Stichting Briantelli organiseert eens in de twee jaar Festival Circolo op Landgoed Velder te Liempde. Algemeen directeur is Marc Eysink Smeets en de artistieke leiding is in handen van Wendy Moonen. Festival Circolo wil aanjager zijn van het circustheater in Nederland bij programmeurs, artiesten, publiek, beleidsmakers en iedereen die zich met circus bezighoudt. Festival Circolo is volgens de organisatie hét festival voor deze specifieke podiumkunstdiscipline. Het festival fungeert als showcase en internationaal platform voor theater- en festivalprogrammeurs en biedt (speel)kansen aan studenten van circusopleidingen en nieuwe talenten. De programmering komt tot stand langs drie pijlers: het Circolo Festival: een internationaal programma; ‘Circolo Actief’: educatie, social circus en talentontwikkeling; ‘Circolo eXtra’: een netwerk- en verdiepingsprogramma voor professionals. Ingegeven door actuele ontwikkelingen, maar ook door de fysieke omstandigheid van de festivallocatie, kiest Festival Circolo in de programmering primair voor voorstellingen die speciaal voor de piste gemaakt zijn. De intimiteit van de circustent en de kortere afstand tussen artiesten en publiek, voegen volgens de organisatie een geheel eigen dimensie toe aan de theatrale beleving en zorgen voor een echte gezamenlijke ervaring. Of een nieuwe circusvoorstelling iets wezenlijks, persoonlijks of nieuws toevoegt aan het bekende circusidioom, is voor de organisatie doorslaggevend bij de selectie. Verrassing, aansprekende vernieuwing en experiment zijn andere criteria waar ze bij de totstandkoming van het programma op let.

In de periode 2017-2020 wil Festival Circolo door middel van de keuze voor specifieke thema’s een samenhangend programma en een verdiepingsprogramma tot stand brengen dat zorgt voor internationale uitwisseling en aandacht. Hiernaast wil de organisatie elke editie (als coproducent) een wereld- of Europese première van een internationaal gerenommeerd circusgezelschap presenteren. Ook worden iedere editie ten minste twee professionele Nederlandse producties gepresenteerd, waarvan minstens één première. Als actieve partner in ‘Circus Next’, een in samenwerking met Europese circuspodia en -festivals ontwikkeld talentenprogramma, is Festival Circolo een van de presentatieplekken voor daarbinnen geselecteerd talent. Hiernaast organiseert Stichting Briantelli elke editie een seminar onder de naam ‘De staat van het circus’. Dit seminar is een trefpunt voor professionals op het gebied van nieuw circus uit Nederland en Vlaanderen. Ook ontvangt Festival Circolo elke editie een internationaal netwerk (Circostrada, Circus Next, FACE, FEDEC of EYCO) op zijn platformbijeenkomst.

Stichting Briantelli vraagt voor de periode 2017-2020 een subsidie aan in de categorie ‘klein/middelgroot festival’. Het gevraagde subsidiebedrag is 125.000 euro. Daarnaast vraagt het festival een bijdrage (co)productie van 25.000 euro aan. Het totaal gevraagde subsidiebedrag komt daarmee op 150.000 euro per editie.

De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit als ruim voldoende.

De commissie kent het festival als een plek die circus in de brede zin van het woord presenteert. Met de klassieke vorm, de circustent, als uitgangspunt programmeert het festival voorstellingen van circusartiesten die qua vakmanschap tot de Europese top behoren. Met het programma in zijn totaliteit beoogt de organisatie een verhaal te vertellen. Iedere voorstelling wordt dan ook geselecteerd op de dramaturgische lijn die erin is verwerkt. De commissie is van mening dat deze zoektocht naar een theatrale vorm zeker bij een aantal van de voorstellingen overtuigend tot uiting komt. Tegelijkertijd merkt de commissie op dat het festival op artistiek gebied nog een ontwikkeling heeft door te maken. Zo worden er ook voorstellingen gepresenteerd die volgens de commissie overwegend rusten op het klassieke spektakel en waarbij de oorspronkelijkheid achterblijft. Zij is van mening dat de organisatie in de afgelopen periode slechts beperkt een leidende rol heeft genomen in de ontwikkeling naar nieuwe circusvormen, ook buiten de traditionele context van de circustent.

Uit het voorliggende plan voor 2017-2020 blijkt volgens de commissie nog onvoldoende dat de aanvrager een eigen interpretatie heeft op de ontwikkelingen die momenteel in het veld plaatsvinden. De organisatie schetst geen duidelijk toekomstbeeld van de ontwikkeling van het nieuwe circus in de komende jaren. Weliswaar beoogt Festival Circolo opkomend talent de mogelijkheid en vrijheid te bieden om te experimenteren in zowel techniek als zeggingskracht, maar uit de aanvraag blijkt volgens de commissie niet welke artistiek-inhoudelijke regie daarop wordt gevoerd. Ook vindt de commissie het in dat opzicht eerder beperkend dan uitdagend dat de organisatie zo sterk vasthoudt aan de formalistische vorm van de circustent. Ondanks deze kanttekening constateert de commissie dat het publiek tijdens Circolo wordt ondergedompeld in een festivalbeleving, die de magie van het circus mooi combineert met de zoektocht naar meer artistieke verdieping en gelaagdheid in de voorstellingen. De zeggingskracht van Festival Circolo is vanwege die combinatie groot. Daarnaast biedt de invulling van de programmering zoals de organisatie deze in de aanvraag voor de komende edities schetst, de commissie het vertrouwen dat deze wat betreft vakmanschap van (inter)nationale kwaliteit zal zijn.

De commissie beoordeelt de bijdrage aan de ontwikkeling van de podiumkunsten als ruim voldoende.

De commissie constateert dat talentontwikkeling een belangrijk onderdeel vormt van de activiteiten die de organisatie onderneemt. Zo is de commissie positief over het feit dat de organisatie samenwerking zoekt met hbo-circusopleidingen en jong talent via Circus Next een speelplek aanbiedt. Daarnaast heeft de organisatie een relevant (inter)nationaal netwerk, dat ze inzet om uitwisseling en ontmoeting tussen professionals te stimuleren. Gezamenlijk kunnen deze activiteiten volgens de commissie ontwikkeling en vernieuwing teweegbrengen. Tegelijkertijd stelt zij vast dat die ontwikkelingen zich beperken tot het genre circustheater en van beperkte betekenis zijn voor de podiumkunsten in bredere zin. Daarnaast vindt de commissie dat de ontwikkeling van het genre zich in Nederland langzaam voltrekt. Weliswaar zijn er opleidingen en worden er talentontwikkelingsprogramma’s ontwikkeld, maar zij vindt de impact van die voorzieningen en activiteiten vooralsnog beperkt. Er lijkt volgens haar nauwelijks sprake van een toename van het aantal gezelschappen en voorstellingen dat te zien is op reguliere podia en festivals in Nederland. Uit het plan blijkt dat Festival Circolo in alle aspecten voor de emancipatie van het genre een zekere rol speelt. Echter, van een doelgerichte brede praktische aanpak, waarin de aanvrager volgens de commissie een regierol kan vervullen, is volgens de commissie nog te beperkt sprake.

De commissie beoordeelt het ondernemerschap als ruim voldoende.

Uit het aangeleverde cijfermateriaal blijkt dat de organisatie een stabiele financiële bedrijfsvoering heeft. De commissie constateert dat de organisatie een percentage eigen inkomsten nastreeft van ruim 55 procent. Dit is volgens haar een haalbaar percentage voor het festival gezien de prestaties in de afgelopen jaren. De commissie is positief over de ambitie van de organisatie, die blijkt uit de diverse activiteiten die de aanvrager ontplooit om de eigen inkomsten te optimaliseren. Zij waardeert het dat de organisatie daarbij verder kijkt dan enkel het festival en dat er diverse baten in de begroting zijn opgenomen van niet-festivalactiviteiten. Dit betreffen onder andere inkomsten uit verhuur en betaalde dienstverlening. Voor dergelijke activiteiten is een aparte stichting in het leven geroepen, die de financiële afhandeling verzorgt en vervolgens de inkomsten rechtstreeks afdraagt aan Stichting Briantelli. De commissie is positief over deze constructie en merkt op dat deze inkomsten het percentage eigen inkomsten feitelijk nog verder vergroten.

De totale omvang van de begroting wijkt niet substantieel af van eerdere financiële realisaties. Dat stemt overeen met de inhoudelijke plannen, die volgens de commissie tevens in grote lijnen van consolidatie van het activiteitenniveau uitgaan. Wel vindt zij het opmerkelijk dat de structurele subsidie van de provincie in de begroting per editie met 100.000 euro afneemt en dat de aanvrager dit compenseert met de meerjarensubsidie van het Fonds. Deze daling van provinciale inkomsten wordt namelijk in het plan niet onderbouwd. De organisatie schrijft dat de overheidssteun uit lokale en provinciale overheid min of meer op hetzelfde niveau zal uitkomen als in voorgaande jaren. De commissie concludeert dat de cijfers en plannen op dit punt niet op elkaar aansluiten. De spreiding van de inkomstenbronnen in het algemeen geeft echter wel een beeld van een gedegen financieringsmix. De organisatie boort verschillende inkomstenbronnen met succes aan en weet zodoende risico’s te spreiden. Tegelijkertijd merkt de commissie op dat hier en daar tamelijk behoudend wordt begroot. Zo vindt ze het opvallend dat de aantallen bezoekers en betaalde bezoeken in de plannen toenemen, maar dat de publieksinkomsten niet evenredig mee stijgen. Uit de begroting ontstaat het beeld bij de commissie dat de organisatie te ver doorschiet in de wens om tegenvallers en risico’s te vermijden. De commissie plaatst hierbij een kanttekening, omdat in het plan een strategie bij tegenvallers ontbreekt. De aanvrager gaat bijvoorbeeld niet in op de vermogenspositie van de stichting, die gezien de liquiditeit en solvabiliteit voor verbetering vatbaar is. De organisatie benoemt geen acties om die positie te verbeteren.

In de publieksbenadering positioneert de organisatie het festival als hét podium voor het nieuwe circus. In het plan worden volgens de commissie de verschillende doelgroepen die Festival Circolo wil aanspreken helder beschreven. Zij merkt daarnaast op dat er concrete marketingdoelen voor de komende vier jaar zijn geformuleerd, met een daaraan gekoppelde strategie. Door middel van specifieke acties beoogt de organisatie in de komende jaren de naamsbekendheid van Festival Circolo te vergroten. Wat de organisatie op dit laatste punt tot nog toe heeft bereikt, met name daarover is de commissie kritisch. Zij vindt dat de nationale profilering van het festival namelijk achterblijft bij de allure van de programmering. De organisatie laat tot nu toe kansen onbenut om nationale aandacht voor het festival te genereren en zodoende het publieksbereik te vergroten. Ten slotte is de commissie het niet eens met de opvatting van de aanvrager dat het festival wellicht moet verhuizen vanwege de lastig bereikbare locatie. Er zijn immers legio voorbeelden van festivals en vrijetijdsevenementen waarvoor bezoekers behoorlijk moeite moeten doen om ze te kunnen bijwonen.

De bijdrage aan de pluriformiteit van het Nederlands podiumkunstenaanbod beoordeelt de commissie als ruim voldoende.

Het festival presenteert aanbod dat kan worden aangemerkt als circustheater. De commissie merkt op dat het soort aanbod dat het festival brengt, weliswaar beperkt, maar toch ook op andere podia en festivals in het land te zien is, zowel in het gesubsidieerde als het vrije circuit. Daarmee levert Festival Circolo een zekere bijdrage aan de pluriformiteit, maar is het niet uniek. Dat geldt ook voor de presentatie van het nieuwe circus. De commissie constateert dat er naast Festival Circolo nog een festival uitsluitend op dit relatief kleine genre gericht is.

De commissie beoordeelt de bijdrage aan de spreiding als ruim voldoende.

Het festival vindt plaats op Landgoed Velder te Liempde dat gelegen is in het groene gebied tussen ’s-Hertogenbosch, Eindhoven en Tilburg, waar een gering aanbod van podiumkunsten is. De bijdrage aan de spreiding is daarmee beter dan gemiddeld. Tegelijkertijd merkt de commissie op dat in de ruimere regio podiumkunstenaanbod niet geheel ontbreekt. In deze omgeving vinden ook andere festivals plaats en de regio kent een goede culturele infrastructuur op het gebied van de podiumkunsten.

De commissie adviseert een bijdrage (co)productie toe te kennen.

De commissie constateert dat het de ambitie van de aanvrager is om deel uit te maken van het circuit van beeldbepalende circustheaterfestivals in Europa. Daarom is het volgens de organisatie van belang om nieuwe producties te presenteren. De commissie stemt in met deze redenering. Festival Circolo beoogt in de periode 2017-2020 zowel internationaal als nationaal te gaan coproduceren. Met de bijdrage van het Fonds wil het festival daarnaast zijn participatie in Circus Next verstevigen door niet alleen het festival als speelplek aan te bieden, maar ook in de jury zitting te nemen. De aanvrager ziet bovendien mogelijkheden om residentiefaciliteiten aan te bieden. Namen van gezelschappen waar de organisatie de komende jaren mee wil gaan coproduceren, zijn Galaplat Cirque, Alexander Vantournhout, Compagnie Non Nova en Collectif Malunés. De commissie is van mening dat de activiteiten van de aanvrager een bijdrage leveren aan het tot stand komen van een breed palet van kwalitatief hoogwaardig en pluriform aanbod.