Stichting Música Temprana, gevestigd te Amsterdam, is een ensemble met wisselende bezetting dat de ‘oude’ Latijns-Amerikaanse renaissance- en barokmuziek uitvoert. De artistieke leiding is in handen van Adrián Rodríguez Van der Spoel. Eelke Bakker voert sinds september 2014 de zakelijke leiding. De stichting heeft als doel het bevorderen en uitvoeren van vocale en instrumentale Latijns-Amerikaanse renaissance- en barokmuziek uit met name de 17e en 18e eeuw en op de voorlopers ervan uit het Europese deel van het toenmalige Spaanse wereldrijk en uit Italië. De kernactiviteiten betreffen het uitvoeren, registreren en uitgeven van Latijns-Amerikaanse oude muziek en Europees repertoire dat daarmee in verbinding staat. Ook het uitvoeren van onderzoek naar dit repertoire en het overdragen van kennis hieromtrent rekent Música Temprana tot zijn taak. De nadruk ligt op barokmuziek die in deze periode in de koloniën werd geschreven naar voorbeeld van Spaanse en Italiaanse componisten. De musici van Música Temprana beschouwen zichzelf als schatzoekers die vergeten repertoire, met referenties aan de oude wereld, ontdekken, zo nodig vertalen en reconstrueren, uitvoeren en toegankelijk maken voor (inter)nationaal publiek. Dit gebeurt ook door middel van het uitgeven van cd’s. Sinds het eerste concert in 2001 verzorgde het ensemble talloze optredens, vele daarvan tijdens gespecialiseerde festivals in binnen- en buitenland. Het ensemble werkt regelmatig samen met diverse amateurkoren uit Nederland en Duitsland en verzorgde een workshop tijdens Europa Cantat 2015.

De aanvrager verwacht het aantal concerten in de periode 2017-2020 op te voeren van gemiddeld twintig naar gemiddeld veertig per jaar. Er zijn twintig verschillende programma's uitgewerkt, waarvan sommige al in première zijn gegaan. Er wordt nadrukkelijk ruimte gemaakt voor reprises. In 2017-2018 staat onder meer een tournee door Peru op het programma en wordt er samengewerkt met het Nationaal Jeugdkoor. De programma's voor de jaren 2019 en 2020 zijn onder voorbehoud. De organisatie wil ruimte houden om nieuwe onderdelen toe te voegen, mits onderzoek resulteert in nieuw waardevol materiaal. In 2019 viert Música Temprana zijn achttienjarig bestaan met een festival. Tevens zal er samengewerkt worden met Haytham Safia (Arabische luit) en het Nederlands Kamerkoor.

In de periode 2017-2020 speelt Música Temprana veertig voorstellingen en/of concerten per jaar. Het gevraagde subsidiebedrag is 187.000 euro.

Stichting Música Temprana ontvangt in de periode 2013-2016 geen structurele subsidie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap of het Fonds Podiumkunsten.

Er is door Música Temprana beeld- en/of geluidsmateriaal opgestuurd van de voorstellingen en/of de concerten ‘El Viaje de Jerusalem’, ‘Musica Sacra’, ‘Tonada El Tupamaro’, ‘Muziek van José de Orejón y Aparicio’ en het programma rondom ‘De Tiende van Tijl’.

De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit als ruim voldoende.

De commissie vindt dat de uitvoeringskwaliteit van het ensemble zich over het algemeen kenmerkt door goed vakmanschap. Daarin merkt zij wel een onderscheid op tussen de instrumentale en de vocale passages. De kwaliteit van de zang is volgens de commissie wisselend qua intonatie en helderheid. Het ensemble weet met speelplezier in de uitvoeringen een aansprekend en levendig resultaat neer te zetten. Uit de concerten spreekt een originele visie op het barokrepertoire. Met name de verschillende snaarinstrumenten zorgen voor een bijzonder geluid, dat bijdraagt aan het totaalgeluid van het ensemble.

De commissie vindt de artistieke signatuur van Música Temprana daarentegen niet uitgesproken genoeg. Dat de programma’s deels op Latijns-Amerikaanse volksmuziek gebaseerd zijn, komt volgens haar in onvoldoende mate naar voren tijdens de uitvoeringen. Het instrumentarium is wel deels kenmerkend voor deze volksmuziek, maar in de uitwerking van de composities vindt zij dit onderdeel weinig nadruk krijgen. De totale artistieke lijn is volgens haar voornamelijk gebaseerd op de westerse klassieke muziektraditie. De interpretatie van het klassieke repertoire is daarentegen vrijer ten opzichte van wat doorgaans gespeeld wordt door barokensembles. Dit draagt volgens de commissie bij aan de zeggingskracht van de concerten.

De commissie is gematigd positief over de voorliggende plannen voor de periode 2017-2020. Zij constateert dat de producties die Música Temprana gaat uitvoeren een voortzetting zijn van de artistieke lijn van de afgelopen periode. Daarin is echter nauwelijks een ontwikkeling waar te nemen. Er wordt volgens haar te weinig een overkoepelende artistieke ambitie beschreven. De commissie is wel positief over de plannen om succesvolle producties zoals de ‘Misa Criolla’ in de komende periode te hernemen en deze in een breder perspectief te plaatsen. Het ontsluiten en beschikbaar maken van belangwekkend, onbekend repertoire voor uitvoerders en luisteraars, is volgens de aanvrager een artistieke ambitie op zichzelf. De commissie deelt deze mening niet en mist in de plannen een focus binnen dit onderzoek. Waar de aanvrager zich voor de komende jaren op toespitst en waar hij verwacht grote ontdekkingen te doen, wordt volgens de commissie niet toegelicht. De verschillende programma’s zijn volgens de commissie te summier uitgewerkt. Zij mist daarin een toelichting op de keuze voor het repertoire en een eigen artistieke visie binnen de muziekhistorie. In de aanvraag worden veel historische feiten genoemd, zonder dat dit resulteert in een artistieke uitwerking. De plannen hebben in haar ogen een naar binnen gericht karakter en hebben daardoor naar het oordeel van de commissie een beperkte zeggingskracht. De commissie is van mening dat niet is gemotiveerd waarom er is gekozen voor bepaalde historische onderwerpen. Zij is er daardoor niet van overtuigd dat de producties zullen aansluiten op een herkenbare, eigen signatuur. Tot slot is de commissie positief over de beoogde samenwerkingen met het Nederlands Kamerkoor en Vocaal Talent Nederland. Zij denkt dat deze een meerwaarde kunnen hebben voor het ensemble.

De commissie beoordeelt het ondernemerschap als zwak.

De commissie constateert dat de organisatie van Música Temprana zich op productioneel vlak kenmerkt door een behouden bedrijfsvoering, die geheel op basis van een flexibele inzet van materiële en personele middelen wordt gedragen. Afgaande op het schommelende exploitatieresultaat is de solvabiliteits- en liquiditeitspositie van de organisatie volgens de commissie kwetsbaar. Eind 2015 is er sprake van een bescheiden reserve.

Música Temprana gaat in de plannen voor 2017-2020 uit van een verdubbeling van de publieksinkomsten. De organisatie wil deze groei realiseren door meer concerten te spelen, hogere uitkoopsommen te bedingen en meer publiek te trekken. Volgens de commissie ligt deze ontwikkeling maar gedeeltelijk in lijn met de resultaten over de afgelopen jaren. De beoogde toename van het aantal bezoekers en de hogere inkomsten per concert vindt zij door het ontbreken van een strategie op dit punt niet aannemelijk. De commissie vindt het positief dat de organisatie wil professionaliseren op zakelijk vlak, maar vindt de verdrievoudiging van de begrote lasten voor de aankomende periode buiten proportie. Met name de personele lasten voor deze uitbreiding vindt zij aan de hoge kant. Bovendien vertaalt deze investering zich volgens de commissie onvoldoende naar een betere inkomenspositie van de organisatie. De spreiding van inkomstenbronnen zoals deze naar voren komt in de begroting, acht de commissie niet realistisch. Zij constateert dat Música Temprana de afgelopen jaren redelijk succesvol is geweest in het verwerven van kleine financiële bijdragen van private fondsen en particulieren, maar een verdubbeling van deze inkomsten vindt zij te positief ingeschat. Ook is een aantal in het plan geformuleerde ambities op dit vlak niet terug te vinden in de begroting. Zo ontbreken de inkomsten uit cd-verkoop en crowdfunding. Waar de aanvrager volgens de commissie eerder de risico's financieel wist te spreiden, toont hij nu een tamelijk grote afhankelijkheid van overheidsfinanciering. Zij mist in de plannen een reflectie op deze ontwikkeling en een strategie bij tegenvallende resultaten.

De commissie is kritisch over de publieksbenadering die in de aanvraag naar voren komt. De plannen blijven grotendeels beperkt tot het benoemen van algemene doelgroepen, zonder een beschrijving van de daaraan verbonden strategie of inzet van communicatiemiddelen. Ook over de positionering van het ensemble is de commissie kritisch. De vergelijking die de organisatie maakt ten opzichte van bijvoorbeeld de positionering van Holland Baroque gaat volgens haar niet op. Tot slot vindt de commissie dat het in 2017 beoogde publieksonderzoek al eerder plaats had moeten vinden. Uit het plan spreekt weinig kennis van de bezoekers en hoe de organisatie deze kan bereiken.

De commissie beoordeelt de pluriformiteit als neutraal.

Het aanbod van Música Temprana plaatst de commissie binnen de klassieke muziek. Klassieke muziek is volgens haar in ruime mate aanwezig op de Nederlandse podia. Noch de historische geïnformeerde uitvoeringspraktijk, noch het afwijkende instrumentarium van het ensemble is volgens haar onderscheidend binnen de uitvoeringspraktijk van de grote groep barok- en renaissance-ensembles in Nederland. De commissie vindt dat Música Temprana geen bijzondere bijdrage levert aan de pluriformiteit.

De commissie beoordeelt de bijdrage aan de geografische spreiding als ruim voldoende.

Música Temprana is gevestigd in Amsterdam, waar het podiumkunstenaanbod zeer groot is. Verder constateert de commissie dat Música Temprana in de periode 2013-2015 regelmatig heeft gespeeld in Amsterdam. Het ensemble heeft in vergelijking met andere podiumkunstinstellingen echter ook een groot aandeel van zijn concerten in andere steden en regio's gespeeld. In de komende periode staat de aanvrager een vergelijkbare spreiding van de concerten voor ogen. De commissie vindt dat Música Temprana een redelijke bijdrage levert aan de spreiding.