RIGHTABOUTNOW INC.
Inleiding
RIGHTABOUTNOW is een driedaags multidisciplinair urbanartsfestival dat jaarlijks in december in Amsterdam plaatsvindt. Marjorie Boston is als artistiek directeur eindverantwoordelijk voor het festival. RIGHTABOUTNOW is volgens de organisatie hét platform voor de actuele urban arts en tevens de aanjager voor vernieuwing, doordat het een stem geeft aan de verschillende culturen, disciplines en subculturen. Zodoende wil de organisatie het culturele landschap in Nederland verrijken en het publiek via de kunst en dialoog een breder perspectief bieden op wat er leeft in de grootstedelijke samenleving. De organisatie stelt dat de urban arts zich buiten de gevestigde orde van de erkende kunstwereld om hebben ontwikkeld, maar tegelijkertijd van grote invloed zijn op de samenleving. Die invloed laat het festival zien en het biedt aan de urbanartsmakers en -artiesten een podium. Allerlei cultuuruitingen uit, in en van de stad spelen een rol in het festival: hiphop, clubscene en straatcultuur vormen naar eigen zeggen een onuitputtelijke bron van vernieuwing. Het publiek maakt op één avond kennis met meerdere urban kunstvormen tegelijk. Met een contextprogrammering van voor- en nagesprekken en debat plaatst het festival de programmering voor het publiek bovendien in een breder perspectief, aldus de organisatie.
RIGHTABOUTNOW streeft ernaar om in de periode 2017-2020 het programma inhoudelijk te verdiepen. Omdat het festival zich richt op vernieuwend en actueel werk, kan de aanvrager volgens eigen zeggen geen definitieve programmering voor de komende jaren overleggen. RIGHTABOUTNOW wil in ieder geval makers uit nieuwe stromingen, met een sterke individuele signatuur, en makers die kruisbestuiving opzoeken, programmeren. De organisatie beschrijft de programmering voor de komende periode in grote lijnen. Zo heeft ze in de theater- en dansprogrammering aandacht voor werk van nieuwe lokale makers in mime, toneel en dans. Daarnaast plaatst ze een complementair internationaal programma. Binnen de muziekprogrammering worden in drie categorieën zowel nieuwe als gevestigde namen geprogrammeerd: persoonlijke hiphop/akoestische urban, elektronische Afrika/Afrofuturism en jazz-club-crossover. In de clubprogrammering krijgen dj’s de mogelijkheid om buiten de kaders van een stijl en trend te draaien en er is aandacht voor dj-talent dat bijvoorbeeld samen met gevestigde namen in duo’s kan draaien. Verder komen visual arts en lifestyle aan bod, is er het talkshow-format ‘RIGHTABOUTNOW invites’ en het programmaonderdeel ‘Round Table (the creative case)’.
RIGHTABOUTNOW is betrokken bij verschillende coproducties. Zo coproduceert de organisatie in samenwerking met het Contact Theatre in Manchester in aanloop naar het festival het ‘Flying Solo residency’-programma. Daarnaast werkt ze op verschillende manieren samen met het Art Laboratorium Suriname, bijvoorbeeld door tijdens het festival een stuk te presenteren dat voortkomt uit een coachingstraject voor toneelschrijvers en theatermakers van deze organisatie. Ook producties die voortkomen uit de samenwerking tussen Art Laboratorium Suriname en het Nederlandse dansgezelschap Backbone krijgen een plek op RIGHTABOUTNOW.
Stichting RIGHTABOUTNOW INC. vraagt voor de periode 2017-2020 een subsidie aan in de categorie ‘klein/middelgroot festival. Het gevraagde subsidiebedrag is 125.000 euro. Daarnaast vraagt de stichting een bijdrage (co)productie aan van 25.000 euro. Het totaal gevraagde subsidiebedrag komt daarmee op 150.000 euro per jaar/editie.
Historie
Stichting RIGHTABOUTNOW INC. ontvangt in de periode 2013-2016 geen structurele subsidie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap of het Fonds Podiumkunsten.
Artistieke kwaliteit
De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit als ruim voldoende.
Met name de visie van waaruit de organisatie het festival ontwikkelt, vindt de commissie sterk. Diversiteit als bron voor artistieke en culturele vernieuwing spreekt haar aan. Deze diversiteit komt volgens haar goed tot uiting in de programmering, waarin een podium wordt geboden aan uiteenlopende makers en disciplines. Hoewel de organisatie volgens de commissie geen voorloper is in het ontdekken van nieuw talent, weet ze naar haar mening wel vanuit vakmanschap een goede selectie te maken van jonge artiesten die binnen het programmeringsprofiel van het festival passen. De programmering is volgens de commissie in het algemeen van behoorlijke kwaliteit, met hier en daar een positieve uitschieter. Met name in de muziekprogrammering komt volgens de commissie de ambitie van de organisatie tot uiting om de state of the art van actuele, grootstedelijke kunst voor het voetlicht te brengen. Het streven om in de komende jaren een inhoudelijke verdieping in de programmering aan te brengen, vindt de commissie positief. De commissie heeft echter ook kritiek op de voorliggende plannen voor de periode 2017-2020. Zo constateert zij dat de stichting de genoemde ambitie om inhoudelijk te verdiepen in het plan niet met artistieke argumenten onderbouwt. Daarnaast plaats de commissie een kanttekening bij de wens van de organisatie om de schotten tussen verschillende disciplines te verwijderen. Hoewel ze dit streven op zichzelf waardeert, heeft ze er geen vertrouwen in dat de organisatie dit overtuigend over het voetlicht zal krijgen. De organisatie wil ontschotting bereiken door verschillende kunstvormen binnen de programmering onder één dak een gelijkwaardige plek te bieden. Daarnaast beoogt de organisatie om de dialoog tussen de verschillende kunstenaars te stimuleren. De commissie vindt de uitwerking van de ontschotting te veel in algemeenheden geformuleerd. Daardoor is ze er onvoldoende van overtuigd dat de sturende kracht die nodig is om het doel van ontschotting daadwerkelijk te bereiken, aanwezig is.
Het streven van de aanvrager om door middel van het festival de urban arts een plek als serieus te nemen kunstvorm binnen de gevestigde kunstwereld te geven, vindt de commissie positief. Daarbij merkt ze wel op dat de organisatie die thematiek op een tamelijk traditionele wij-zij-manier benadert. De status die urban arts heeft wordt in het plan volgens de commissie niet onderbouwd met een overtuigende analyse en artistieke argumenten, noch beschrijft de aanvrager welke rol het festival daarin kan spelen. De commissie mist bovendien samenwerkingspartners die samen met RIGHTABOUTNOW voor de gewenste doorbraak kunnen zorgen. Wat dat betreft heeft het festival volgens haar tot nog toe voor een beperkte groep zeggingskracht. De commissie concludeert op grond van het voorgaande dat het plan op het vlak van de emancipatie van de urban arts verschillende aansprekende ambities bevat, maar dat een overtuigende uitwerking ontbreekt.
Bijdrage aan de ontwikkeling van de podiumkunsten
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de ontwikkeling van de podiumkunsten als voldoende.
De commissie vindt het positief dat de organisatie jonge makers die op het punt van doorbreken staan een podium biedt om zichzelf te presenteren en vlieguren te maken. Tegelijkertijd zet de commissie vraagtekens bij de springplankfunctie die het festival claimt te hebben. Zij constateert dat de diverse makers die in de aanvraag worden genoemd, praktisch allemaal reeds actief zijn bij verschillende producenten. Daarnaast geeft de organisatie in het plan aan dat er veel aandacht is voor de persoonlijke begeleiding van makers, zonder toe te lichten waar die begeleiding uit bestaat. Op grond daarvan is de commissie er niet van overtuigd dat een optreden op het podium van RIGHTABOUTNOW vanzelfsprekend het moment van doorbraak voor een artiest zal betekenen. Daarbij merkt de commissie op dat de organisatie in de aanvraag nauwelijks netwerken noemt waarmee ze samengewerkt om bepaalde makers te lanceren. De commissie stelt vast dat RIGHTABOUTNOW een bijdrage levert aan de ontwikkeling van de podiumkunsten, zij het beperkt en alleen binnen de eigen kring van de urban arts.
Ondernemerschap
De commissie beoordeelt het ondernemerschap als zwak.
De commissie stelt vast dat het aangeleverde cijfermateriaal een tamelijk ondoorzichtig financieel beeld van de organisatie van het festival geeft. Zo blijkt uit de gegevens dat er in 2015 een tekort van ruim 187.000 euro zou zijn gerealiseerd op het festival. Uit de jaarrekening blijkt echter dat de totale omvang van de kosten dat jaar ongeveer 60.000 euro bedroegen. Dit verschil wordt niet verklaard. De commissie constateert dat de cijfers over 2015 geen controleerbare relatie hebben met de werkelijke financiële huishouding van de organisatie van het festival in dat jaar. Ze stelt daarnaast vast dat de totale omvang van het festival in de begroting een forse groei laat zien ten opzichte van eerder gerealiseerde festivaledities. Er is volgens de commissie geen sprake van een logische aansluiting van de begroting op realisaties uit voorgaande jaren, noch aan de inkomsten- noch aan de uitgavenkant van de begroting. Zo merkt zij op dat er verschillende posten aan eigen inkomsten zijn opgenomen die de organisatie volgens de cijfers tot op heden niet tot nauwelijks heeft weten te realiseren. Ook ontbreekt het aan een overtuigende aanpak om die inkomsten in de toekomst te verwerven, waardoor de haalbaarheid daarvan volgens de commissie twijfelachtig is.
De commissie constateert voorts dat er geen relatie bestaat tussen de forse financiële groei en de minimale groei van het aantal activiteiten en het beoogde aantal bezoekers. Het gegeven dat de organisatie grote namen wil boeken en meer verdieping aan te brengen, geeft volgens de commissie onvoldoende onderbouwing voor de verachtvoudiging van de post ‘activiteitenlasten personeel’ ten opzichte van de realisatie van 2014. Bovendien is het in haar ogen zeer opmerkelijk dat de gemiddelde kosten per bezoeker toenemen naar 125 euro per persoon. Dat staat volgens haar niet in verhouding tot de aard en omvang van het festival. Ook het feit dat de begrote marketingkosten de verwachte publieksinkomsten in de komende jaren ruimschoots overtreffen, vindt de commissie geen wenselijke ontwikkeling.
De verhouding tussen ambities en risico's komt volgens de commissie nauwelijks in de aanvraag aan bod. De aanvrager vermeldt weliswaar dat ze bij tegenvallende inkomsten de programmering zal aanpassen, maar daarmee gaat de aanvrager volgens de commissie voorbij aan de grootste risico's voor de organisatie. Zij constateert namelijk dat er eind 2015 sprake is van een negatief eigen vermogen van enkele duizenden euro's. Daaruit blijkt dat de organisatie financieel niet gezond is. Hier wordt in de plannen niet op gereflecteerd. Daarnaast worden er binnen de aanvragende organisatie in de komende periode voor ruim 250.000 euro aan andere activiteiten ontwikkeld. Vanwege de financiële omvang van deze overige activiteiten, die gelijk is aan de totale omvang van het festival, is het risico bij tegenvallende resultaten groot te noemen. De opbrengsten van het festival kunnen immers worden ingezet om tegenvallers bij andere activiteiten te compenseren. De commissie had in de aanvraag een reflectie op dit risico van de aanvrager verwacht.
Een overtuigende visie op de publieksbenadering ontbreekt volgens de commissie in de plannen. De aanvrager spreekt over de doelgroepen publiek, creatieven en bedrijfsleven. Deze drie groepen worden in algemene termen in de aanvraag besproken. Omdat de organisatie niet specifiek wordt op dit punt, is het voor de commissie niet duidelijk of er inderdaad sprake is van een match tussen de beoogde doelgroepen en het festivalprogramma. Zij mist daarnaast een specifieke publieksbenadering per doelgroep. De in het plan aangeduide losse elementen als de teaseravonden, het dialoogplatform en de inzet van festivalambassadeurs kunnen volgens de commissie op zichzelf afzonderlijk bijdragen aan de publieksopbouw. De commissie mist echter een overtuigende marketingstrategie, waardoor de activiteiten voor de publiekswerving een tamelijk willekeurig en weinig doelgericht karakter krijgen.
Pluriformiteit
De bijdrage aan de pluriformiteit van het Nederlands podiumkunstenaanbod beoordeelt de commissie als ruim voldoende.
Het festival presenteert een aanbod binnen verschillende podiumkunstdisciplines dat voornamelijk dient te worden aangemerkt als urban arts. Dit type podiumkunst wordt inmiddels ook veel aangeboden op andere Nederlandse festivals en podia. De commissie constateert echter dat een substantieel deel van de programmering bestaat uit cultureel divers aanbod. De commissie vindt dat het festival hiermee een aanzienlijke bijdrage aan de pluriformiteit levert.
Geografische spreiding
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de spreiding als neutraal.
Het festival vindt plaats in Amsterdam. In Amsterdam is een ruim aanbod aan podiumkunsten aanwezig, zowel gepresenteerd op podia als op festivals. Hierdoor levert het festival geen bijzondere bijdrage aan de spreiding.
Aanwezigheid financiële bijdrage provincie of gemeente
De financiële bijdrage van de provincie of gemeente is neutraal.
In de periode 2013-2015 heeft RIGHTABOUTNOW geen structurele subsidie van gemeente of provincie ontvangen. Voor de komende periode is er geen structurele subsidie aangevraagd bij de provincie en een bescheiden bedrag via het AFK bij de gemeente Amsterdam. Dit is verhoudingsgewijs een klein bedrag ten opzichte van de totale baten van het festival. Er is zodoende geen sprake van een beperkte lokale bijdrage.
Bijdrage (co)productie
Niet van toepassing.
Conclusie
De commissie adviseert de aanvraag van Stichting RIGHTABOUTNOW INC. niet te honoreren.
Aangevraagd bedrag per editie
150.000
Geadviseerd bedrag per editie
0
Toegekend bedrag per editie
0
Aangevraagd bedrag per editie
150.000
Geadviseerd bedrag per editie
0
Toegekend bedrag per editie
0