Marmoucha
Inleiding
Marmoucha is een structurele aanbieder van professionele podiumkunstproducties uit de MENA-regio (Middle East en North Africa) en is gevestigd in Amsterdam. De directie is in handen van Said Salhi, die zowel de artistieke als zakelijke leiding voert. Marmoucha heeft als missie het initiëren, maken en produceren van professionele Noord-Afrikaanse en Midden-Oosterse muziekvoorstellingen in Nederland. Vanuit een brede basis waarin muziek de verbindende factor is, variërend tussen muziektheater, concerten, festivals en clubnachten, richt Marmoucha zich op doelgroepen met een Noord-Afrikaanse en Midden-Oosterse achtergrond. Tevens stelt de organisatie zich op als partner voor andere podia in het bereiken van deze publieksgroepen. De organisatie wil nationale en internationale kunstenaars bij elkaar brengen en zet zich in voor het verbinden van verschillende (sub)culturen en bevolkingsgroepen door middel van de activiteiten die zij realiseert. Daarmee wil Marmoucha een brug slaan tussen culturen door ook in de MENA-regio Nederlands aanbod te presenteren, zoals de winnaars van de Grote Prijs van Nederland. Daarnaast wil de organisatie een kennis- en expertisecentrum zijn op het gebied van MENA-podiumkunsten.
Marmoucha gaat voor de komende planperiode uit van drie programmalijnen. Binnen de programmalijn van muziekvoorstellingen voor jongeren en volwassenen wil Marmoucha artistieke ontmoeting tussen artiesten en groepen uit de MENA-regio en Nederlandse orkesten of muziekgroepen realiseren voor een breed en gemengd publiek. Het gaat onder andere om de concertserie ‘Aswat – de gouden eeuw van de Arabische muziek’. Hierbij wordt in de eerste serie een ode gebracht aan Umm Kulthum en Mohammed Abdel Wahab door Ghalia Benali, samen met een tienkoppig gelegenheidsorkest. Met de concertserie ‘Nouba Flamenco’ wordt een samenwerking tussen Abderrahim Souiri en zijn orkest en de flamencogroep NL Mundo gepresenteerd. Jaarlijks wil Marmoucha in samenwerking met de Tolhuistuin een ‘Hafla Anissa-avond’ organiseren en voor ‘Café Marrakech’ wordt een samenwerking aangegaan met Podium Mozaïek. Grotere muziekproducties zijn onder meer ‘Iedereen’, waarin componist en muzikant Gerhardt en zangeres Meral Polat een muzikale vertaling geven van het gelijknamige betoog van Abdelkader Benali. In 2018 worden gnawa-meester Rida Stitou en zijn groep uitgenodigd voor het muziekproject Gnawa Fusion en gekoppeld aan de Nederlandse percussionist Ibu Sylla, trompettist Wouter Hakhoff, toetsenist Danny van Kessel, gitarist Jan Wouter Oostenrijk en drummer Matthijs Ament. Daarnaast is er sprake van coproducties, festivals en twee muziektheaterproducties voor jongeren: ‘Mijn Vader(s)land’ voor jeugd vanaf 10 jaar en 'Over de Liefde’ voor jongeren vanaf 12 jaar.
In de periode 2017-2020 speelt Stichting Marmoucha 41 voorstellingen en/of concerten per jaar. Het gevraagde subsidiebedrag is 156.200 euro.
Historie
Stichting Marmoucha ontvangt in de periode 2013-2016 geen structurele subsidie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap of het Fonds Podiumkunsten.
Er is door Marmoucha beeld- en/of geluidsmateriaal opgestuurd van de beoogde voorstellingen en/of de concerten ‘Aswat – de gouden eeuw van de Arabische muziek’, ‘Nouba Flamenco’, ‘Gnawa Fusion’ en het uitwisselingsprogramma met groepen uit de MENA-regio. Dit betreffen echter geen producties van Marmoucha zelf maar dienen ter illustratie van de producties die zij de komende periode voor ogen heeft.
Artistieke kwaliteit
De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit van Marmoucha als zwak.
Marmoucha is de afgelopen periode met name actief geweest in het verbinden van vraag en aanbod. Dit in de rol van partner in de programmering van aanbod uit de MENA-regio en vice versa. De commissie vindt dat dit een meerwaarde kan betekenen voor artiesten en publiek en waardeert bijvoorbeeld het initiatief om de winnaars van De Grote Prijs op Festival L’Boulevard in Casablanca een podium te bieden. Ook vindt zij dat de activiteiten over de afgelopen periode hebben geresulteerd in bijzondere samenwerkingen. Hierin stonden combinaties van artiesten uit de MENA-regio en Nederlandse artiesten centraal. Voorbeelden hiervan zijn de presentatie van het Marokkaanse hiphopgezelschap Fnaïre samen met Het Balletorkest tijdens SOUK in Het Concertgebouw. Bij een concept als ‘Hafla Anissa’, uitsluitend voor vrouwen, wordt op een prikkelende manier muziek gecombineerd met mode en culinair aanbod.
Marmoucha heeft ervoor gekozen om audiomateriaal van bekende artiesten aan te leveren. Deze artiesten komen in het plan alleen voor in de vorm van een thematische lijn, zoals in ‘Aswat – de gouden eeuw van de Arabische muziek’, onder andere rond de stersolist Umm Kulthum. Daarmee zijn de artiesten niet maatgevend voor de artistieke kwaliteit van de voorgenomen producties. Het vakmanschap van de uitvoerende musici en solisten is echter bekend bij de commissie en daarom verwacht zij dat de beoogde producties professioneel uitgevoerd kunnen worden. De gekozen thema’s zijn verder actueel en kunnen volgens de commissie een brede doelgroep aanspreken. Zij vindt de uitgangspunten van de projecten helder, maar mager uitgewerkt waar het gaat om de keuze voor instrumentatie, bezetting en samenwerkingspartners. Ook is het niet duidelijk welke composities er klinken en wat de programmatische lijn is binnen de producties.
De activiteiten van Marmoucha zijn zeer uiteenlopend en de commissie mist daarin een duidelijke overkoepelende signatuur. Met name de mate waarin musicus en componist Haytham Safia zijn artistieke stempel zal drukken op de verschillende programma’s is volgens de commissie niet voldoende uitgewerkt. Zij is weliswaar positief over zijn vakmanschap als musicus, maar vindt in de plannen geen overkoepelende artistieke visie in de vorm van een muzikale programmatische lijn. De plannen voor 2017-2020 komen al met al enigszins onsamenhangend over op de commissie. Zo beperkt de beschrijving van het muziekproject ‘Gnawa Fusion’ zich nagenoeg tot een opsomming van de Nederlandse artiesten die gekoppeld worden aan de Vlaams-Marokkaanse gnawa-meester Rida Stitou en zijn band Oulad Bambara. Ook bij de muziektheaterproductie ‘Mijn Vader(s)land’ wordt niet nader ingegaan op de Noord-Afrikaanse muziek die hierin te horen zal zijn. De artistieke opdracht die de aanvrager zichzelf geeft, komt nauwelijks uit de verf. De commissie is daardoor in beperkte mate overtuigd dat een oorspronkelijk resultaat tot stand zal komen.
Ondernemerschap
De commissie beoordeelt het ondernemerschap als zwak.
Op basis van het wisselende exploitatieresultaat over de periode 2013-2015 heeft zij weinig vertrouwen in de stabiliteit van de organisatie. Marmoucha produceert als zelfstandige organisatie binnen de afdeling research and development van Paradiso. Hoe de organisaties bedrijfsmatig van elkaar gescheiden zijn en hoe de activiteiten zich verhouden tot de andere stichtingen binnen deze afdeling van Paradiso, komt volgens de commissie onvoldoende uit de aanvraag naar voren. Ook vindt zij dat er in de afgelopen periode relatief veel activiteiten hebben plaatsgevonden op de podia van Paradiso. Hierdoor is het onduidelijk hoe de activiteiten van Marmoucha zich onderscheiden van de reguliere programmering van Paradiso. Wat Marmoucha onderneemt om zichzelf te profileren wordt niet aannemelijk gemaakt, waardoor de commissie twijfels heeft over de ambities die in het plan zijn geformuleerd om op podia en festivals in het land een stevige verankering te bewerkstelligen.
De commissie is zeer kritisch ten aanzien van de begroting voor de periode 2017-2020. Er is volgens haar weinig balans tussen de ambities van Marmoucha en de risico’s die genomen worden om daaraan invulling te geven. Uit de aanvraag komt niet naar voren welke keuzes de organisatie maakt in het geval van tegenvallende resultaten. De commissie waardeert de ambitie van Marmoucha om de komende periode het aantal nieuwe producties te verdubbelen. Ook tegenover het uitbreiden van de kantoorbezetting met een productie- en communicatiemedewerker staat zij positief. Deze personele uitbreiding verklaart volgens haar echter slechts ten dele de explosieve stijging van de begroting. De totale begroting laat een vervijfvoudiging zien ten opzichte van het meest recente jaar. Ook de verwachtingen van Marmoucha ten aanzien van de publieksinkomsten vindt de commissie niet realistisch en onvoldoende gestoeld op concrete acties. Het aantal speelbeurten blijft namelijk gelijk, terwijl de begroting uitgaat van een verviervoudiging van de publieksinkomsten. De toelichting op de begroting biedt ook hier weinig houvast voor de commissie. In aanvulling op de publieksinkomsten staat zij ook kritisch tegenover de houding die de aanvrager toont ten aanzien van het realiseren van een betere spreiding van inkomstenbronnen. Zo is onder meer het bedrag aan incidentele private subsidie gering. Wel vindt de commissie het positief dat de gemeente Amsterdam voor een substantieel aandeel in de begroting is opgenomen, aangezien Marmoucha behalve als producent ook als coproducent, partner en adviseur goed ingebed is in het Amsterdamse culturele klimaat.
De commissie vindt dat de positionering van de organisatie op productioneel vlak aanscherping behoeft. In het beeld dat de aanvrager van zichzelf schetst, weet hij zich nauwelijks te verhouden tot vergelijkbaar aanbod. Marmoucha heeft volgens de commissie een redelijk inzicht in zijn publiek en weet de juiste doelgroep te bereiken. De commissie is vooral positief over de inzet van de aanvrager om juist publieksgroepen voor wie podiumbezoek niet voor de hand ligt, actief aan zich te binden. Doelgroepen worden op een heldere manier gedefinieerd naar afkomst en interessegebied. Ook wordt een redelijke koppeling gemaakt tussen de inhoud van de programma’s en de benoemde publieksgroepen. In deze koppeling mist de commissie echter de beschrijving van de verschillende communicatiemiddelen. Uit het pr- en marketingplan komt daardoor in beperkte mate naar voren welke strategieën ingezet worden voor het bereiken van de gedefinieerde publieksgroepen.
Pluriformiteit
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de pluriformiteit als zeer goed.
Het aanbod van Marmoucha plaatst de commissie binnen de wereldmuziek. Daarbinnen is het aanbod van producties uit de MENA-regio en aanbod voor Nederlandse publieksgroepen met een oorsprong in deze regio niet ruim vertegenwoordigd. Er zijn slechts enkele producenten en podia die op reguliere basis aanbod binnen dit segment verzorgen. De commissie is van mening dat de activiteiten van Marmoucha onderscheidend zijn en een zeer grote bijdrage leveren aan de pluriformiteit.
Geografische spreiding
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de geografische spreiding als voldoende.
De organisatie is gevestigd in Amsterdam, waar het podiumkunstenaanbod zeer groot is. Verder constateert de commissie dat Marmoucha in de periode 2013-2015 regelmatig aanbod heeft verzorgd in Amsterdam. Marmoucha heeft in vergelijking met andere podiumkunstinstellingen een substantieel aantal concerten in andere steden en regio’s gespeeld. In de komende periode staat de aanvrager een vergelijkbare spreiding van de voorstellingen voor ogen. De commissie vindt dat Marmoucha hiermee een beperkte bijdrage levert aan de spreiding.
Bijdrage talentontwikkeling
Niet van toepassing.
Conclusie
De commissie adviseert de aanvraag van Marmoucha niet te honoreren.
Aangevraagd bedrag per jaar
156.200
Geadviseerd bedrag per jaar
0
Toegekend bedrag per jaar
0
Aangevraagd bedrag per jaar
156.200
Geadviseerd bedrag per jaar
0
Toegekend bedrag per jaar
0