Stichting PerpetuumM initieerde in 2006 de Flamenco Biënnale, die onder artistieke leiding staat van Ernestina van de Noort. Het festival wil de ontwikkelingen in de flamenco tonen in een genre- en disciplineoverstijgend festivalprogramma van hoogwaardige artistieke signatuur, waarbij diversiteit en multidisciplinariteit vooropstaan. De Flamenco Biënnale presenteert naar eigen zeggen de flamenco als een hedendaagse kunstvorm, die continu in beweging is en openstaat voor invloeden uit andere culturen en disciplines, over de eigen grenzen heen gaat en zichzelf opnieuw kan uitvinden. Het festival wil zijn publiek nieuwe ervaringen geven, hen op een andere manier naar flamenco laten kijken en ontdekkingen over andere culturen laten doen. Daarnaast streeft de aanvrager ernaar om de trend steeds een stap voor te zijn en zijn artistieke voortrekkersrol blijvend te vervullen door bijzondere muzikale dialogen, spannende choreografische allianties en eigen creaties te initiëren. Versterking van nationale en internationale netwerken om expertise en coproducties uit te wisselen, is hierbij volgens de aanvrager van wezenlijk belang.

In 2017-2020 bouwt de Flamenco Biënnale voort op de fundamenten van de afgelopen edities. De doelstellingen voor de komende periode zijn vertaald in een aantal artistieke assen. Binnen de as ‘Pionier & Experiment’ wil het festival een platform bieden aan de internationale flamencovoorhoede voor experiment. Binnen de as ‘Ontmoetingen & Dialogen’ wil het festival flamenco koppelen aan andere podiumkunstdisciplines, wat voor nieuwe ervaringen moet zorgen bij de makers en het publiek en een bijdrage levert aan de ontwikkeling van de podiumkunsten. Binnen de as ‘Traditie’ koestert het festival de roots van de flamenco en binnen de as ‘Nederflamenco, Nederlands Kunstenforum & Flamen>GO!’ betrekt het festival Nederlandse beoefenaars van flamenco bij de biënnale door educatieve en participatieve activiteiten aan te bieden.

Het overkoepelende thema van de editie in 2017 is ‘Flamenco Constellations’. Het thema voor de editie van 2019 is nog in ontwikkeling. Voor de toekomst ambieert de Flamenco Biënnale een inhoudelijke verbreding en verdieping van het muziek- en danspalet. Het wil de Nederlandse danstraditie koppelen aan de flamencokunst, een flamenco fringe opbouwen en kennisuitwisseling op het gebied van dramaturgie stimuleren. De organisatie wil haar netwerk, zowel nationaal als internationaal, verder uitbouwen en verstevigen en het festival exporteren naar Athene, Belgrado en Istanbul. Voorts wil de Flamenco Biënnale zowel het workshop- en masterclassprogramma als het rand- en educatieprogramma verstevigen. Ten slotte wil het festival een vernieuwende visualisering van de flamenco aanjagen en flamenco meer uit het theater in de openbare ruimte brengen.

Stichting PerpetuumM vraagt voor de periode 2017-2020 een subsidie aan in de categorie ‘klein/middelgroot festival’. Het gevraagde subsidiebedrag is 125.000 euro. Daarnaast vraagt het festival een bijdrage (co)productie aan van 25.000 euro. Het totaal gevraagde subsidiebedrag komt daarmee op 150.000 euro per editie.

De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit als goed.

De commissie vindt dat het festival met de afgelopen edities heeft bewezen dat het een traditionele en in zichzelf beperkte kunstvorm als flamenco naar een hoger plan weet te tillen. Dat doet de aanvrager door een veelzijdig en vooruitstrevend programma samen te stellen, waarin deze flamenco breed voor het voetlicht brengt. Het festival slaagt er volgens de commissie in om de internationale crème de la crème van de flamenco binnen te halen, uiteenlopend van vooruitstrevende en experimentele makers tot artiesten die zich met de meer traditionele vormen van flamenco bezighouden. Daarnaast legt het festival verbindingen met alle mogelijke genres en disciplines, waarmee het een nieuwe en actuele betekenis geeft aan de betreffende podiumkunstvorm. Door deze verbindingen en door te werken met oorspronkelijke makers, ontstijgen de voorstellingen de traditie en daarmee winnen ze aan betekenis en zeggingskracht. Doordat het festival deze combinaties in een duidelijke context presenteert, krijgt het geheel nog meer betekenis voor het publiek. Dat wordt volgens de commissie verder versterkt door de gepassioneerde wijze waarop de deelnemende artiesten hun boodschap overbrengen. De commissie vindt dat de wijze waarop het festival een traditionele kunstvorm als flamenco in de actualiteit plaatst, al of niet in combinatie met andere kunstdisciplines, zorgt voor een helder festivalprofiel.

Uit de plannen voor de komende periode spreekt passie voor flamenco en wordt duidelijk dat de Flamenco Biënnale op zoek is naar brede en uitdrukkingsvolle mogelijkheden van de flamenco. Het festival zet het onderzoek naar de overeenkomsten tussen genres en disciplines voort en slaat bruggen op basis van die overeenkomsten. Het spreekt de commissie aan dat het festival met een brede blik de overeenkomsten tussen flamenco en andere podiumkunstengenres verkent. Dat doet het festival bijvoorbeeld met jazz en wereldmuziek, het maakt interessante combinaties met moderne dans en een koppeling met Nederlandse muziek en dans. Dat er sprake is van een zoektocht blijkt volgens de commissie uit het feit dat de plannen voor de komende periode nog niet helemaal zijn uitgekristalliseerd. De namen van de artiesten en de combinaties die voor de komende periode worden voorgesteld, overtuigen haar wel, maar naar haar mening maakt de organisatie onvoldoende concreet of dit artistiek onderbouwde keuzes zijn of dat ze vooral kiest voor de grote namen binnen het genre. Ook vindt de commissie dat het thema voor de komende editie, ‘Flamenco Constellations’, ruim gedefinieerd is en onvoldoende uitwerking krijgt in de plannen. Tot slot vindt de commissie dat de organisatie een grote hoeveelheid plannen en ideeën presenteert, waarbij het voor de commissie moeilijk te bepalen is welke de aanvrager de komende periode daadwerkelijk zal uitvoeren.

De bijdrage aan de ontwikkeling van de podiumkunsten beoordeelt de commissie als ruim voldoende.

De commissie vindt dat sprake is van een voor Nederland uniek festival, dat een state of the art programmering op het gebied van flamenco biedt. Zonder de traditie uit het oog te verliezen, presenteert het festival niet alleen de nieuwste ontwikkelen binnen het genre, maar neemt het zelf ook het initiatief om ontwikkelingen in gang te zetten. Zij vindt dat de Flamenco Biënnale een belangrijke voedingsbodem is voor de ontwikkeling van de flamenco, met name doordat het festival koppelingen maakt met andere kunstdisciplines en omdat het voortdurend onderzoek doet naar de verschillende uitingsvormen van de flamenco. De permanente onderzoekende houding van de organisatie naar de oorsprong en toekomst van de flamenco betaalt zich hier volgens de commissie uit. De bijdrage van de biënnale aan de ontwikkeling van de podiumkunsten buiten het genre is volgens de commissie minder evident. Het festival draagt volgens haar wel bij aan enige horizonverbreding binnen andere disciplines, maar de impact van flamenco op andere disciplines is beperkt. Hoewel de commissie enthousiast is over de wijze waarop de biënnale flamenco in een breder perspectief plaatst, constateert zij tegelijkertijd dat de bijdrage aan de ontwikkeling van de podiumkunsten in bredere zin beperkt is, omdat het een ontwikkeling in een niche betreft.

Voorts heeft de Flamenco Biënnale haar rand- en educatieprogramma gebundeld onder de noemer ‘Flamen>GO!’. De commissie stelt vast dat het festival de huidige activiteiten op dit gebied in de komende periode zal voortzetten, maar dat het geen werkelijk nieuwe activiteiten op dit gebied ontwikkelt. In het algemeen vindt de commissie het rand- en educatieprogramma van de biënnale beperkt en van weinig toegevoegde waarde.

De commissie beoordeelt het ondernemerschap als ruim voldoende.

Er is sprake van een ambitieuze organisatie die in de komende periode groei van het aantal activiteiten wil realiseren en bijvoorbeeld ook het festival naar het buitenland wil exporteren. De commissie stelt vast dat de organisatie van het festival kwetsbaar is en nu nog voor een belangrijk deel leunt op één persoon. Zij vindt dat de plannen voor uitbreiding en professionalisering van het team slecht zijn uitgewerkt. Bedrijfsmatig is volgens de commissie vooralsnog sprake van een onzekere en weinig stabiele positie.

De commissie stelt vast dat de begroting in de komende periode toeneemt. Wat betreft inkomsten stijgen met name de overheidssubsidies. De eigen inkomsten blijven op het niveau van 2015. Weliswaar begroot de aanvrager een toename van het aantal betalende bezoekers, maar omdat in de begroting met een zaalbezetting van 75 procent wordt gerekend - wat lager is dan de gemiddelde zaalbezetting bij de laatste twee edities - nemen de recettes minder toe dan mag worden verwacht. Verder constateert de commissie dat het voornemen om meer inkomsten te genereren via de vriendenkring amper tot uitdrukking komt in de begroting. Dat geldt ook voor de ambities op het gebied van sponsoring.

De Flamenco Biënnale richt zich op een breed publiek. Wat doelgroepen betreft spreekt het festival over liefhebbers van flamenco, professionals en liefhebbers van podiumkunsten in het algemeen. Het festival geeft aan dat het zijn publieksbereik wil vergroten en verbreden. Door nieuwe festivallocaties in te zetten en door samen te werken met partners en coproducenten verwacht het festival nieuwe publieksgroepen te bereiken. Om de beoogde verbreding van het publieksbereik te realiseren, zou het festival volgens de commissie daarnaast ook een ander prijsbeleid moeten voeren. De commissie verwacht dat de Flamenco Biënnale zonder differentiatie van de huidige hoge prijzen een verbreding van het publieksbereik onvoldoende zal realiseren.

Daarnaast vindt de commissie dat binnen de marketing van de biënnale een duidelijke identiteit van het festival ontbreekt. Zij is van mening dat de flamenco juist vanuit haar traditie en emotie in staat is om een groot publiek aan te spreken. Omdat de biënnale echter heeft gekozen om minder vanuit de beleving van flamenco te communiceren, heeft het festival volgens de commissie moeite om zijn boodschap bij het grote publiek over te brengen. Ook dit is een belemmering bij het vergroten en verbreden van het publieksbereik, aldus de commissie.

De bijdrage aan de pluriformiteit van het Nederlands podiumkunstenaanbod beoordeelt de commissie als ruim voldoende.

Het aanbod dat het festival presenteert is aan te merken als flamencomuziek –en dans. Door deze exclusieve focus neemt de Flamenco Biënnale een bijzondere positie in binnen het Nederlandse festivallandschap. Desalniettemin is dit specifieke aanbod met enige regelmaat ook op andere podia in het land te zien en is het tevens onderdeel van de programmering van festivals op het bredere vlak van wereldmuziek en werelddans. De commissie oordeelt dat het festival een aanzienlijke bijdrage aan de pluriformiteit levert.

De financiële bijdrage van de provincie of de gemeente is neutraal.

Het festival heeft in de afgelopen periode geen structurele ondersteuning van een gemeente of provincie ontvangen. Voor de komende periode is een bijdrage van 75.000 euro aangevraagd bij de gemeente. Dit is verhoudingsgewijs een klein bedrag ten opzichte van de totale baten van het festival. Er is zodoende geen sprake van een beperkte lokale bijdrage.

De commissie adviseert een bijdrage (co)productie toe te kennen.

Zij vindt dat in de aanvraag helder wordt beschreven wat voor ervaringen het festival heeft met (co)produceren en dat de aanvrager een aantal interessante voorbeelden beschrijft. Voor de komende periode zijn volgens de commissie een aantal plannen om nieuwe producties te maken waarin de Flamenco Biënnale een producerende rol neemt, redelijk goed uitgewerkt. Zij is met name positief over de samenwerking met onder andere November Music en het ICK bij het realiseren van deze nieuwe producties. De commissie heeft er op basis van de uitgewerkte plannen vertrouwen in dat het merendeel van deze coproducties zal leiden tot aanbod dat regulier niet veel op andere podia te zien is.