Feikes Huis
Inleiding
Feikes Huis is een in Amsterdam gevestigde productiekern voor objecttheater. Onder artistieke leiding van Eliane Attinger werkt Feikes Huis samen met verschillende professionele makers die niet gebonden zijn aan een genre, vorm of stijl. De zakelijke leiding is in handen van Judith Huizing. Feikes Huis wil de plek bij uitstek zijn waar jonge, nieuwe beeldend-theatermakers terecht kunnen om met artistieke en productionele ondersteuning stappen te zetten in de beroepspraktijk en waar ervaren makers hun eigen beeldende theatertaal verder kunnen ontwikkelen. Feikes Huis wil actief de modernisering en actualisering van het eigentijdse poppen- en objecttheater bevorderen, met als beoogd resultaat een betere positionering van deze discipline in het theaterveld. De kernactiviteit van het huis is het produceren van voorstellingen die de signatuur van Feikes Huis uitdragen: gedurfde, grensverleggende, beeldende producties waarin poppen, objecten, projecties en installaties samen met hun bespelers en tegenspelers de hoofdrol spelen.
Feikes Huis ziet voor de jaren 2017-2020 een inspirerende overeenkomst met het tijdperk van het begin van de twintigste eeuw. Ook toen veranderde de wereld in hoog tempo door de uitvinding van elektriciteit, auto’s, radio, fotografie en film. De geïndustrialiseerde samenleving vormde een grote inspiratiebron voor kunstenaars, tegen de achtergrond van oorlog en sociale onrust. De plannen van Feikes Huis voor de komende periode liggen voor een deel dicht bij het moderne poppentheater en voor een deel dicht bij de ideeën over het niet-psychologische theater van de dadaïsten en futuristen. De keuze voor makers wordt vooral bepaald door hun affiniteit met politieke en actuele thema’s. In 2017 produceert Feikes Huis samen met Het Houten Huis de voorstelling ‘Hoe licht kan een wolk zijn? en Hoe zwaar kan een wolk zijn?, een Zen ervaring’. Uitgangspunt is het prentenboek ‘De wonderlijke hoed van Beer’ van de Japanse schilder en schrijfster Ayano Imai. Verder speelt Feikes Huis in 2017 ‘Portals’ met Firma Draak, een nieuwkomer in de wereld van het objecttheater. In sciencefiction is een ‘portal’ een simpele uitleg voor een zwart gat dat naar andere universums leidt. In de voorstelling is het ‘portal’ een simpele, levensgrote kubus. In 2018 brengt Feikes Huis ‘In het hoofd van P.’, een voorstelling op basis van de film Being John Malkovich. In 2018 wordt ‘Animal Farm’ gespeeld. In het boek van George Orwell wordt het uitgangspunt gevonden voor een beeldende voorstelling over idealen en revolutie, macht en populisme, opportunisme en stelling nemen. In 2019 speelt Feikes Huis de volgende voorstellingen. ‘Determined’, een installatievoorstelling in samenwerking aan met SoAP, waarin de grote wederzijdse afhankelijkheid van mensen centraal wordt gesteld. De ‘Baarmoederdialogen’ gaat over de maakbaarheid van de mens in het prille begin en over de keuzes waarvoor toekomstige ouders staan. In ‘Die Mutter’ maakt Sjaron Minailo een visuele interpretatie van de cantate op. 25 van Bertolt Brecht en Hanns Eisler. Het leerstuk uit 1931 van Brecht draait om een moeder die vecht tegen sociaal onrecht. De productie ‘Oorlog(en)’ is een coproductie met Productiehuis ON en wordt gemaakt en gespeeld met Muziektheatergroep BOT. In ‘Oorlog(en)’ combineert BOT het eigen muzikaal-beeldende idioom met tekst of een collage van teksten over oorlog. Met beeldend kunstenaar en theatermaker Jaime Ibanez maakt Feikes Huis ‘I started a second-hand shop with all the things I told you when I was in love’: een voorstelling over de verwerking van liefdesverdriet.
In de periode 2017-2020 realiseert Feikes Huis 110 voorstellingen per jaar. Het gevraagde subsidiebedrag is 168.750 euro. Daarnaast wordt een bijdrage talentontwikkeling aangevraagd van 33.750 euro. Het totaal gevraagde subsidiebedrag komt daarmee op 202.500 euro.
Historie
Feikes Huis ontvangt in de periode 2013-2016 een structurele subsidie van het Fonds Podiumkunsten in het kader van de meerjarige activiteitenregeling 2013-2016.
Het Fonds volgt de meerjarig gesubsidieerde instellingen door meerdere adviseurs de voorstellingen en/of concerten te laten bezoeken. In de periode 2013-2016 hebben adviseurs van het Fonds tien voorstellingen van zes verschillende producties van Feikes Huis bezocht.
Artistieke kwaliteit
De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit als ruim voldoende.
Feikes Huis beoogt een actieve rol te spelen in de modernisering en actualisering van multidisciplinair poppen- en objecttheater. Tot 2013 fungeerde Feikes Huis als productiehuis; in de afgelopen jaren heeft de aanvrager zich als productiekern gemanifesteerd. De commissie vindt dat Feikes Huis deze rol in de afgelopen jaren met elan op zich heeft genomen. Het vakmanschap is duidelijk zichtbaar bij intendant Eliane Attinger. Zij kent het veld goed en weet waar de kansen liggen voor ontwikkeling van het metier van het objecttheater, door eigenzinnige (jonge) en grensverleggende makers aan zich te binden. In de projecten van de afgelopen jaren is in de ogen van de commissie eveneens sprake van vakmanschap, wat zichtbaar is in de acteerprestaties en de effectieve vormgeving in de voorstellingen ‘Rothko Chapel’, ‘Tik Tak Slaap’ en ‘Moord en Doodslag, naar Macbeth’. De commissie vindt de zeggingskracht van de projecten daarentegen wisselend. In het project ‘Gruwel’ vindt de commissie de regie gebrekkig, waardoor de beelden en scènes weinig onderlinge samenhang en het verloop van de stukken weinig ontwikkeling vertonen. Wat de commissie mist in de projecten van de afgelopen jaren is een duidelijke lijn die de verschillende projecten van Feikes Huis inhoudelijk met elkaar verbindt. De commissie ziet een breed en veelkleurig palet van objecttheater dat in zijn totaliteit geen duidelijke signatuur geeft aan het huis.
De projecten voor de komende jaren laten in de ogen van de commissie hetzelfde beeld zien. Feikes Huis wil de instroom van jonge makers stimuleren, de samenwerking met enkele ervaren makers voortzetten en nieuwe samenwerkingen aangaan met zowel makers als coproducenten. De commissie vindt het totale beeld van makers dat uit de aanvraag blijkt zeer divers en ziet hierin weinig richting of focus. De artistieke onderbouwing in de aanvraag van de keuzes voor de geselecteerde projecten, namelijk dat voor de betreffende makers het beeld de belangrijkste drager is van betekenis, vindt de commissie summier. Ook de motivering van de keuze voor makers met affiniteit voor politieke en actuele thema’s vindt de commissie erg algemeen geformuleerd. Wat de meerwaarde zal zijn van de samenwerking met Feikes Huis voor de verschillende makers, behalve productionele ondersteuning, is voor de commissie niet duidelijk. Hierdoor is de commissie er niet van overtuigd dat in de komende jaren de signatuur van Feikes Huis duidelijker zichtbaar zal zijn. De jonge makers waarmee Feikes Huis gaat samenwerken vindt de commissie interessant en veelbelovend. Zij zijn veelal op zoek naar nieuwe vormen binnen het objecttheater en sommigen van hen komen niet uit het poppentheater en kunnen, vanwege die andere achtergrond, zorgen voor vernieuwende interacties tussen verschillende disciplines. Wel is de commissie nog niet volledig overtuigd van de potentiële zeggingskracht van de projecten van de jonge makers. In de beschrijving van de projecten is de zorg voor de inhoud, de dramaturgie en de regie niet in evenwicht met de aandacht voor de vorm. De geselecteerde makers die meer ervaring hebben, zijn gerenommeerd en hebben een eigen stijl. In de beschrijving van de projecten van deze makers vindt de commissie de aandacht voor de regie en dramaturgie gering, maar voor het realiseren van zeggingskracht vertrouwt de commissie op de ervaring en staat van dienst van de makers.
Ondernemerschap
De commissie beoordeelt het ondernemerschap als voldoende.
De commissie is positief over de wijze waarop Feikes Huis de organisatie heeft vormgegeven. Feikes Huis heeft een kleine flexibele organisatie en per productie worden externe medewerkers aangetrokken. Daarnaast heeft Feikes Huis een groot netwerk van makers en instellingen in de podiumkunsten. De organisatie heeft een gedegen financiële positie.
De ambities voor 2017-2020 voor wat betreft de hoogte van het activiteitenniveau komen neer op een kleine stijging van het aantal voorstellingen ten opzichte van 2013-2015. De commissie vindt deze ambitie realistisch. Feikes Huis beoogt in de komende jaren een verbreding van de financieringsmix ten opzichte van vorige jaren; de eigen inkomsten worden geacht aanzienlijk te stijgen. De maatregelen die zorg moeten dragen voor de stijging zijn het intensiveren van de verkoop van de voorstellingen, aanvullende fondsenwerving, uitleen van expertise en personeel en coproduceren. De commissie vindt deze onderbouwing niet overtuigend, aangezien de meeste genoemde maatregelen al doorgevoerd zijn. Zo is de samenwerking met impresariaten al enkele jaren geleden begonnen, werkt Feikes Huis al langer samen met makers met naamsbekendheid en is het coproduceren voor Feikes Huis al bekend terrein. Er is vanaf 2015 weliswaar een stijgende lijn in de verkopen, maar een sprong naar structureel hogere eigen inkomsten zoals in de aanvraag wordt beoogd, vindt de commissie zonder een overtuigende onderbouwing niet aannemelijk. Op grond van de aanvraag is de commissie van mening dat de publieksbenadering een ondergeschikte rol speelt in het zakelijk beleid van Feikes Huis. Het publieksbereik van Feikes Huis was gering in de afgelopen periode en de commissie vindt dat het gezelschap daarop niet afdoende reflecteert in de aanvraag. De omschrijving van de verschillende doelgroepen in de aanvraag is summier en gaat niet veel verder dan dat de voorstellingen van Feikes Huis aansprekend zijn voor een volwassen, avontuurlijk en cultureel divers publiek.
Verder bevat de aanvraag geen gestructureerd plan van aanpak voor de communicatie en marketing. Er worden enkele middelen genoemd om de naamsbekendheid te vergroten en om incidentele bezoekers vast te houden, maar deze middelen vindt de commissie niet overtuigend. Wel heeft Feikes Huis sterke coproducenten in de arm genomen, werkt de aanvrager samen met professionele partners voor de verkoop en wordt er online een initiatief op touw gezet met gelijkgestemde instellingen. De commissie vindt het noodzakelijk dat Feikes Huis zich, samen met zijn netwerk, in de komende jaren meer dan voorheen inspant om het publieksbereik van de voorstellingen te vergroten.
Pluriformiteit
De bijdrage aan de pluriformiteit beoordeelt de commissie als zeer goed.
De commissie rekent het werk van Feikes Huis tot het poppen-/objecttheater. Dit is een soort aanbod dat in de Basisinfrastructuur (BIS) en in het vrije circuit nauwelijks tot niet wordt geproduceerd. Bovendien vindt de commissie dat Feikes Huis door het produceren van poppen- en objecttheater voor volwassenen, met producties van meerdere makers met verschillende genres, vormen en stijlen, waarvan het aanbod zeer klein is, een zeer belangrijke bijdrage aan de pluriformiteit van het Nederlandse podiumkunstenlandschap levert.
Geografische spreiding
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de spreiding als ruim voldoende.
Feikes Huis is gevestigd in Amsterdam, waar het podiumkunstenaanbod zeer groot is. Verder constateert de commissie dat Feikes Huis in de periode 2013-2015 regelmatig heeft gespeeld in Amsterdam. Feikes Huis heeft in vergelijking met andere podiumkunstinstellingen echter ook een substantieel aandeel voorstellingen in andere steden en regio’s gespeeld. In de komende periode staat de aanvrager een vergroting van de spreiding van de voorstellingen voor ogen, die de commissie op basis van het plan realistisch acht. De commissie vindt dat Feikes Huis een redelijke bijdrage levert aan de spreiding.
Bijdrage talentontwikkeling
De commissie adviseert de bijdrage talentontwikkeling niet toe te kennen.
De aanvraag voor talentontwikkeling is gericht op het maken van producties met jonge makers die elders al stappen gezet hebben en op het bieden van stageplekken. Feikes Huis vormt een trajectketen met Ulrike Quade Company, Hotel Modern, ArtEZ opleiding Muziektheater en de Mime Opleiding van de AHK. De commissie vindt de aanvraag voor talentontwikkeling niet goed onderbouwd. De indruk die in de aanvraag gewekt wordt, namelijk dat zonder de toeslag niet met prille makers gewerkt kan worden, vindt de commissie niet overtuigend. De activiteiten voor talentontwikkeling zijn immers verweven met de reguliere activiteiten. Daarnaast betreffen sommige samenwerkingen het kunstonderwijs. Deze laatsten passen niet binnen de bijdrage talentontwikkeling.
Conclusie
De commissie adviseert de aanvraag van Feikes Huis te honoreren.
Aangevraagd bedrag per jaar
202.500
Geadviseerd bedrag per jaar
gemiddeld aantal uitvoeringen per jaar
bedrag per uitvoering
Circuit klein/middel
75
1.250
93.750
Circuit groot
0
0
0
Basisbedrag
75.000
Bijdrage talentontwikkeling
0
Totaal geadviseerd bedrag per jaar
168.750
Toegekend bedrag per jaar
168.750
Aangevraagd bedrag per jaar
202.500
Circuit klein/middel
93.750
Circuit groot
0
Basisbedrag
75.000
Totaal geadviseerd bedrag per jaar
168.750
Toegekend bedrag per jaar
168.750