Jazz in Motion
Inleiding
Stichting Jazz in Motion is de organisatie achter de activiteiten van saxofonist Yuri Honing en drummer Joost Lijbaart en is gevestigd in Amsterdam. De zakelijke en artistieke leiding wordt gevoerd door beide musici. De organisatie richt zich op het produceren van kwaliteitsmuziek naar internationale maatstaven voor een breed publiek. De activiteiten van Jazz in Motion waren in het verleden breed georiënteerd, maar tegenwoordig wordt de kern van de organisatie gevormd door twee groepen, het Yuri Honing Acoustic Quartet en Batik. Beide groepen brengen genreoverstijgende hedendaagse muziek waarin stijlen als improvisatie, jazz, pop, klassieke muziek en wereldmuziek worden samengesmeed tot een nieuwe vorm van jazz. De musici hebben naast een klassieke achtergrond ook een jazz- en popachtergrond. Pianist Wolfert Brederode vormt een verbindende factor tussen beide groepen. Het Yuri Honing Acoustic Quartet staat onder leiding van Yuri Honing, die verantwoordelijk is voor nieuw repertoire, de logistiek en de repetities. De groep bestaat, naast Honing en Lijbaart, uit pianist Wolfert Brederode en bassist Gulli Gudmundsson. Joost Lijbaart vervult de rol van voortrekker bij Batik, waarbij ook Brederode nieuw werk aandraagt. Het uitgangspunt van de muziek is volgens de aanvrager het laten samensmelten van de verschillende instrumenten tot één geheel, waarbij er veel lagen over elkaar worden gelegd. Zo ontstaat een nieuwe manier van collectief improviseren met, naast ritme, veel aandacht voor kleur en ruimte. De aanvrager zegt zich te onderscheiden door de langdurige samenwerking tussen de groepsleden, de intentie om de diepte op te zoeken, de navolging die de projecten vinden bij collegae, het unieke tenorgeluid van Honing en de onderscheidende concerten. Het doel voor de komende jaren is muzikale verdieping en groei te realiseren, de persoonlijke signatuur te versterken en de (inter)nationale positie te verbeteren.
In de periode 2017-2020 wil het Yuri Honing Acoustic Quartet de volgende activiteiten ondernemen: nieuwe platforms ontwikkelen die het Europees Panorama in historisch en futuristisch perspectief plaatsen; samenwerken met het Nederlands Blazers Ensemble in een project over de muziek van Hubert de Blanck; samenwerken met dirigent Vincent de Kort om repertoire van Honing te orkestreren en uit te voeren; samenwerken met blokfluitist Erik Bosgraaf in een project rondom het repertoire van Monteverdi en ten slotte het jaarlijkse muziekfestijn ‘Winterreise’ realiseren. Joost Lijbaart gaat concerten geven met zijn groep Batik en zet daarnaast het project ‘Under the surface’ op, waarin open improvisaties en de samenwerking met jonge musici een grote rol zullen spelen.
In de periode 2017-2020 speelt Jazz in Motion 45 voorstellingen en/of concerten per jaar. Het gevraagde subsidiebedrag is 159.500 euro.
Historie
Stichting Jazz in Motion ontvangt in de periode 2013-2016 geen structurele subsidie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap of het Fonds Podiumkunsten.
Er is door Jazz in Motion beeld- en/of geluidsmateriaal opgestuurd van verschillende voorstellingen en/of concerten.
Artistieke kwaliteit
De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit als ruim voldoende.
Het Yuri Honing Acoustic Quartet en Batik beschikken beide over een uitstekende uitvoeringskwaliteit en een divers repertoire. Beide groepen zijn samengesteld uit gedreven en veelzijdige musici die de muzikale ideeën van Honing en Lijbaart goed kunnen uitdragen. Daarnaast heeft de commissie waardering voor het werk van beide artistiek leiders, die elk een eigen plek innemen binnen de Nederlandse jazzsector. Het werk van Yuri Honing kenmerkt zich door een grote lyriek en een eigen en herkenbare signatuur. Als componist laat hij zich niet belemmeren door schotten tussen genres en stijlen. Het kwartet heeft onder zijn leiding een sterk groepsgeluid, dat indringend en tegelijk kwetsbaar is. Ook drummer Joost Lijbaart beschikt over een grote mate van vakmanschap en een geheel eigen manier van omgaan met ritme en percussie. Daardoor is zijn spel bij uitstek geschikt om zich op organische wijze te vermengen met muziek uit andere genres, culturen en disciplines.
Over de plannen voor de periode 2017-2020 is de commissie kritisch. De aanvraag is voor een groot deel samengesteld uit persquotes, die weliswaar de kwaliteiten van de musici benadrukken, maar de artistieke visie achter en de uitwerking van de plannen zo goed als onbesproken laten. Hoewel er volgens de aanvraag sprake is van een gedeeld artistiek uitgangspunt, vindt de commissie dit niet terug in de plannen. Doordat de twee bandleiders een geheel eigen signatuur meebrengen binnen de organisatie vindt zij het niet aannemelijk dat zij elkaar als vanzelfsprekend aanvullen en versterken. Verder vindt de commissie de uitwerking van de voorgenomen producties onder de maat. Deze worden in de aanvraag aangestipt, maar nergens nader toegelicht. De aanvraag gaat niet in op de artistieke invulling van de projecten die Yuri Honing ontwikkelt, noch op de motivatie voor de keuze voor de samenwerkingspartners zoals het Nederlands Blazers Ensemble, dirigent Vincent de Kort en blokfluitist Erik Bosgraaf. Ook legt de aanvrager niet uit wat bedoeld wordt met het ontwikkelen van de ‘nieuwe platforms’. Het jaarlijkse ‘Winterreise’, dat in 2015 zijn laatste editie beleefde, krijgt volgens de aanvraag een doorstart. De gedachte hierachter, maar ook de inhoudelijke invulling van het programma, is niet beschreven. De commissie heeft vergelijkbaar commentaar op de projecten van Joost Lijbaart. Buiten het gegeven dat de groep Batik een cd uitbrengt en concerten gaat geven, zijn er zo goed als geen concrete projecten voor de komende jaren beschreven. De commissie krijgt al met al te weinig een beeld van de plannen voor de komende vier jaar om overtuigd te raken van de oorspronkelijkheid en de zeggingskracht van de concerten.
Ondernemerschap
De commissie beoordeelt het ondernemerschap als zwak.
Jazz in Motion heeft geen jaarrekeningen meegezonden over de afgelopen jaren, waardoor de balansen ontbreken en er geen zicht is op de liquiditeit van de organisatie. De wel ingestuurde informatie is weinig inzichtelijk, onder meer omdat deze is opgezet volgens het kasstelsel. De artistiek leiders dragen zelf zorg voor productionele zaken en acquisitie en laten zich ondersteunen door freelancekrachten op het gebied van onder meer marketing en boekingen. Met de opbrengsten uit uitkoopsommen kunnen de personele uitvoeringslasten gedekt worden. De commissie constateert dat deze bedrijfsvoering met zich meebrengt dat de stichting geen reserves heeft opgebouwd waarmee tegenslagen kunnen worden opgevangen of investeringen kunnen worden gedaan voor grotere producties.
De commissie vindt de toelichting op de begroting niet helder en weinig transparant. Deze vermeldt dat alleen de cijfers zijn opgenomen die direct verband houden met de 45 concerten waarvoor subsidie wordt aangevraagd, maar dat er meer activiteiten zullen plaatsvinden. De commissie vindt dat daarmee een onvolledig beeld wordt gegeven van de exploitatie van de stichting. Mede hierdoor valt de begrotingsontwikkeling moeilijk af te leiden uit de cijfers. Zo valt het de commissie op dat de eigen inkomsten ten opzichte van de voorgaande jaren dalen, ondanks hogere publieksinkomsten. Ook vindt zij dat er nauwelijks op spreiding van inkomstenbronnen wordt ingezet: de inkomsten bestaan uit publieksinkomsten en het subsidie van het Fonds Podiumkunsten. Er wordt geen beroep gedaan op bijdragen van particulieren of sponsoring, ondanks het voornemen om in te zetten op verbintenissen met het bedrijfsleven. Evenmin zijn er bijdragen van private fondsen of opbrengsten uit de verkoop van cd’s opgenomen in de begroting. Daarmee is de financiering van de activiteiten eenzijdig opgebouwd.
De ambities van de aanvrager zijn volgens de commissie zeer beperkt. Zij bouwen voort op de concertpraktijk van de afgelopen jaren en geven zakelijk gezien geen blijk van een innovatieve en inspirerende werkwijze. Uit de plannen blijkt niet dat de subsidiëring zal leiden tot significante groei van het aantal activiteiten, inkomsten of bezoekers. Naast de mogelijkheid van bezuinigen wordt er in de aanvraag geen strategie bij tegenvallende resultaten beschreven.
Op het gebied van publieksbenadering onderscheidt de aanvraag verschillende doelgroepen voor de beide groepen. De commissie merkt hierbij op dat deze doelgroepen uitermate breed beschreven zijn met termen als ‘gangbaar jazzpubliek’, ‘jongeren’ en ‘midden- en hoogopgeleid publiek’. Zij vindt deze karakterisering te algemeen om een gerichte promotiestrategie op toe te passen. De plannen voor het bereiken van nieuw publiek zijn met name gebaseerd op het presenteren aan een breed publiek en op de naamsbekendheid van Yuri Honing. De middelen die voorts worden gebruikt zijn vooral een opsomming van mogelijkheden, waarbij de commissie een visie en een daaraan gekoppelde strategie mist. Dat dit zal leiden tot uitbereiding en bestendiging van de doelgroepen vindt de commissie niet aannemelijk. Jazz in Motion geeft een beschrijving van diens positie in het culturele veld. Genoemd worden de langdurige samenwerking, de navolging die de projecten krijgen en de artistieke kwaliteit en het succes van beide artistiek leiders. De commissie is van mening dat de aanvrager nalaat om zijn positie in de bredere context van het huidige culturele klimaat te plaatsen, waarin zij meerdere musici en ensembles kent die vergelijkbare kwaliteiten tentoonspreiden. De beschreven positionering vindt de commissie weinig overtuigend.
Pluriformiteit
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de pluriformiteit als ruim voldoende.
De activiteiten van Jazz in Motion plaatst zij binnen het genre jazz- en geïmproviseerde muziek. Dit is volgens haar een genre dat met enige regelmaat te horen is op de Nederlandse podia. In de programma’s van Jazz in Motion worden echter verbindingen gemaakt met andere genres zoals klassieke en hedendaags gecomponeerde muziekstijlen. Hoewel het maken van cross-overs binnen verschillende muzikale genres vaker wordt toegepast, stelt de commissie dat de geheel eigen manier waarop Jazz in Motion dit doet een aanzienlijke bijdrage aan de pluriformiteit levert.
Geografische spreiding
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de geografische spreiding als ruim voldoende.
Jazz in Motion is gevestigd in Amsterdam, waar het podiumkunstenaanbod zeer groot is. Verder constateert de commissie dat de activiteiten van Jazz in Motion in de periode 2013-2015 regelmatig hebben plaatsgevonden in andere steden en regio’s in het land. Ook de activiteiten voor de komende periode vinden goed gespreid plaats, in alle regio’s van het land. De commissie vindt dat Jazz in Motion een redelijke bijdrage levert aan de spreiding.
Bijdrage talentontwikkeling
Niet van toepassing.
Conclusie
De commissie adviseert de aanvraag van Jazz in Motion te honoreren voor zover het budget dat toelaat.
Aangevraagd bedrag per jaar
159.500
Geadviseerd bedrag per jaar
gemiddeld aantal uitvoeringen per jaar
bedrag per uitvoering
Circuit klein/middel
35
1.300
45.500
Circuit groot
10
3.900
39.000
Basisbedrag
75.000
Bijdrage talentontwikkeling
0
Totaal geadviseerd bedrag per jaar
159.500
Toegekend bedrag per jaar
159.500
Aangevraagd bedrag per jaar
159.500
Circuit klein/middel
45.500
Circuit groot
39.000
Basisbedrag
75.000
Totaal geadviseerd bedrag per jaar
159.500
Toegekend bedrag per jaar
159.500
** Alsnog toegekend in 2017