Cello8ctet Amsterdam
Inleiding
Cello8ctet Amsterdam is een klassiek ensemble, gevestigd in Amsterdam. Sinds 2014 verzorgt het collectief van acht cellisten alle artistieke, zakelijke en productionele taken. Waar nodig worden er projectmatig derden ingeschakeld. De missie van het ensemble is volgens de aanvraag ‘om met unieke artistieke signatuur een ontgrenzende rol te spelen in de muziek en de podiumkunsten’. In het verlengde daarvan formuleert Cello8ctet twee hoofddoelstellingen: grensverleggende nieuwe muziek maken en in de voorstellingen verschillende muziekstijlen en kunstdisciplines combineren. Bij de ontwikkeling van nieuw repertoire speelt het ensemble volgens de aanvraag steeds vaker een actieve makersrol, waarin de samenwerking met de componist centraal staat. Daarnaast ontwikkelt Cello8ctet multidisciplinaire voorstellingen in samenwerking met artiesten en instellingen uit andere kunstdisciplines, waarbij de cellisten een transdisciplinaire rol vervullen. Dit door niet alleen als uitvoerend musicus op te treden, maar ook te bewegen op basis van een choreografie of te acteren. De positie van Cello8ctet Amsterdam binnen het podiumkunstenveld wordt volgens het plan gekenmerkt door de bijzondere bezetting, de programmering van nieuw, speciaal voor het ensemble geschreven repertoire, hoogwaardige muziekvoorstellingen voor kinderen en een transdisciplinaire werkwijze. Binnen de kamermuziek onderscheidt het ensemble zich door geregeld te kiezen voor een gevoelige maatschappelijke thematiek.
Kernactiviteiten voor de periode 2017-2020 zijn het geven van concerten, het ontwikkelen van repertoire en transdisciplinaire producties en het produceren van audio- en videomateriaal, deels in de vorm van immersive media. Er wordt onder meer een eigen serie met drie concerten per seizoen in Amsterdam, Antwerpen en (vanaf 2019) een Duitse stad gerealiseerd. Het betreft het project ‘VOCALTR8CKS’, met jaarlijks drie videoclips op YouTube waarin de acht cellisten composities spelen van Bart Soeters, als begeleiding van het geluidsspoor met de lead vocals van beroemde tophits. Verder zal Cello8ctet in 2017 een programma presenteren met werken uit het filmmuziekoeuvre van Philip Glass, die volgend jaar tachtig wordt. Het ensemble gaat samen met Michael Riesman, de rechterhand van Glass, met dit programma op tournee door Nederland en de Verenigde Staten. In 2018 zal het ensemble een dansvoorstelling maken met choreograaf Samir Calixto, op basis van de muziek van Arvo Pärt. Voor 2018 staat een programma met een nieuwe opdrachtcompositie van Michael Gordon in de planning. Daarnaast zal het octet multidisciplinaire coproducties ontwikkelen, waaronder het ‘instant-drieluik’ met Via Berlin, over de obsessieve hunkering naar onmiddellijke bevrediging. Hierin wordt samengewerkt met regisseur Dagmar Slagmolen, choreograaf Pim Veulings en Orkater. Met Dagmar Slagmolen wordt tevens de jeugdmuziekvoorstelling ‘Cellokrijgers’ ontwikkeld, in coproductie met Oorkaan.
In de periode 2017-2020 speelt Cello8ctet 74 voorstellingen en/of concerten per jaar. Het gevraagde subsidiebedrag is 259.400 euro.
Historie
Cello8ctet ontvangt in de periode 2013-2016 geen structurele subsidie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap of het Fonds Podiumkunsten.
Er is door Cello8ctet onder meer beeld- en/of geluidsmateriaal opgestuurd van de voorstellingen en/of de concerten ‘Cellostorm’, ‘Arvo Pärt’, ‘Canto Ostinato’ en ‘Een pure formaliteit’.
Artistieke kwaliteit
De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit als voldoende.
De musici van Cello8ctet beschikken over een ruime mate van vakmanschap en slagen er tevens in zich in visueel en theatraal opzicht overtuigend te profileren op het podium. Zo was de coproductie ‘Cellostorm’ (de afgelopen periode ontwikkeld met Oorkaan) volgens de commissie een geslaagd voorbeeld van een transdisciplinaire voorstelling voor een jeugdige doelgroep. Verder vindt de commissie het bijzonder dat het ensemble een artistieke relatie heeft opgebouwd met Arvo Pärt en Philip Glass. Het ensemble heeft ruimschoots aangetoond dat met een bezetting van acht cello's een bijzondere en mooie ensembleklank kan worden gecreëerd. De commissie plaatst daarbij de kanttekening dat de bezetting vaak wisselt, wat zij niet optimaal vindt met het oog op de continuïteit van het samenspel en de herkenbaarheid van het collectief voor het publiek. De commissie vindt het bovendien een gemis dat er niet is gekozen voor een artistiek leider die richting geeft aan de artistieke ontwikkeling. Daarmee ontbreekt het ook aan continuïteit in de ontwikkeling van een oorspronkelijke artistieke signatuur.
De commissie ziet dit terug in de plannen voor de periode 2017-2020, waarin zij geen uitgesproken artistieke visie ziet. Er zijn diverse afzonderlijke projecten beschreven, maar in het plan komt geen heldere artistieke identiteit naar voren. De bezetting van acht cello's lijkt steeds het belangrijkste motief in de plannen, maar dit vindt de commissie weinig oorspronkelijk als artistieke leidraad. De commissie meent dat Cello8ctet Amsterdam zich daarnaast in de coproducties overwegend voegt naar de initiatieven en ideeën van partners. Dit gaat ten koste van de eigen signatuur van het ensemble. De commissie is er op grond van de plannen ook niet van overtuigd dat het octet in de komende jaren zijn artistieke stempel zal kunnen drukken op de interdisciplinaire producties. Zo getuigde de voorstelling ‘Cellostorm’ volgens de commissie van een goede zeggingskracht. Maar zowel productioneel als artistiek had Oorkaan als coproducent een fors aandeel in het succes. De commissie ziet de inbreng van het octet in de co-producties maar in beperkte mate terug. In de aanvraag reflecteert de aanvrager bovendien nauwelijks op de ervaring en expertise die in het recente verleden zijn opgebouwd met de verschillende samenwerkingen. De aanvraag biedt ook weinig inzicht in de inbreng die Cello8ctet Amsterdam levert met betrekking tot de totstandkoming van de voorstellingen in de komende jaren. De commissie is wel positief over de samenwerking met componisten in de komende jaren, zoals met Jan Kuijken. Zij staat tot slot kritisch tegenover het project ‘VOCALTR8CKS’. In het audiomateriaal waarnaar de aanvraag verwijst, zijn de arrangementen weinig vindingrijk, waardoor het concept volgens de commissie weinig diepgang krijgt.
Ondernemerschap
De commissie beoordeelt het ondernemerschap als voldoende.
De commissie merkt op dat de aanvraag weinig inzichtelijk is wat betreft de ontwikkeling van de eigen inkomsten in de komende periode, doordat in de aanvraag een andere begrotingssystematiek is gehanteerd dan afgelopen jaren. De instelling verwijst in dit verband naar instructies van het Fonds. Echter, volgens de commissie is het de verantwoordelijkheid van de aanvrager zelf om inzicht te geven in de gevolgen van de verschillende inrichting van de cijfers over de afgelopen jaren en de toekomst. Nu laat de begroting voor 2017-2020 een verdrievoudiging zien van de totale exploitatie, waarbij is uitgegaan van slechts een lichte stijging van het aantal activiteiten. Deze weergave van de financiële ontwikkeling geeft echter geen reëel beeld van de schaalvergroting die de organisatie zal ondergaan, door de manier waarop de aanvrager coproducties heeft opgenomen. Daardoor biedt de ingediende aanvraag ook geen inzicht in de omvang van de risico’s die Cello8ctet zelf draagt. Cello8ctet Amsterdam toont zich in het plan wel bewust van risico's, ook gelet op de grote mate van afhankelijkheid van samenwerkingspartners. Er is echter geen strategie waarop kan worden teruggevallen wanneer aangevraagde subsidies niet worden toegekend. Daar staat tegenover dat de instelling zich in de afgelopen periode flexibel en zelfredzaam heeft getoond in de wijze waarop het ensemble heeft gefunctioneerd.
Cello8ctet Amsterdam geeft in de aanvraag een heldere beschrijving van de eigen positionering. De commissie plaatst hierbij de kanttekening dat het ensemble de kamermuzieksector als referentiekader neemt in het beschrijven van zijn onderscheidende kenmerken. Dat terwijl voor de komende jaren juist volop wordt ingezet op muziektheaterproducties. Het ontwikkelen van multidisciplinaire coproducties en muziektheater voor de jeugd is volgens de commissie binnen de kamermuziek enigszins onderscheidend. Binnen de podiumkunsten in brede zin leidt dit op zichzelf echter niet tot een herkenbaar profiel voor het publiek. De commissie vindt het goed dat het octet zijn positie probeert te versterken met het relatiebeheer richting de eigen achterban en ook het publiek van samenwerkingspartners aan zich probeert te binden, als spin-off van coproducties. De beschrijving van doelgroepen is echter zeer algemeen en daardoor weinig doelgericht. De inzet van communicatiemiddelen is bovendien mager uitgewerkt, waardoor niet goed is onderbouwd hoe daarmee de beoogde verbreding van het publieksbereik zal worden gerealiseerd.
Pluriformiteit
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de pluriformiteit als neutraal.
Het repertoire van Cello8ctet Amsterdam bestaat voornamelijk uit klassieke werken, twintigste-eeuwse gecomponeerde muziek en nieuwe opdrachtcomposities. Het aandeel bewerkingen van gekende composities binnen de programmering is volgens de commissie relatief groot, waardoor naar de mening van de commissie de toevoeging aan het bestaande muziekaanbod beperkt is. Daarnaast stelt zij vast dat het type interdisciplinaire coproducties dat het ensemble presenteert in de aanvraag, redelijk goed vertegenwoordigd is binnen het podiumkunstenaanbod in Nederland.
Geografische spreiding
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de geografische spreiding als ruim voldoende.
Cello8ctet Amsterdam is gevestigd in Amsterdam, waar het podiumkunstenaanbod zeer groot is. Verder constateert de commissie dat de instelling in de periode 2013-2015 regelmatig heeft gespeeld in Amsterdam. Het aandeel in andere steden en regio's gespeelde concerten, is in relatie tot andere podiumkunstinstellingen groot. In de komende periode staat de aanvrager een vergelijkbare spreiding van de concerten voor ogen. De commissie vindt dat Cello8ctet Amsterdam een redelijke bijdrage levert aan de spreiding.
Bijdrage talentontwikkeling
Niet van toepassing.
Conclusie
De commissie adviseert de aanvraag van Cello8ctet Amsterdam niet te honoreren.
Aangevraagd bedrag per jaar
259.400
Geadviseerd bedrag per jaar
0
Toegekend bedrag per jaar
0
Aangevraagd bedrag per jaar
259.400
Geadviseerd bedrag per jaar
0
Toegekend bedrag per jaar
0