November Music
Inleiding
November Music is een jaarlijks festival voor nieuwe muziek in ’s-Hertogenbosch en wordt sinds 1999 onder artistieke leiding van Bert Palinckx georganiseerd. De zakelijke leiding is in handen van Theo van Dooremalen. De primaire doelstelling van de organisatie is de bevordering van nieuwe muziek en de publieke belangstelling daarvoor. Omdat het festival een staalkaart wil tonen van de nieuwe muziek in al haar diversiteit, is volgens de aanvrager vijf dagen te kort. Daarom zal November Music met ingang van 2016 tien dagen duren. In een tiendaags festival kan de organisatie meer presenteren en is een betere profilering van de concerten mogelijk. Daarnaast is er meer tijd voor verdieping en reflectie tijdens het festival. November Music beoogt tijdens het tiendaagse festival 13.500 bezoekers te trekken met gemiddeld 95 activiteiten, waaronder minimaal zeventig concertactiviteiten.
Het festival presenteert, initieert en ontwikkelt vernieuwende producties en staat voor een hoge uitvoeringskwaliteit. Het daagt makers uit om over hun grenzen te kijken en stimuleert hen vernieuwend werk te produceren. De echte vernieuwing in de hedendaagse klassieke muziek is volgens de aanvrager de zoektocht naar relevantie geworden. De componist van nu is betrokken bij het podium, de context en de uitvoerenden voor wie hij of zij het nieuwe werk maakt. Ook in de jazzmuziek is het aanbod in de afgelopen twintig jaar diverser geworden, met een veelheid van crossovers met andere muziekgenres, de intrede van elektronica naast akoestische instrumenten en de invloeden van niet-westerse muziekstromen. Op het vlak van geluidskunst volgt November Music vooral de conceptuele richting waarin het idee en het ambacht centraal staan. Het festival stelt de maker centraal (‘muziek van morgen door de makers van nu’) en wil de komende jaren internationaal nog beter op de kaart komen.
In de veelheid van stromingen en ontwikkelingen wil het festival niet alleen vernieuwend en experimenteel zijn. De organisatie wil het publiek meenemen in het avontuur van de muziek. Makers moeten de gelegenheid krijgen werk te maken dat nog niet bestaat. Het festival eigent zichzelf daarin volgens de aanvraag zowel een etalerende, gidsende als sturende rol toe. Bij de invulling van de diverse stromingen in de programmering werkt November Music met specialisten en curatoren. De organisatie deelt de programmering in volgens een tiental formats. Ze bundelt programmaonderdelen thematisch of anderszins, waarmee ze tevens richting geeft aan de te bereiken publieksgroepen en de marketing.
De artistieke ambities vertaalt November Music in de aanvraag in concrete activiteiten voor de jaren 2017-2020. De programmering zal naar eigen zeggen bestaan uit een ideale mix van het beste wat de muziek van nu te bieden heeft: internationaal, nationaal, zich bewegend in alle artistieke genres, grotere en kleinere producties en unieke combinaties. De aanvrager werkt (internationaal) samen met andere festivals, ensembles en productiehuizen in de nieuwe muziek om de producties artistiek en financieel mogelijk te maken. Jaarlijks verstrekt de organisatie een aantal compositieopdrachten aan Nederlandse en internationale componisten. Daarnaast herneemt ze succesvolle producties uit het recente verleden.
November Music is verder actief op het gebied van talentontwikkeling; het festival ondersteunt makers op diverse onderwerpen, zoals artistieke visie, financiën, productie, publieksbenadering en marketing. De aanvrager neemt in dit kader deel aan de provinciale ‘Talenthub Brabant’. Vanuit het festival is er aandacht voor educatie en participatie, onder meer met een ‘November Music Kids’-programma met presentaties en workshops. November Music heeft tot slot de intentie om in de komende jaren samen met makers en ensembles participatieprojecten met amateurs te initiëren.
Stichting November Music vraagt voor de periode 2017-2020 een subsidie aan in de categorie ‘klein/middelgroot festival’. Het gevraagde subsidiebedrag is 125.000 euro. Daarnaast vraagt de stichting een bijdrage (co)productie aan van 25.000 euro. Het totaal gevraagde subsidiebedrag komt daarmee op 150.000 euro per jaar/editie.
Historie
Stichting November Music ontvangt in de periode 2013-2016 een structurele subsidie van het Fonds Podiumkunsten in het kader van de Regeling Meerjarige activiteitensubsidie 2013-2016.
Het Fonds volgt de festivals die het meerjarig subsidieert door adviseurs de festivals te laten bezoeken. In de periode 2013-2016 hebben adviseurs van het Fonds de verschillende festivaledities van November Music bezocht.
Artistieke kwaliteit
De artistieke kwaliteit beoordeelt de commissie als goed.
Zij vindt dat het festival zich kenmerkt door een actuele selectie van artiesten en voorstellingen binnen de hedendaagse muziek. Het plan maakt duidelijk dat de organisatie goed op de hoogte is van de laatste ontwikkelingen in het genre en de diverse uitingsvormen daarin. Zij ziet dat in de programmering overtuigend vertaald in een Nederlands en internationaal aanbod van hoge kwaliteit. Terugkijkend merkt de commissie op dat het zwaartepunt in de programmering van oudsher vooral ligt bij de hedendaagse klassieke muziek. De keuzes in dat genre zijn scherp en ook de gewenste verdieping is daar volgens de commissie het overtuigendst. Zij merkt in dat licht op dat de totale programmering in het verleden niet altijd in balans was waar het de presentatie van het volledige spectrum van de nieuwe muziek betrof. Zo bleven naar haar mening de ontwikkelingen in de elektronische muziek en geluidsinstallaties in het festival bijvoorbeeld nog onderbelicht.
De commissie is positief over de plannen voor de periode 2017-2020. De uitbreiding van vijf naar tien dagen grijpt het festival aan om meer verdieping en verbreding te genereren, wat de commissie als positief beoordeelt. De keuze om meer met gastcuratoren te werken in de diverse stromingen in de nieuwe muziek, vindt zij eveneens een goede ontwikkeling. Op grond daarvan vertrouwt de commissie erop dat de staalkaart van de nieuwe muziek in al haar diversiteit de komende jaren evenwichtiger zal worden ingevuld. De wijze waarop het festival de maker centraal stelt, vindt de commissie overtuigend beschreven. Zowel gevestigde als nieuwe makers krijgen een passende plek in de programmering. Daarnaast worden makers uitgedaagd om samen met het festival te werken aan het onder de aandacht brengen van nieuwe muziek bij een nieuw en groter publiek. De vertaling daarvan in vaste formats leidt tot een voor het publiek heldere bundeling van activiteiten en daarmee tot een helder en overzichtelijk programmeringsprofiel. De gidsende rol die het festival zichzelf toe-eigent wordt op aansprekende manier vertaald in diverse presentatie- en belevingsvormen. De randprogrammering draagt bij aan een intensievere beleving van het soms moeilijk toegankelijke aanbod. Bestaande mythes over het genre haalt het festival onderuit en aan zowel de onervaren bezoeker als aan de geoefende nieuwe muziekliefhebber biedt het voldoende mogelijkheden om iets nieuws te ontdekken.
De commissie verwacht dat November Music ook in de komende jaren erin zal slagen om een hoogwaardig aanbod in de nieuwe muziek toegankelijk(er) te presenteren. De uitleg in het plan waarom een festival bij uitstek een goede setting is om het avontuur van de nieuwe muziek met makers en publiek te beleven, vindt zij overtuigend. De praktijk heeft dit ook aangetoond. Het opnemen van het Bosch Requiem in de programmering van November Music betekent volgens de commissie tot slot een interessante artistieke toevoeging aan het geheel.
Bijdrage aan de ontwikkeling van de podiumkunsten
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de ontwikkeling van de podiumkunsten als goed.
De opzet waarin het festival de optredende ensembles en musici verzoekt minimaal één Nederlandse compositie uit te voeren en die op te nemen in het repertoire, vindt zij aansprekend. Hiermee draagt het festival volgens de commissie op effectieve wijze bij aan de vergroting van de afzet van uitvoeringen van hedendaagse muziek van Nederlandse componisten op binnen- en buitenlandse podia. Dat ook het werk van jong talent een podium vindt in het festival, geeft volgens de commissie een meerwaarde aan de ontwikkeling van de podiumkunstenpraktijk van de nieuwe generatie in het betreffende genre. Op het gebied van educatie stipt het festival vooral mogelijkheden aan, maar ontbreekt een overtuigende vertaling naar concrete activiteiten.
Een relevante bijdrage aan de ontwikkeling van de podiumkunsten levert November Music volgens de commissie ook met het in de praktijk brengen van nieuwe presentatievormen voor de nieuwe muziek. Hiermee draagt de organisatie bij aan het ontsluiten van het vaak moeilijk toegankelijke aanbod voor een groter en deels nieuw publiek, zonder daarbij de liefhebbers uit het oog te verliezen. Tot slot is de commissie van mening dat November Music state of the art presenteert op het gebied van nieuwe muziek en daarmee een waardevolle bron is voor programmeurs van Nederlandse en buitenlandse podia. Daarnaast beweegt de aanvrager zich actief in diverse toonaangevende internationale netwerken, zoals NICAF (Europa) en het CARTELL-overleg (Noord-Amerika), waarmee de bijdrage aan de ontwikkeling van het genre zich niet beperkt tot Nederland.
Ondernemerschap
Het ondernemerschap beoordeelt de commissie als goed.
De financiële positie van het festival is gezond. De commissie constateert dat de eigen inkomsten de afgelopen jaren in absolute zin flink zijn gestegen, onder andere door een toename van de inkomsten uit recettes en de programmaverkoop. Deze ontwikkeling zet zich naar de verwachting van de aanvrager door. De commissie signaleert echter dat de totale begroting, vanwege de uitbreiding van het aantal festivaldagen, ook fors stijgt, waardoor het te verwachten aandeel eigen inkomsten maar net boven de norm van 25 procent uitkomt. Om er volledig op te kunnen vertrouwen dat de beoogde toename van de recettes wordt gerealiseerd, had de commissie graag een betere onderbouwing op dit punt gezien. Temeer gezien er weliswaar sprake is van een uitbreiding van dagen, maar uit de aanvraag blijkt dat het aantal activiteiten nagenoeg op het niveau van 2015 blijft.
In zichzelf sluit de begroting van het festival aan bij de inhoudelijke plannen. Het effect van de uitbreiding van het aantal dagen is terug te zien in de te verwachten stijging van de totale begroting. Er is een goede spreiding van inkomsten over diverse bronnen en naast de kritische kanttekening bij de toename van de recettes vertrouwt de commissie op de haalbaarheid van de beoogde dekking. Positief is de commissie over de min of meer structurele gemeentelijke bijdrage, die voortkomt uit het binnenhalen van het Bosch Requiem binnen het festival. Al met al heeft de commissie voldoende reden om te veronderstellen dat November Music de voorgestelde plannen in de komende beleidsperiode zal waarmaken. Hoewel de organisatie in bedrijfsmatig opzicht enigszins bedachtzaam is, vindt de commissie het positief dat ze de beoogde groei op een verantwoorde en stapsgewijze manier inzet.
Uit de beschrijving van de publieksgroepen concludeert de commissie dat November Music haar publiek goed kent. Zij is het met de aanvrager eens dat het festival een unieke positie inneemt in Nederland als het gaat om het succesvol vergroten van de publieke belangstelling voor hedendaagse muziek. De gewenste verbreding vertaalt de aanvrager in de inhoudelijke plannen overtuigend in nieuwe, publieksgerichte programmaonderdelen, meer headliners en extra aandacht voor randprogrammering en duiding. Dat maakt volgens de commissie duidelijk dat de organisatie niet alleen investeert in publiekswerving, maar zich bewust is van de wellicht kwetsbare confrontatie van het publiek met specifieke muziekgenres. Het over de drempel trekken is niet genoeg. De KunstmuziekRoute is volgens de commissie een goed voorbeeld, waarbij de beleving en de diversiteit van het gepresenteerde aanbod bijdraagt aan een positieve ervaring.
De veelzijdige marketingmix zit goed in elkaar en laat onder andere samenwerkingsverbanden zien met de VPRO en de Concertzender. Deze mediapartners sluiten weliswaar goed aan bij het profiel van November Music, maar de commissie had in het streven naar een groter en diverser samengesteld publiek graag een ambitie gezien om ook minder vanzelfsprekende partijen aan zich te binden. Dat laat onverlet dat het festival voor het soort aanbod veel mensen op de been krijgt en het merendeel van de concerten en activiteiten goed worden bezocht.
Pluriformiteit
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de pluriformiteit als zeer goed.
Het festival presenteert nieuwe muziek. De commissie constateert dat dit genre slechts beperkt is vertegenwoordigd op de Nederlandse podia en festivals. Het aanbod dat November Music presenteert, onderscheidt zich bovendien in uitvoering en presentatievormen van het overige vergelijkbare aanbod. De commissie vindt dat het festival een zeer belangrijke bijdrage levert aan de pluriformiteit van het podiumkunstenlandschap.
Geografische spreiding
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de spreiding als ruim voldoende.
Het festival vindt plaats in ’s-Hertogenbosch. Zij vindt dat het hiermee een redelijke bijdrage levert aan de spreiding. Tegelijkertijd merkt de commissie op dat er in ’s-Hertogenbosch, anders dan in bepaalde andere regio’s, vergelijkbaar aanbod niet geheel ontbreekt. In de vestigingsplaats van November Music vinden ook andere festivals plaats en de stad kent een goede culturele infrastructuur op het gebied van podiumkunsten.
Aanwezigheid financiële bijdrage provincie of gemeente
De financiële bijdrage van de provincie en gemeente is zeer goed.
In de periode 2013-2015 heeft de instelling een structurele subsidie van 35.000 euro van de gemeente ’s-Hertogenbosch ontvangen. Daarnaast krijgt het ook een bedrag van 150.000 euro van de provincie Noord-Brabant. Voor de komende periode is een vergelijkbaar bedrag aangevraagd bij de gemeente, maar rekent het festival op een extra bijdrage van 150.000 euro voor het Bosch Requiem. Bij de provincie wordt 200.000 euro aangevraagd. Hiermee is sprake van een stevige lokale bijdrage.
Bijdrage (co)productie
De commissie adviseert de bijdrage (co)productie niet toe te kennen.
Het festival vraagt de bijdrage aan vanuit de missie om met componisten, makers, musici en ensembles producties te initiëren, ontwikkelen en presenteren. Innovatie en vernieuwing zijn daarbij volgens het plan belangrijke trefwoorden. Het festival zal samenwerken met structureel gesubsidieerde ensembles en festivals en de focus ligt op makers die zich al hebben bewezen, maar bij wie de internationale erkenning nog ontbreekt. De commissie vindt de (co)productieplannen te weinig concreet uitgewerkt. Zo kan zij bijvoorbeeld niet herleiden of de ervaring op dit vlak uit het verleden aansluit op de projecten in de toekomst. De aanvrager beschrijft voor de voorgenomen producties weliswaar ambities en benoemt kaders waarbinnen het festival op dit vlak te werk zal gaan, maar de uitwerking vindt de commissie niet concreet genoeg ingevuld met namen van mogelijke makers, ensembles of samenwerkingspartners. Daardoor kan zij zich in te beperkte mate een beeld vormen van de uitkomst van toekomstige (co)producties. Op grond hiervan adviseert de commissie om de (co)productiebijdrage niet te verlenen.
Conclusie
De commissie adviseert de aanvraag van November Music te honoreren.
Aangevraagd bedrag per editie
150.000
Geadviseerd bedrag per editie
bedrag per editie
125.000
Bijdrage (co)productie
0
Totaal per editie
125.000
Toegekend bedrag per editie
125.000
Aangevraagd bedrag per editie
150.000
bedrag per editie
125.000
Bijdrage (co)productie
0
Totaal per editie
125.000
Toegekend bedrag per editie
125.000