Stichting Opera2Day, met artistiek leiders Serge van Veggel en Hernán Schvartzman en zakelijk leider Alice Gubler, is gevestigd in Den Haag. Opera2Day heeft als missie om de vierhonderd jaar oude traditie van opera en muziektheater een plaats te geven in de eigen tijd en omgeving. Hiermee wil het gezelschap de harten van een nieuw en divers publiek winnen voor het genre en de ontwikkeling van het operaleven in Nederland bevorderen. Het gezelschap heeft naar eigen zeggen in de afgelopen jaren een artistieke ontwikkeling doorgemaakt, waarbij er meer en meer sprake was van een herkenbare signatuur. Zo wordt er in toenemende mate interdisciplinair gewerkt, met vernieuwende concepten rond bestaande werken, en maakt naast klassieke muziek ook nieuw gecomponeerde muziek deel uit van het repertoire. In muzikaal opzicht wordt er “historisch geïnformeerd” gespeeld. Het bereiken van nieuw publiek en nieuwe generaties is een speerpunt van Opera2Day. Daarbij spelen educatie en participatie een belangrijke rol. Aanvankelijk alleen in de randprogrammering, maar in toenemende mate als onderdeel van de artistieke plannen. In de afgelopen periode heeft Opera2Day diverse voorstellingen geproduceerd, met uiteenlopende samenwerkingspartners, zoals Asko|Schönberg, Cappella Amsterdam, The Dutch Don’t Dance Division en het Nationale Toneel.

In de komende periode wil Opera2Day een volgende stap zetten in de artistieke ontwikkeling en werken aan haar naamsbekendheid bij zowel het publiek als de theaters. Belangrijke ambities daarbij zijn onder meer: samenwerking met muzikale topensembles, het betrekken van andere makers bij de producties, een groter publieksbereik en een “structurele waarde worden in het nationale operalandschap”. Voor de periode 2017-2020 heeft het gezelschap het voornemen om drie soorten producties per jaar uit te brengen: één operaproductie die op tournee gaat langs het grotezalencircuit, één operaproject op locatie in Den Haag en één samenwerkingsproject waarbij Opera2Day niet de hoofdverantwoordelijke partij is. In dit laatste geval wordt gedacht aan opdrachten voor locatieprojecten van musea of aan coproducties met (inter)nationale festivals of operagezelschappen. Als grote toerende opera staat in 2018 een opera van Vivaldi op het programma, een primeur in Nederland, en in 2017 ‘Dr. Miracle’s last illusion’, magisch muziektheater met muziek uit de 19e en 20e eeuw. Als locatieproject wordt in 2017 een productie op basis van Engelse barok- en renaissancemuziek ontwikkeld die in de open lucht gespeeld zal worden. Voor de nieuwe producties zullen diverse festivals, podia en gezelschappen als coproducenten optreden, zoals de Koninklijke Schouwburg, de Nederlandse Bachvereniging, Festival Classique en het Orkest van de 18e eeuw.

In de periode 2017-2020 speelt Opera2Day 43 voorstellingen per jaar. Het gevraagde subsidiebedrag is 320.600 euro. Daarnaast is een bijdrage talentontwikkeling aangevraagd van 21.780 euro. Het totaal gevraagde subsidiebedrag komt daarmee op 342.380 euro.

De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit als ruim voldoende.

Zij vindt dat Opera2Day de afgelopen periode goed is geslaagd in zijn missie om opera en klassiek muziektheater voor een breed publiek toegankelijk te maken. De aanvrager heeft zich in artistiek opzicht weten te ontwikkelen en heeft sterke artistieke partners aan zich weten te verbinden. De commissie is met name positief over de locatievoorstellingen, zoals ‘Dolhuys Kermis’, waarin alle muzikale en theatrale middelen op een overtuigende wijze werden samengevoegd. Ook werd de bijzondere locatie op een inventieve manier ingezet in de dramaturgie van de voorstelling. In de producties die voor de grote zaal worden gemaakt, is sprake van een sterke en smaakvolle vormgeving. Wel is de commissie van mening dat de dramaturgie soms erg leunt op de esthetiek van de producties en dat met name de (spel)regie wat statisch is. Hierdoor komt het verhaal niet altijd goed over het voetlicht en is de zeggingskracht niet altijd optimaal. In vrijwel alle producties is er volgens de commissie sprake van een hoge uitvoeringskwaliteit. Ook op dit vlak is Opera2Day interessante samenwerkingen aangegaan, onder meer met Vox Luminis, het Asko|Schönberg Ensemble en Cappella Amsterdam. De commissie is dan ook overtuigd van het vakmanschap van het team en de uitvoerenden die voor de diverse producties zijn aangetrokken.

Het artistieke beleid voor de periode 2017-2020, met drie verschillende soorten producties, bouwt volgens de commissie op organische wijze voort op de verschillende producties die Opera2Day in de afgelopen periode heeft uitgebracht. De commissie leest de artistieke visie die de makers formuleren voor de komende periode echter niet goed terug in de voorliggende plannen. Zo stelt Opera2Day dat het gezelschap op een vernieuwende manier opera maakt, maar blijkt uit de projectbeschrijvingen onvoldoende op welke wijze deze innovatie tot stand moet komen. De commissie noemt het voornemen om met ´Der Freizschütz’ de muzikale uitvoeringpraktijk in de negentiende eeuw te gaan onderzoeken weliswaar interessant, maar vindt dit onderdeel binnen het totale palet aan activiteiten te marginaal om echt van vernieuwing te kunnen spreken. Hierdoor is de commissie niet zonder meer overtuigd van de potentiële zeggingskracht van de producties. Dit geldt eveneens voor de locatieprojecten, zoals ‘The Enchanted Garden’. Hoe de makers de relatie met het heden willen leggen of de bezoeker een “nieuwe totaalbelevenis” willen bezorgen, vindt de commissie weinig overtuigend beschreven. Ook in muzikaal opzicht mist de commissie een concrete uitwerking van de ideeën, bijvoorbeeld waar het gaat om het laten schrijven van nieuwe composities.

De commissie is positief over de samenwerkingspartners die Opera2Day voor de komende jaren aan zich heeft weten te binden. De gekozen ensembles en uitvoerenden hebben alle een grote reputatie op het gebied van (muziek)theater en de commissie heeft dan ook de verwachting dat het uitvoeringsniveau hoog zal zijn. Een kanttekening plaatst de commissie bij de samenhang in de voorgestelde projecten, die erg uiteenlopend zijn wat onderwerpen en muzikale inhoud betreft. Zij mist de artistieke focus die het beleid van de afgelopen jaren kenmerkte, waarbij de aandacht op muziek van voor de twintigste eeuw lag en de relatie met de (Haagse) operatraditie vaak centraal stond. Hierdoor komt de signatuur van het gezelschap minder goed uit de verf. Zo vindt zij bijvoorbeeld de productie ‘Akhnaten’ van Philip Glass, die het gezelschap in samenwerking met het Rijksmuseum van Oudheden wil uitbrengen, nogal buiten de artistieke lijn vallen. Daardoor is de commissie niet overtuigd van de zeggingskracht van deze voorstelling.

De commissie beoordeelt het ondernemerschap als goed.

De commissie stelt vast dat de aanvrager zich in relatief korte tijd een plaats in het podiumkunstenveld heeft weten te verwerven, waarbij er jaarlijks niet alleen meer, maar ook grootschaliger producties tot stand kwamen. Het gezelschap heeft in de afgelopen jaren voornamelijk met behulp van projectsubsidies geproduceerd en is er tevens in geslaagd om de organisatie financieel gezond te houden. Opera2Day heeft bovendien een hoog percentage eigen inkomsten weten te genereren. De plannen voor de komende periode getuigen van een stevige ambitie. Gezien de resultaten van de afgelopen jaren en de goede onderbouwing van de plannen heeft de commissie er vertrouwen in dat deze ambitie haalbaar is. Zo wordt een aanzienlijke stijging van de totaalbegroting voorzien; deze verdubbeling van de activiteitenlasten wordt grotendeels veroorzaakt doordat Opera2Day het aantal speelbeurten wil verhogen: van 26 in 2015 naar gemiddeld 43 in de komende vier jaar. De belangstelling uit het veld, die zichtbaar is in de behaalde resultaten van de afgelopen periode, en de samenwerking met Senf Theaterpartners voor de verkoop van de tournees geven het nodige vertrouwen in de afname van de voorstellingen. De commissie stelt voorts vast dat er sprake is van een goede risicospreiding in het dekkingsplan. Zij is positief over de wijze waarop het gezelschap relatief hoge inkomsten weet te genereren uit private fondsen, sponsoring en een vriendenvereniging. Bovendien is Opera2Day goed ingebed in de culturele infrastructuur van Den Haag, waardoor de continuering van de structurele ondersteuning van de gemeente naar de mening van de commissie aannemelijk is. Ook voor de geraamde stijging van de publieksinkomsten geldt dat de commissie deze weliswaar ambitieus, maar niet onhaalbaar acht gelet op het trackrecord van de aanvrager en de goed onderbouwde plannen. Een voordeel hierbij is dat het gezelschap bij de locatieprojecten zelf zeggenschap heeft over de speelbeurten en de condities waaronder geproduceerd wordt. Door de ervaring die is opgedaan met het werken op locatie, weet de aanvrager de risico’s goed in te schatten. De commissie is dan ook van oordeel dat het gezelschap goed reflecteert op eventuele financiële tegenvallers. De commissie constateert bovendien dat de financiële risico’s worden verkleind door het uitbrengen van meerdere producties per jaar die bovendien in verschillende circuits gespeeld worden.
Opera2Day is goed verankerd in Den Haag, onder meer door de diverse samenwerkingsverbanden die het gezelschap met andere Haagse organisaties is aangegaan en door de bijzondere locatieprojecten die het gezelschap hier heeft ontwikkeld. Het gezelschap heeft in de standplaats dan ook een brede eigen achterban weten op te bouwen. De aanvrager geeft aan een goed beeld van zijn publieksgroepen te hebben, maar de commissie vindt de plannen in dit opzicht niet over de hele linie overtuigend. De beschreven aanpak op het gebied van publieksbenadering is degelijk, maar in haar ogen tamelijk basaal en weinig verrassend. Volgens de aanvraag is Opera2Day actief op social media, maar de commissie leest geen prikkelende strategie om hiermee nieuw publiek te bereiken. De commissie is daarentegen positief over de uitgebreide educatietrajecten en participatieprogramma’s die Opera2Day ontwikkelt; zij noemt de plannen op dit punt overtuigend. Bovendien lukt het middels deze projecten wel om in toenemende mate jong publiek, zoals scholieren, en bezoekers die minder vaak naar opera gaan, te bereiken.

De commissie beoordeelt de bijdrage aan de pluriformiteit als ruim voldoende.

Zij rekent het werk van Opera2day tot opera en muziektheater met klassieke of nieuw gecomponeerde muziek. Zij stelt vast dat dit aanbod met enige regelmaat, maar niet veelvuldig wordt geproduceerd en gepresenteerd op de Nederlandse podia en festivals. Binnen dit aanbod vindt de commissie het werk van Opera2day niet onderscheidend. Het gezelschap levert hiermee een aanzienlijke bijdrage aan de pluriformiteit van het podiumkunstenaanbod.

De commissie beoordeelt de bijdrage aan de geografische spreiding als ruim voldoende.

Opera2Day is gevestigd in Den Haag, waar het aanbod aan podiumkunsten tamelijk groot is. Het aandeel voorstellingen dat in de periode 2013-2015 in andere steden en regio’s is gespeeld, is hoog ten opzichte van andere podiumkunstinstellingen. Voor de komende periode staat het gezelschap een vergelijkbare spreiding van de voorstellingen voor ogen, waarmee het een redelijke bijdrage levert aan de landelijke spreiding van de podiumkunsten.

De commissie adviseert de bijdrage voor talentontwikkeling niet toe te kennen.

Alhoewel de commissie onderkent dat er weinig opleidingsplekken zijn voor het ontwikkelen van scenische vaardigheden, met name voor zangers uit de oude muziek, vindt de commissie dat de activiteiten waarvoor een bijdrage wordt aangevraagd een integraal deel uitmaken van de projecten. De bijdrage voor talentontwikkeling is echter bedoeld voor activiteiten die losstaan van de eigen activiteiten van de aanvrager.