Insomnio is een in Utrecht gevestigd ensemble voor hedendaags gecomponeerde muziek, opgericht in 1997. De organisatie is in handen van zakelijk leider Theo Andriessen en artistiek leider Idske Bakker. Ulrich Pöhl is chef-dirigent en geeft leiding aan het ensemble, dat bestaat uit achttien musici. In het plan van Insomnio staat de missie als volgt vermeld: als kwalitatief hoogstaand, innovatief artistiek en flexibel georganiseerd ensemble, een impuls geven aan het talent en de brede verspreiding van hedendaagse muziek in Utrecht en Nederland. Het geven van concerten en organiseren van participatie- en educatieprojecten, waarin het repertoire uit de 20e en 21e eeuw centraal staat, en waarin ruimte wordt gecreëerd voor (nieuwe) componisten en composities, rekent het ensemble ook tot zijn taak. Hierbij wordt het publiek opgezocht en uitgedaagd, om dit mee te nemen in de overtuiging dat hedendaagse muziek actueel en relevant is. Tot slot wil de organisatie door middel van talentontwikkeling bijdragen aan de kwaliteit en continuïteit van haar vakgebied. De kernactiviteiten van Insomnio zijn het presenteren, creëren, verbinden en ontwikkelen. Voor het ensemble betekent dit dat er hoge eisen worden gesteld aan de musici, dat de identiteit gewaarborgd is, de visie innovatief is en dat er in de concertpraktijk wordt gestreefd naar objectief artistieke en intens persoonlijke ervaringen.

In de periode 2017-2020 wil Insomnio vier projecten per seizoen realiseren voor een groot ensemble, ofwel avondvullende programma’s voor midden- en grote zalen. In de projecten worden sleutelwerken uit de 20e en 21e eeuw gepresenteerd, waarin ook opdrachtcomposities van vooraanstaande hedendaagse componisten worden geprogrammeerd. In de eigen ruimte van het ensemble, Muziekhuis Utrecht, worden maandelijkse avonden georganiseerd, getiteld ‘Meet the Musician’. Hier worden solowerken of kleine kamermuziekbezettingen gepresenteerd, alleen muzikaal of met behulp van film, dans of theater. De musicus heeft carte blanche om de avond in te vullen en gastmusici en kunstenaars bij de uitvoering te betrekken. Zodoende kan het publiek de musici leren kennen en een persoonlijke band met hen opbouwen. Voor de musici zelf is de mogelijkheid om als solist een eigen programma vorm te geven interessant, omdat hun band met het ensemble versterkt wordt. Drie van deze avonden worden ook uitgevoerd in de provincie Utrecht, op kleinere podia zoals De Lieve Vrouw, het Beauforthuis en Theater De Klinker. In samenwerking met onder andere MaxTak en Het Filiaal worden er vier producties gemaakt op het gebied van kinder- en jeugdmuziek. Op het gebied van cultuurparticipatie wil Insomnio cursussen en workshops geven, een amateurorkest opzetten onder de naam NOOM en in 2017 en 2020 groots opgezette participatieprojecten initiëren met samenwerkingspartners waaronder het Nederlands Kamerkoor en Doenja Dienstverlening.

Insomnio vraagt een bijdrage talentontwikkeling om jonge getalenteerde musici, componisten en dirigenten in hun persoonlijke en artistieke ontwikkeling te begeleiden.

In de periode 2017-2020 speelt Insomnio 44 voorstellingen en/of concerten per jaar. Het gevraagde subsidiebedrag is 137.800 euro. Daarnaast wordt een bijdrage talentontwikkeling aangevraagd van 15.000 euro. Het totaal gevraagde subsidiebedrag komt daarmee op 152.800 euro.

De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit als voldoende.

De commissie vindt dat de musici van het ensemble over een ruime mate van vakmanschap beschikken. Er zijn in de afgelopen jaren enkele nieuwe musici aan het ensemble verbonden die een uitstekende uitvoeringskwaliteit weten te realiseren. De commissie vindt echter dat er in de periode 2013-2015 weinig stappen zijn gezet wat betreft het artistiek leiderschap van het ensemble. De uitvoeringen worden volgens haar te strak geleid, met te veel nadruk op details waardoor het potentieel van de musici van Insomnio niet volledig naar voren komt. Dit doet volgens de commissie afbreuk aan de zeggingskracht van de uitvoeringen. Op basis van de geluidsfragmenten die Insomnio ter beoordeling opgegeven heeft, vindt de commissie dat er in de uitvoering van het werk van Debussy transparantie ontbreekt. Het geheel komt volgens de commissie enigszins vlak over en zij vindt dat het ensemble ook impressionistische werken op het hoogste niveau moet kunnen uitvoeren. Ten aanzien van de recente concerten in combinatie met de film ‘Nosferatu’ is zij positief. Het gehele concept van deze voorstelling vond zij niet zeer oorspronkelijk, maar de uitvoering van de symfonie van Michael Obst was qua klank goed in balans en technisch adequaat uitgevoerd.

De commissie is kritisch over de voorgenomen plannen voor de periode 2017-2020. In het plan komen een veelheid aan verschillende producties naar voren. Dit zijn werken voor middelgrote bezetting uit de 20e en 21e eeuw, maar ook nieuw geschreven werken in opdracht van het ensemble.

De commissie vindt de thematische aanpak van de verschillende producties interessant, maar mist de samenhang op basis van een meerjarige artistieke lijn in de programmering. Zij mist een eigen artistieke signatuur op basis van een overkoepelende programmatische lijn van hedendaags gecomponeerde werken. Met bijvoorbeeld het voorgenomen programma ‘Lang Leve Duitsland’ snijdt Insomnio een actueel thema aan, maar de invulling ervan vindt de commissie niet overtuigend. Zo worden er sociaal-maatschappelijke onderwerpen in de programmering van de verschillende concerten beoogd, maar de commissie is er niet van overtuigd dat dit tijdens de uitvoeringen goed naar voren zal komen. Zij vindt in dit verband ook de randprogrammering bij de uitvoeringen in TivoliVredenburg onvoldoende uitgewerkt. De aanvrager vermeldt dat er onder andere een verbinding zal worden gelegd met de educatie- en participatieactiviteiten, maar verder gaat Insomnio hier niet op in. De commissie heeft op basis van de beschrijving van deze producties weinig vertrouwen dat er een hoge mate van zeggingskracht naar voren komt in de uitvoeringen.

De concerten die in het kader van ‘Meet the Musician’ worden beschreven, vindt de commissie artistiek inhoudelijk onder de maat. In de beschrijving wordt een beroep gedaan op een musicus uit het ensemble om een avondvullend programma te verzorgen. Hoe dit ingevuld wordt en hoe deze invulling zich vervolgens verhoudt tot de artistieke lijn van het ensemble is niet beschreven. De commissie is op zich positief over de voorgenomen producties op het gebied van jeugdconcerten. Alhoewel ook de plannen voor deze producties weinig inhoudelijke informatie bevatten, vindt zij de samenwerkingspartners goed gekozen.

Tot slot merkt de commissie op dat de verbindingen die uit de plannen op het gebied van cultuurparticipatie naar voren komen, van positieve invloed kunnen zijn op de ontwikkeling van het ensemble. Zij ziet de samenwerking met het Nederlands Kamerkoor hierin met vertrouwen tegemoet.

De commissie beoordeelt het ondernemerschap als zwak.

Zij constateert dat Insomnio in de jaren 2013 en 2014 een aantal tegenvallers te verduren heeft gehad, waardoor de financiële situatie van de organisatie niet stabiel is. Door het aanstellen van twee nieuwe bestuursleden en een nieuwe zakelijk leider verwacht het ensemble dat het negatieve eigen vermogen eind 2016 is ingelopen. De commissie vindt het aannemelijk dat Insomnio voor de periode 2017-2020 een verdubbeling van het aantal concerten ten opzichte van de afgelopen periode verwacht. De organisatie gaat voornamelijk binnen de standplaats en de directe omgeving meer activiteiten ontwikkelen in kleinere bezetting. De commissie vindt het positief dat Insomnio op deze manier de musici meer verantwoordelijkheid wil geven voor het artistieke beleid. Zij ziet in de voorgestelde producties echter nog geen werkwijze waarmee de musici meer betrokken worden bij het algehele beleid. Een programma als ‘Meet the Musician’ geeft volgens de commissie geen goed inzicht in wat dit bijvoorbeeld voor de financiële positie van de betreffende musicus betekent. Wie de eindverantwoordelijkheid voor deze concerten neemt, is de commissie uit de aanvraag niet duidelijk geworden. Uit de begroting maakt zij op dat er een groei in de publieksinkomsten wordt verwacht uit de bijdragen van private fondsen, maar de commissie vindt dit zonder een onderliggend plan niet aannemelijk. Zij vindt het onverstandig dat, met het gegeven dat de financiële situatie niet stabiel is, de aanvrager in te beperkte mate ingaat op het verwerven van eigen inkomsten. De spreiding van inkomstenbronnen is hierdoor ook niet realistisch. Van de vriendenstichting verwacht de organisatie een bescheiden groei ten opzichte van de voorgaande periode. Hoe deze kring van vrienden uitgebreid wordt, vermeldt Insomnio niet. De commissie vindt dat de aanvrager slechts in beperkte mate ingaat op tegenvallende resultaten en hiervoor ook geen strategie heeft ontwikkeld.

De doelgroepenomschrijving is volgens de commissie te algemeen en daarnaast erg gericht op de positie die het ensemble inneemt in Utrecht. De commissie constateert dat Insomnio een duidelijke positie inneemt binnen het culturele klimaat van de stad, maar vindt het van belang dat de organisatie zich ook bewust is van haar positie ten opzichte van het aanbod nieuwe muziek in de rest van het land. Uit de plannen blijkt volgens de commissie niet dat het ensemble zich duidelijk positioneert ten opzichte van andere ensembles op het gebied van hedendaags gecomponeerde muziek.

De commissie vindt de gepresenteerde communicatiemiddelen die Insomnio wil inzetten bij de publieksbenadering zeer traditioneel en nauwelijks uitgewerkt. Ook van een koppeling met de doelgroepen is amper sprake. De samenwerking met de podia op promotioneel gebied kan volgens de commissie effectief zijn, maar in de plannen wordt niet uitgewerkt hoe deze samenwerking zich verhoudt tot de reguliere communicatiemiddelen van de organisatie.

De commissie beoordeelt de bijdrage aan de pluriformiteit als ruim voldoende.

Insomnio voert hedendaags gecomponeerde muziek uit die grotendeels geschreven is voor een middelgroot ensemble. Symfonieorkesten in de Basisinfrastructuur voeren soortgelijk repertoire maar weinig uit, maar er zijn volgens de commissie meer ensembles die zich op deze wijze onderscheiden. Hiermee levert Insomnio volgens haar een aanzienlijke bijdrage aan de pluriformiteit.

De commissie beoordeelt de bijdrage aan de spreiding als neutraal.

Insomnio is gevestigd in Utrecht, waar het podiumkunstenaanbod groot is. De commissie constateert dat de organisatie in de periode 2013-2015 regelmatig heeft gespeeld in de stad Utrecht. Ook in de aankomende periode heeft Insomnio het voornemen om voornamelijk in Utrecht concerten te doen. In vergelijking met andere organisaties is het aandeel concerten in overige steden en regio’s beperkt. De commissie vindt dat Insomnio hiermee geen bijdrage levert aan de spreiding.