Ragazze Quartet
Inleiding
Ragazze Quartet, gevestigd in Amsterdam, is een (inter)nationaal opererend strijkkwartet dat wil opvallen met zijn muzikale bevlogenheid, talent, veelzijdigheid en presentatie. Vanuit de klassieke muziek als artistieke kern, slaat het kwartet bruggen naar de hedendaagse muziekcultuur, waarbij zijn veelzijdigheid tot uiting komt in de wisselende presentatievormen. De directie wordt gevormd door de ensembleleden. Op het moment van aanvragen waren dat Rosa Arnold, Jeanita Vriens en Annemijn Bergkotte, samen met de zakelijk leider Ronald Spekle. Daarnaast is er een bestuur bestaande uit drie leden. Ragazze Quartet speelt klassieke, moderne en hedendaagse strijkkwartetten. Met een beeldende of verhalende context wil het de vaak abstracte muziek meerdere lagen geven en inzichtelijk maken. Het kwartet wil in thematische programma’s verbindingen leggen met andere muziekstijlen en kunstvormen en gelooft dat het publiek door deze interdisciplinaire aanpak de betekenis van bekende en onbekende muziek ten volle kan ervaren. Met het ontwikkelen van eigentijdse programmaformules, een moderne presentatiewijze en een actief opdrachtenbeleid, wil het kwartet de stem van een jonge generatie laten klinken in de klassieke en hedendaagse muziekcultuur. Artistieke diepgang en spelkwaliteit vormen twee belangrijke speerpunten. Vanuit het streven naar innovatie worden programma’s ontwikkeld waarmee een breed en jong publiek bereikt wordt, aldus het ensemble. Ragazze Quartet is continu bezig met het vinden van een ultieme belevingsvorm van (klassieke) muziek. Voor de aankomende periode wil de organisatie haar positie als toonaangevend klassiek ensemble versterken. Met ingang van 2017 wordt Ragazze Quartet artistiek leider van het kamermuziekfestival Amerfortissimo. Met het programmeren van een eigen festival hoopt het kwartet een impuls te geven aan zijn zichtbaarheid. Bij het label Channel Classics wil het ensemble een aantal cd’s opnemen; ook ligt er een uitnodiging van componist Anthony Fiumara voor het opnemen van zijn strijkkwartetten.
In de artistieke lijnen voor de periode 2017-2020 worden drie verschillende programmalijnen onderscheiden. Voor concertzalen of muziekfestivals biedt Ragazze Quartet kleinschalige programma’s met overwegend klassiek of juist uitsluitend hedendaags repertoire aan.
Voorbeelden hiervan zijn ‘Radio Rusland’, met host Jelle Brandt Corstius en muziektheaterstuk ‘Shore/Lines’, een coproductie met het uit Glasgow afkomstige Cryptic met nieuw werk van Oliver Coates. Met ‘Intieme Brieven’ en ‘The Secret Diary of Nora Plain’ presenteert Ragazze Quartet zich met gasten als Claron McFadden en Nora Fischer om zo het repertoire te verbreden en een nieuw publiek aan te boren via de achterban van de gast. In ‘Zeven laatste zinnen’ vervlecht het kwartet muziek en literatuur met elkaar. Op uitnodiging van festivals ontwikkelt Ragazze Quartet speciale programma’s, bijvoorbeeld voor het Holland Festival en November Music. Voor het theatercircuit en locatiefestivals wil het kwartet in de periode 2017-2020 jaarlijks één muziektheatervoorstelling maken in coproductie met Via Berlin, Orkater of Silbersee. Daarnaast is er een samenwerking met het Kronos Quartet in uitvoering van een nieuw octet van Yannis Kyriakides en een visueel concertprogramma: ‘Black Angels’. Beide zijn onderdeel van de programmering van het Holland Festival. Tot slot is het uitbreiden van het speelcircuit en de zichtbaarheid in het buitenland een belangrijke doelstelling. In dat kader beoogt Ragazze minimaal één buitenlandse tournee per jaar te realiseren.
In de periode 2017-2020 speelt Ragazze Quartet negentig voorstellingen en/of concerten per jaar. Het gevraagde subsidiebedrag is 198.200 euro.
Historie
Stichting l’Alleanza delle Ragazze ontvangt in de periode 2013-2016 geen structurele subsidie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap of het Fonds Podiumkunsten.
Er is door Ragazze Quartet onder meer beeld- en/of geluidsmateriaal opgestuurd van de voorstellingen en/of de concerten ‘Kreutzersonate’, ‘Haute Couture’, ‘Cesko’ en ‘Riley’.
Artistieke kwaliteit
De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit als goed.
De commissie is enthousiast over de uitvoeringskwaliteit die het ensemble in de afgelopen periode heeft laten zien. Zowel in de concerten waarin de musici meer traditioneel repertoire spelen als in de coproducties met meer cross-overrepertoire is het samenspel strak en vol energie. Ook vindt de commissie de dynamiek over het algemeen goed, waardoor bekender repertoire op een verfrissende manier nieuw leven wordt ingeblazen. Zij is met name te spreken over de vertolking van de strijkkwartetten van Béla Bartók en vindt dat het ensemble een goed inzicht geeft in de gecompliceerde klankwereld van deze werken. De commissie vindt de uitvoeringen getuigen van een grote zeggingskracht, die nog meer naar voren komt in de verbindingen die aangegaan worden met andere disciplines. De thema’s van deze producties zijn volgens haar bijzonder actueel en de samenwerkingspartners vindt zij op het lijf van het Ragazze Quartet geschreven. De manier waarop bekend klassiek repertoire met hedendaags gecomponeerde muziek wordt samengevoegd in één programma vindt de commissie smaakvol. Daarbij maakt ze wel een kritische kanttekening bij het hedendaags gecomponeerde deel. Zij mist hierin dezelfde overtuiging en gedrevenheid die in het samenspel van de strijkers naar voren komt in het klassieke repertoire. De commissie vindt dan ook dat het vinden van een vaste cellist essentieel is voor het kwartet. Zij heeft er echter vertrouwen in dat de leden van het ensemble hierin zullen slagen.
De commissie vindt dat uit de plannen voor 2017-2020 een mooie balans spreekt tussen enerzijds het ontwikkelen van het ensemble door het aangaan van nieuwe uitdagingen en anderzijds het voortbouwen op bestaande producties. Zo wordt een aantal succesvolle samenwerkingsverbanden voortgezet. Ragazze Quartet wil bijvoorbeeld een opdrachtcompositie voor de productie ‘The Secret Diary of Nora Plain’ door Morris Kliphuis laten schrijven. De commissie is enthousiast over de samenwerking met de jazzformatie Kapok en verwacht dat hier een oorspronkelijk resultaat uit ontstaat. Zij vindt echter dat de samenwerkingen en invulling van de programma’s op een aantal onderdelen wat pragmatisch overkomen. Dit vindt zij bijvoorbeeld in het programma ‘Radio Rusland’ met gastspreker Jelle Brandt Corstius, waarin onder andere Russische historische opnames en nieuwsitems te horen zijn. Over het geheel genomen geeft de aanvrager echter een heldere artistieke onderbouwing en uitwerking van de belangrijkste programma’s. Daaruit komt naar voren dat het kwartet zijn eigen sterke kanten zowel weet te benoemen als te benutten. Uit de aanvraag blijkt dat Ragazze Quartet keuzes maakt die passen binnen een langetermijnvisie op de artistieke ontwikkeling van de organisatie. Dit komt volgens de commissie goed naar voren in de plannen voor het artistiek leiderschap van het festival Amerfortissimo. De aanvrager draagt daarmee zijn eigen signatuur uit en bouwt een platform voor zijn werk.
Ondernemerschap
De commissie beoordeelt het ondernemerschap als ruim voldoende.
In de afgelopen periode heeft het Ragazze Quartet deels met behulp van productiesubsidies van het Fonds Podiumkunsten zijn productionele activiteiten weten te realiseren. Het kwartet is in staat geweest een redelijk eigen vermogen op te bouwen. De commissie constateert echter op basis van de jaarcijfers dat het exploitatieresultaat over de afgelopen drie jaar is teruggelopen. De liquiditeitspositie van het Ragazze Quartet is daardoor matig. De commissie staat kritisch tegenover de beoogde ontwikkeling van de totale begroting. Deze laat een aanzienlijke groei zien. De ambities zijn gericht op grotere producties en meer spelen in grotere zalen en ambitieuze internationale (co)producties. Daarnaast wil Ragazze Quartet investeren in de arbeidsvoorwaarden. De afgelopen jaren heeft Ragazze Quartet met bescheiden middelen zijn producties gerealiseerd, hetgeen niet zonder investering van de leden van het kwartet mogelijk geweest zou zijn. De wens om het werkgeverschap de komende jaren te verbeteren vindt de commissie daarom op zichzelf logisch, maar de mate waarin de begroting stijgt vindt de commissie niet in verhouding. Ragazze Quartet streeft naar een toename van concerten in gerenommeerde zalen, om zo de uitkoopsommen naar een hoger niveau te brengen. De commissie vindt dit aannemelijk, omdat daarvoor passende programma’s worden ontwikkeld en er met goede samenwerkingspartners wordt geproduceerd. Ze tekent daarbij wel aan dat de aanvraag geen strategie bevat om tegenvallende inkomsten op te vangen. Op dat punt toont het kwartet volgens de commissie onvoldoende besef van de afnamerisico’s bij de podia. Zij vindt het verder van weinig ambitie getuigen dat de sponsorbijdrages nauwelijks stijgen ten aanzien van het gemiddelde over de afgelopen jaren. Daarentegen nemen de verwachte inkomsten uit private middelen aanzienlijk toe, maar de commissie mist een strategie om deze inkomstenbron te bestendigen. Al met al worden de inkomsten volgens de commissie redelijk gespreid over verschillende bronnen.
De commissie is positief over de publieksbenadering van Ragazze Quartet. De organisatie legt daarin een heldere en directe relatie tussen de programma’s, het zalencircuit en de betreffende doelgroepen. Per doelgroep worden andere accenten gelegd in de communicatie en in de persbenadering. Ragazze Quartet baseert zich daarbij op zowel ervaring in de huidige concertpraktijk als op publieksonderzoek. In alle communicatie-uitingen klinken de kernwaarden van het kwartet door. De positionering van de aanvrager is eveneens helder en wordt door de commissie onderschreven. Het kwartet draagt volgens haar bij aan de ontwikkeling van het klassieke concert als een aansprekende presentatievorm.
Pluriformiteit
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de pluriformiteit als neutraal.
Het aanbod van het Ragazze Quartet plaatst de commissie binnen het genre klassieke muziek. Dit genre is volgens haar ruimschoots vertegenwoordigd op de Nederlandse podia. Het kwartet specialiseert zich in geënsceneerde concerten en presenteert daarin ook hedendaagse composities. Volgens de commissie zijn er echter meer klassieke ensembles die op soortgelijke wijze bestaand en nieuw repertoire presenteren. De commissie vindt dat het werk van het Ragazze Quartet geen bijzondere bijdrage levert aan de pluriformiteit.
Geografische spreiding
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de geografische spreiding als ruim voldoende.
De organisatie is gevestigd in Amsterdam, waar het podiumkunstenaanbod zeer groot is. Verder constateert de commissie dat het Ragazze Quartet in de periode 2013-2015 regelmatig heeft gespeeld in Amsterdam. Het aandeel concerten dat in andere steden en regio’s is gespeeld, is in relatie tot andere podiumkunstinstellingen groot. In de komende periode staat de aanvrager een vergelijkbare spreiding van de concerten voor ogen. De commissie vindt dat Ragazze Quartet hiermee een redelijke bijdrage levert aan de spreiding.
Bijdrage talentontwikkeling
Niet van toepassing.
Conclusie
De commissie adviseert de aanvraag van het Ragazze Quartet te honoreren voor een bedrag van 97.000 euro per jaar. De commissie wijkt hiermee af van het gevraagde subsidiebedrag. Zij is van mening dat het laagste bedrag voor de concerten in het circuit van kleine podia passend is, vanwege de aard en omvang van het ensemble en het soort aanbod dat het Ragazze Quartet produceert.
Aangevraagd bedrag per jaar
198.200
Geadviseerd bedrag per jaar
gemiddeld aantal uitvoeringen per jaar
bedrag per uitvoering
Circuit klein/middel
44
500
22.000
Circuit groot
0
0
0
Basisbedrag
75.000
Bijdrage talentontwikkeling
0
Totaal geadviseerd bedrag per jaar
97.000
Toegekend bedrag per jaar
97.000
Aangevraagd bedrag per jaar
198.200
Circuit klein/middel
22.000
Circuit groot
0
Basisbedrag
75.000
Totaal geadviseerd bedrag per jaar
97.000
Toegekend bedrag per jaar
97.000