
  • 131.250
    131.250
  • 347.300
    582.000
    581.167
  • 187.500
    187.500
  • 121.000
    155.500
    151.500
  • 150.000
    0
  • 255.500
    424.000
    263.500
  • 498.600
    571.670
    0
  • 110.000
    0
  • 259.400
    0
  • 514.700
    678.600
    662.630
  • 116.300
    116.300
  • 80.000
    0
  • 488.100
    586.800
    576.130
  • 98.400
    0
  • 150.000
    150.000
  • 300.000
    300.000
  • 200.000
    229.167
  • 185.000
    0
  • 485.000
    562.000
    502.167
  • 150.000
    125.000
  • 130.200
    100.000
    100.000
  • 359.800
    342.500
    342.500
  • 325.000
    354.167
  • 206.500
    300.000
    300.000
  • 250.000
    0
  • 166.200
    0
  • 25.000
    25.000
  • 185.000
    214.167
  • 157.080
    130.900
  • 242.500
    202.500
    168.750
  • 297.300
    345.000
    345.000
  • 150.000
    150.000
  • 75.000
    75.000
  • 150.000
    0
  • 93.750
    0
  • 224.500
    0
  • 75.000
    75.000
  • 150.000
    150.000
  • 180.000
    0
  • 118.750
    118.750
  • 301.150
    255.000
    225.000
  • 177.000
    0
  • 150.000
    0
  • 100.000
    0
  • 122.000
    146.250
    131.250
  • 280.000
    430.000
    400.000
  • 75.000
    62.500
  • 345.495
    411.400
    403.167
  • Holland Opera

    Inleiding

    Holland Opera, in 1993 opgericht als Xynix Opera, is sinds 2010 gevestigd in De Veerensmederij in Amersfoort. De artistieke en zakelijke leiding is in handen van regisseur Joke Hoolboom en dirigent/zanger Niek Idelenburg. Zij werken samen met een vast team van vormgevers en licht- en geluidontwerpers. Holland Opera heeft als missie om voor een jong en divers publiek opera te maken die ontroert en betovert, die toegankelijk en actueel is en maatschappelijk relevante onderwerpen centraal stelt. Daarbij worden oude verhalen verbonden met de huidige tijd en worden bezoekers onder meer door geavanceerde composities geprikkeld tot kijken, luisteren en communiceren, aldus de aanvraag. Het gezelschap produceert muziektheater voor de jeugd in het theater en op scholen, en groot gemonteerde opera’s op locatie. Holland Opera onderscheidt zich naar eigen zeggen door het uitbrengen van nieuwe, doorgecomponeerde opera’s, gezongen door klassiek geschoolde zangers, maar ingebed in het hier en nu en gebruikmakend van cross-overs van hedendaagse stijlen. Jeugdliteratuur, klassiek repertoire en klassieke mythologie vormen vaak de basis voor het nieuw geschreven werk. Hierbij willen de makers met actuele thema’s hun publiek aan het denken zetten. Voor elke productie wordt een opdracht verstrekt aan componisten en/of librettisten. Ook wordt regelmatig samengewerkt met (jonge) ensembles.

    In de komende periode wordt deze lijn voortgezet. Zo worden compositie-opdrachten verstrekt aan onder anderen Willem Jeths, Chiel Meijering en Jonathan Dove. Alle componisten kenmerken zich volgens de aanvraag door een eigen idioom in combinaties met verschillende muziekstijlen, zoals pop, jazz, klassiek en wereldmuziek. Voor de libretto’s worden onder anderen Joke van Leeuwen, Pieter van de Waterbeemd en Carel Alphenaar geëngageerd. Voor de periode 2017-2020 worden jeugdvoorstellingen voor zowel de grote als de kleine zaal ontwikkeld en staat er ieder jaar een grootschalige locatievoorstelling op het programma. Vrijwel alle producties worden hernomen; zo staat voor 2017 de reprise van de in 2007 uitgebrachte opera ‘Styx’ gepland en wordt de productie ‘Orpheus’ uit 2014 op uitnodiging van het festival Århus in 2017 gespeeld in Denemarken. De jeugdproducties behelzen onder meer een dansopera over de drang om te veranderen en een voorstelling over prestatiedruk en de macht van sociale media. Op artistiek vlak wordt samengewerkt met onder meer Blauwe Uur, jongNBE, DOX, De Stilte, Opera Zuid en de Birmingham Opera Company, waarmee een community-opera is ontwikkeld. Interactieve educatieprogramma’s blijven ook de komende periode een belangrijk speerpunt binnen het beleid. Zo is er een samenwerkingsverband met scholen opgezet. Daarnaast maakt Holland Opera deel uit van een samenwerkingsverband met vier andere jeugdgezelschappen uit het hele land: Klasse Theater Uitjes. Ten slotte wil de aanvrager intensief inzetten op talentontwikkeling; er wordt een meerjarig traject aangeboden aan twee jonge operaregisseurs en twee choreografen. Holland Opera heeft twee jonge regisseurs uitgenodigd om twee opera’s te regisseren en een co-regie te voeren. Zij worden daarbij intensief begeleid door de artistiek leider van Holland Opera. Daarnaast worden twee jonge choreografen uitgenodigd, die een soortgelijk traject zullen volgen. Op het gebied van talentontwikkeling van jonge zangers wordt samengewerkt met Opera Zuid.

    In de periode 2017-2020 speelt Holland Opera negentig voorstellingen per jaar. Het gevraagde subsidiebedrag is 374.000 euro. Daarnaast is een bijdrage talentontwikkeling aangevraagd van 37.400 euro. Het totaal gevraagde subsidiebedrag komt daarmee op 411.400 euro.

    Historie

    Holland Opera ontvangt in de periode 2013-2016 een structurele subsidie van het Fonds Podiumkunsten in het kader van de regeling meerjarige activiteitensubsidie 2013-2016. Het Fonds volgt de door haar meerjarig gesubsidieerde instellingen door meerdere adviseurs de voorstellingen en/of concerten te laten bezoeken. In de periode 2013-2016 hebben adviseurs van het Fonds vier voorstellingen van drie verschillende producties van Holland Opera bezocht. Daarnaast is er door Holland Opera beeld- en/of geluidsmateriaal opgestuurd van de voorstellingen ‘Blauwbaard op Rijnauwen’, ‘4 Musketiers’, ‘Orfeo Underground’ en ‘Suikertantes’.

    Artistieke kwaliteit

    De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit als voldoende.

    Zij noemt de thema’s die de makers kiezen als uitgangspunten voor de voorstellingen interessant en aansprekend voor de beoogde doelgroepen. De commissie is positief over de verzorgde vormgeving die de voorstellingen van het gezelschap kenmerkt en het inventieve gebruik van de ruimte die met name bij de jaarlijkse locatievoorstelling van Holland Opera een belangrijke rol speelt. De commissie mist in het algemeen echter diepgang in de uitwerking van de thematiek. De verhaallijnen zijn tamelijk eenduidig en de teksten ontberen soms verbeeldingskracht. Door de sterke focus op de vorm komt de dramatiek van de mythologische verhalen of de onderwerpen niet altijd goed uit de verf. Mede hierdoor lopen de producties het risico om enigszins eendimensionaal te worden en aan zeggingskracht in te boeten. Zo vindt de commissie dat in de productie ‘Blauwbaard’ op Fort Rijnauwen inventief gebruik is gemaakt van de ruimte en dat het vormgevingsconcept mooie beelden oplevert. Tegelijkertijd komen het liefdesverhaal en het drama van Judith en Blauwbaard in haar ogen onvoldoende uit de verf. De commissie constateert dat Holland Opera doorgaans goede componisten aan zich weet te binden, zoals bijvoorbeeld Jonathan Dove en Oene van Geel. Zij plaatst wel een kanttekening bij de muzikale benadering van bestaand materiaal. Zo zijn de bewerkingen van de klassieke werken weinig spannend en is het uitvoeringsniveau volgens de commissie wisselend van kwaliteit. Alhoewel de zangers van Holland Opera individueel over voldoende vakmanschap beschikken, is de samenzang in haar ogen voor verbetering vatbaar.

    Het beleid voor de komende periode borduurt in grote lijnen voort op de eerdere activiteiten van Holland Opera. Aan de producties liggen relevante, actuele onderwerpen ten grondslag en de commissie is positief over de verschillende samenwerkingspartners, zoals DOX en jongNBE. Op muzikaal vlak worden verschillende samenwerkingen met componisten voortgezet en wordt er consequent ingezet op een mengeling van diverse stijlen, waarbij de uitvoerenden klassiek geschoolde zangers zijn. De integratie van de verschillende muziekstijlen noemt de commissie aansprekend. Zij vindt de plannen echter ook behoudend en de artistieke visie niet altijd even scherp geformuleerd. De plannen zijn in haar ogen bovendien meer een werkwijze dan een inhoudelijk concept. Zo worden de dramaturgische keuzes niet onderbouwd en wordt de wijze waarop Holland Opera de voorgenomen actualisering in zijn voorstellingen wil doorvoeren weinig concreet gemaakt. Ook de muzikale ontwikkeling wordt volgens de commissie onvoldoende toegelicht. Mede doordat Holland Opera volgens een vast, weliswaar beproefd, format werkt, plaatst de commissie een kanttekening bij de vernieuwing die het gezelschap nastreeft. In dit kader noemt zij het engageren van twee jonge regisseurs en twee choreografen en de samenwerking met Het Houten Huis een positieve ontwikkeling die kan bijdragen aan de oorspronkelijkheid van de voorstellingen.

    Ondernemerschap

    De commissie beoordeelt het ondernemerschap als zeer goed.

    Zij constateert dat de aanvrager de afgelopen jaren in continuïteit een groot aantal producties heeft uitgebracht en daarbij een gezonde financiële basis heeft weten te behouden. Daarnaast is Holland Opera erin geslaagd om hoge eigen inkomsten te genereren, onder meer doordat het gezelschap een vaste sponsor aan zich heeft weten te binden. Tevens heeft de commissie waardering voor de hoge publieksinkomsten die het gezelschap weet te genereren, onder meer door in het eigen theater te spelen, en de relatief forse inkomsten uit vriendenrelaties. Voor de komende periode staat Holland Opera een aanzienlijke stijging van de totale gemiddelde begroting voor ogen; de commissie vindt de onderbouwing hiervan overtuigend. Zo wordt er op hogere inkomsten uit sponsoring gerekend en verwacht het gezelschap ook een stijging van de gemiddelde publieksinkomsten ten opzichte van de periode 2013-2015. De begrotingsontwikkeling staat in verhouding tot het aantal voorgenomen activiteiten, dat een groei laat zien ten opzichte van de afgelopen jaren. Het dekkingsplan kent volgens de commissie een goede financieringsmix, waarbij het risico wordt gespreid over verschillende inkomstenbronnen en over verschillende soorten producties en speelcircuits. Dat Holland Opera is opgenomen in de Basisinfrastructuur (BIS) van Amersfoort, geeft bovendien de nodige zekerheid over inkomsten uit lokale overheidsgelden op de langere termijn. Mede door de heldere visie op de bedrijfsvoering is de aanvrager naar de mening van de commissie in staat om een goede afweging te maken tussen ambities en risico's.

    Holland Opera heeft een goed beeld van de eigen positie in het veld; alhoewel het gezelschap niet het enige gezelschap is dat muziektheater voor de jeugd produceert, richt het zich wel als een van de weinige op de klassiek geschoolde stem. Door de samenwerkingsverbanden met andere jeugdgezelschappen en uitgebreide educatieve randprogramma's bij alle jeugdvoorstellingen heeft Holland Opera zich tot een belangrijke speler in het scholencircuit ontwikkeld. Bovendien heeft het gezelschap zich door de grootschalige locatieproducties een voor het publiek herkenbare plek in de regio weten te verwerven. De commissie noemt de plannen op het gebied van publieksbenadering stevig onderbouwd. Holland Opera heeft een helder beeld van de eigen doelgroepen, onder meer doordat er al sinds geruime tijd publieksenquêtes worden uitgevoerd. De aanvrager richt zich in eerste instantie op jeugd en jongeren uit het basis- en middelbaar onderwijs. Voor de komende periode streeft het gezelschap ernaar om het aandeel jongeren te vergroten, bijvoorbeeld door op voor deze doelgroep aantrekkelijke stadslocaties te spelen of door familietickets aan te bieden bij de grote locatiespektakels. Verder is de aanvrager zeer actief op social media, onder andere met een eigen YouTube-kanaal. Ook het feit dat de bij de producties betrokken vrijwilligers en amateurzangers en -spelers worden ingezet als ambassadeur van Holland Opera, kan bijdragen aan de publieksontwikkeling. Dit geldt eveneens voor de samenwerking met diverse partijen binnen en buiten het culturele veld. Al met al heeft de commissie vertrouwen in de geprognosticeerde stijging van de bezoekersaantallen.

    Pluriformiteit

    De commissie beoordeelt de bijdrage aan de pluriformiteit als ruim voldoende.

    Zij rekent het aanbod van Holland Opera tot muziektheater voor de jeugd. Er wordt in Nederland veel jeugd(muziek)theater geproduceerd en gespeeld, door instellingen in de Basisinfrastructuur en in het vrije circuit. Alhoewel ook andere jeugdgezelschappen opdrachten verstrekken voor nieuw werk aan componisten en librettisten, richt Holland Opera zich consequent op muziek voor de klassiek geschoolde stem en doorgecomponeerde muziek. De commissie is van oordeel dat Holland Opera zich hiermee onderscheidt. Daarom is de commissie van mening dat het werk van Holland Opera een aanzienlijke bijdrage levert aan de pluriformiteit van het aanbod.

    Geografische spreiding

    De commissie beoordeelt de bijdrage aan de geografische spreiding als goed.

    Holland Opera is gevestigd in Amersfoort, waar het aanbod aan podiumkunsten beperkt is. Het gezelschap is goed ingebed binnen de culturele infrastructuur van de vestigingsplaats en organiseert onder meer activiteiten in het eigen theater, De Veerensmederij. Landelijk gezien heeft Holland Opera in de periode 2013-2015 een substantieel aandeel voorstellingen in verschillende steden en regio's weten te realiseren, waarbij de nadruk lag op de regio’s Midden en Zuid. In de komende periode staat de aanvrager een vergelijkbare spreiding van de voorstellingen voor ogen. Daarmee is er volgens de commissie sprake van een grote bijdrage aan de geografische spreiding.

    Bijdrage talentontwikkeling

    De commissie adviseert de bijdrage voor talentontwikkeling niet toe te kennen.

    Alhoewel de commissie waardering heeft voor het feit dat Holland Opera vier jonge regisseurs en choreografen in het kader van een talentontwikkelingstraject wil begeleiden, stelt zij tegelijkertijd vast dat deze makers slechts in beperkte mate de artistieke eindverantwoordelijkheid zullen dragen van de producties waarbij zij worden betrokken. De rol die de makers zullen vervullen is overwegend die van coregisseur of co-choreograaf. De commissie vindt de activiteiten daarmee minder interessant waar het gaat om de talentontwikkeling van de betreffende makers.

    Conclusie

    De commissie adviseert de aanvraag van Holland Opera te honoreren voor zover het budget dat toelaat.
    Aangevraagd bedrag per jaar
    411.400
    Geadviseerd bedrag per jaar
     
     
    gemiddeld aantal uitvoeringen per jaar
    bedrag per uitvoering
     
    Circuit klein/middel
    70
    2.500
    175.000
    Circuit groot
    20
    6.200
    124.000
    Basisbedrag
     
    75.000
    Bijdrage talentontwikkeling
     
    0
    Bijdrage jeugd
     
    29.167
    Totaal geadviseerd bedrag per jaar
    403.167
    Toegekend bedrag per jaar
    403.167
    Aangevraagd bedrag per jaar
    411.400

    Circuit klein/middel
    175.000
    Circuit groot
    124.000
    Basisbedrag
    75.000

    Totaal geadviseerd bedrag per jaar
    403.167
    Toegekend bedrag per jaar
    403.167

    * Alsnog toegekend in 2016

  • 522.500
    447.900
    446.900
  • 754.550
    702.960
    585.800
  • 103.000
    125.000
    0
  • 150.000
    0
  • 152.800
    0
  • 146.000
    176.200
    164.200
  • 527.500
    0
  • 25.000
    25.000
  • 75.000
    75.000
  • 125.000
    125.000
  • 544.400
    621.000
    633.797
  • 125.000
    0
  • 345.800
    569.000
    569.000
  • 237.500
    237.500
  • 159.500
    159.500
  • 409.100
    389.100
  • 133.750
    133.750
  • 150.000
    150.000
  • 130.400
    150.000
    150.000
  • 342.500
    0
  • 125.000
    0
  • 95.000
    0
  • 234.200
    229.200
    229.200
  • 180.650
    557.500
    507.500
  • 290.000
    275.000
  • 125.000
    125.000
  • 312.900
    448.800
    0
  • 150.000
    0
  • 229.150
    265.000
    230.000
  • 272.500
    0
  • 222.500
    222.500
  • 329.500
    0
  • 383.300
    390.000
    354.167
  • 240.000
    200.000
  • 137.500
    137.500
  • 156.200
    0
  • 142.600
    0
  • 103.000
    0
  • 289.400
    357.500
    337.500
  • 162.500
    0
  • 280.000
    280.000
  • 150.000
    150.000
  • 312.900
    405.000
    405.000
  • 130.400
    150.000
    150.000
  • 130.400
    150.000
    150.000
  • 187.000
    0
  • 150.000
    150.000
  • 291.000
    448.440
    373.700
  • 842.900
    769.200
    769.200
  • 636.200
    806.800
    798.800
  • 130.400
    250.000
    250.000
  • 556.400
    570.600
    550.600
  • 125.000
    0
  • 223.700
    203.700
  • 151.250
    151.250
  • 279.000
    279.000
  • 130.400
    300.000
    250.000
  • 260.700
    300.000
    300.000
  • 130.400
    150.000
    125.000
  • 171.750
    171.750
  • 491.900
    495.600
    524.767
  • 342.380
    320.600
  • 260.700
    300.000
    300.000
  • 150.000
    0
  • 690.900
    733.200
    611.000
  • 312.900
    436.200
    363.500
  • 312.900
    415.000
    415.000
  • 50.000
    0
  • 300.000
    0
  • 200.000
    200.000
  • 109.000
    95.000
  • 410.650
    429.000
    399.000
  • 339.000
    0
  • 125.000
    0
  • 211.200
    175.000
    0
  • 240.000
    229.167
  • 177.000
    0
  • 148.600
    430.800
    424.967
  • 130.000
    130.000
  • 125.000
    125.000
  • 198.200
    97.000
  • 150.000
    0
  • 125.000
    125.000
  • 150.000
    150.000
  • 125.000
    0
  • 162.500
    191.667
  • 150.000
    150.000
  • 365.350
    388.500
    388.500
  • 495.900
    656.800
    644.800
  • 228.900
    445.250
    298.600
  • 390.000
    325.000
  • 156.400
    150.000
    150.000
  • 282.500
    236.200
  • 391.100
    582.000
    514.167
  • 280.000
    309.167
  • 95.000
    95.000
  • 200.000
    200.000
  • 150.000
    125.000
  • 125.000
    0
  • 125.200
    129.500
    0
  • 136.850
    145.000
    174.167
  • 184.400
    0
  • 131.500
    0
  • 455.020
    0
  • 210.000
    0
  • 187.700
    270.000
    225.000
  • 328.500
    390.000
    354.167
  • 83.496
    0
  • 125.000
    0
  • 183.500
    158.500
  • 469.300
    625.000
    0
  • 125.000
    125.000
  • 300.000
    300.000
  • 135.000
    112.500
  • 100.000
    100.000
  • 303.500
    412.500
    412.500
  • 150.000
    0
  • 640.650
    695.400
    579.500
  • 200.000
    0
  • 150.000
    0
  • 147.850
    217.200
    197.200
  • 150.400
    150.400
  • 477.200
    582.000
    575.000
  • 215.000
    215.000
  • 26.100
    30.000
    30.000
  • 62.600
    265.000
    265.000
  • 312.900
    300.000
    300.000
  • 450.700
    483.600
    403.000
  • 156.400
    200.000
    229.167
  • 135.000
    0
  • 203.375
    202.500
  • 140.000
    140.000
  • 78.200
    271.300
    0
  • 665.650
    657.600
    638.000
  • 379.500
    337.500
  • 215.000
    215.000
  • 300.400
    375.000
    325.000
  • 430.200
    457.000
    457.000
  • 165.455
    0
  • 266.000
    250.000
    250.000
  • 300.400
    359.500
    359.500
  • 348.900
    545.400
    454.500
  • 125.000
    125.000
  • 105.200
    105.200
  • 506.900
    512.000
    462.000
  • 225.000
    225.000
  • 250.300
    356.000
    359.167
  • 200.000
    0

* Alsnog toegekend in 2016

** Alsnog toegekend in 2017

*** Toegekend, maar ziet af van subsidie