Schippers & Van Gucht
Inleiding
Schippers&VanGucht, creatief bureau en theatermakers, is gevestigd in Breda en bestaat uit Jellie Schippers (theatermaker en regisseur), Myriam Van Gucht (theatermaker en scenograaf), Florain Verheijen (vormgever/ producent) en Dorine Cremers (dramaturg/ algemene zaken). De makers van Schippers&VanGucht ontwikkelen theatrale projecten voor de jeugd, die aansprekend zijn voor alle leeftijden. Het gezelschap maakt beeldende vertellingen door middel van theatrale installaties, portretten en interventies op gewone en ongewone locaties. Door middel van ongewone publieksopstellingen wil Schippers&VanGucht de toeschouwers letterlijk en figuurlijk op een andere manier laten kijken naar hun omgeving en de mensen die daarin leven. De makers hebben daarbij een voorkeur voor eenlingen; voor karakters die zich ondanks alles of dankzij alles proberen te verhouden tot de rest van de wereld. Door middel van het werk wil Schippers&VanGucht kinderen en volwassenen verleiden om 'divergent' te denken. De makers reiken mogelijkheden aan om te ervaren dat er heel veel antwoorden en keuzes zijn, dat oude structuren te doorbreken zijn en dat verandering mogelijk is.
In 2017-2018 speelt Schippers&VanGucht met twee projecten op scholen. Beide zijn gebaseerd op boeken van Bette Westera. In de reprise 'Held Op Sokken' uit 2015 wordt het prentenboek over persoonlijke ontwikkeling bewerkt tot een beeldende schoolvoorstelling met muziek.
In 'Aan de kant, ik ben je oma niet!' worden in twaalf tweeluiken twee verschillende levensfases van bejaarden tegenover elkaar gezet: de bejaarde in het verzorgingshuis en de mens die hij was in de bloei van zijn leven. Het opnieuw uit te brengen 'Wat er gebeurde terwijl de mussen de polka dansten' is een theatermonoloog, geschreven door Jo Randerson. Voor de reprise ´Vervelende bus´ is een bus omgebouwd tot filmisch, muzikaal zoekboek. In coproductie met Het Paleis Antwerpen rijdt de bus in 2017-2018 door Nederland, langs festivals en schoolpleinen. ‘De Gedaanteverwisseling 2.0’ is een door Schippers&VanGucht bewerkte theaterversie van de klassieker van Franz Kafka. Dit project voert het gezelschap uit in samenwerking met de Koninklijke Vlaamse Schouwburg in Brussel. Voor 2019-2020 staat 'De Bucketlist bus' op het programma; een vervolg op 'Vervelende bus' en 'Aan de kant ik ben je oma niet!', met als verbindende factor de thema’s ‘tijd’ en ‘generaties’. 'Vissen smelten niet' is een verhaal naar het gelijknamige boek van Jef Aerts. Het ontvouwt zich in een koude, kille nacht waarin twee kinderen, zonder dat ze het van elkaar weten, de tocht over een groot meer van ijs wagen. Dit is een coproductie met Het Filiaal theatermakers uit Utrecht. De voorstelling 'Baron in de Bomen' is geënt op het gelijknamige boek van Italo Calvino. Het gaat over een achtjarige jongen die na een ruzie met zijn ouders uit protest in de bomen klimt. Het is de bedoeling dat bij deze productie het publiek hoog in de bomen zal komen te hangen.
In de periode 2017-2020 speelt Schippers&Van Gucht zeventig voorstellingen en/of concerten per jaar. Het gevraagde subsidiebedrag is 162.500 euro.
Historie
Schippers&Van Gucht ontvangt in de periode 2013-2016 geen structurele subsidie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap of het Fonds Podiumkunsten.
Schippers&Van Gucht heeft beeld- en/of geluidsmateriaal opgestuurd van de voorstellingen en/of de concerten ‘Held op Sokken’, ‘Wat er gebeurde terwijl de mussen de polka dansten’ en een integrale opname van de eindrepetitie van ‘Spinder’.
Artistieke kwaliteit
De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit als goed.
Schippers&VanGucht maakt beeldende vertellingen en interventies waarin de makers grote thema’s aansnijden via het kleinmenselijke in voor iedereen herkenbare verhalen. Deze vertellingen vinden plaats in een opvallend vormgegeven wereld, op aparte locaties en in speciaal ontworpen installaties. De commissie vindt dat regisseur Jellie Schippers en scenograaf Myriam Van Gucht hun bekwaamheden en ervaring op organische wijze samenbrengen in het werk van het gezelschap. Het resultaat bestaat uit vakkundig gemaakte theatervoorstellingen zoals in de afgelopen jaren ‘Spinder’ en ‘Held op Sokken’ aantonen. De commissie heeft dan ook vertrouwen in het vakmanschap van de makers. Daarbij wordt wel opgemerkt dat deze sterker gelegen is in de originele en tot in de details uitgewerkte vormgeving dan in de regieopvattingen. Zo legt de groep in ‘Held op Sokken’ originele en inventieve vormideeën aan de dag, maar zijn er op het vlak van spelregie en dramaturgie nog stappen te zetten die de zeggingskracht van de voorstellingen kunnen vergroten. De oorspronkelijkheid van Schippers&VanGucht komt in de voorstellingen goed tot uiting. Het gezelschap gaat bewust van de gebaande paden af door bij de boekbewerkingen aan de slag te gaan met relatief onbekend werk. De beeldende kant van de voorstellingen is bovendien fantasievol en laat veel aan de verbeelding over. De groep hanteert daarnaast een onderscheidende aanpak in het jeugdtheater: bij de producties kneedt het gezelschap een coherent geheel van vorm en inhoud uit de verschillende ingrediënten (keuze voor de locatie, de thematiek, het verhaal en de vormgeving). Ook stelt de commissie vast dat de samenwerkingen die Schippers&VanGucht in het verleden is aangegaan met sterke partners als Het Zuidelijk Toneel, KVS Brussel, Het Filiaal en Het Paleis Antwerpen, de makers hebben verrijkt en dat deze hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van het eigen gezicht van het gezelschap.
Over de plannen voor de komende jaren is de commissie positief. De artistieke lijn en de projectplannen die het gezelschap heeft uitgezet, vindt de commissie geïnspireerd en prikkelend beschreven. In de beschreven artistieke visie is volgens de commissie sprake van een effectieve en interessante koppeling van maatschappelijke relevantie, inhoudelijke en persoonlijke noodzaak en de gekozen vormen. De projecten staan niet op zichzelf; ze komen uit elkaar voort en komen in verbinding met elkaar tot stand. Daardoor ontstaat gaandeweg een zekere groei en verdere ontwikkeling in de signatuur van het gezelschap. De thema’s die de groep heeft gekozen, vindt de commissie aansprekend. En de vormen die de makers willen hanteren of gaan onderzoeken, maken nieuwsgierig. De voortzetting van het onderzoek naar publieksopstellingen daarbij is uitdagend. De commissie is in dat kader enthousiast over het idee om het publiek 'in een boom te hangen' bij de beoogde voorstelling van ‘Baron in de Bomen’: dit idee is origineel en past bovendien goed bij het gekozen interpretatie van het boek. De commissie merkt wel op dat Schippers&VanGucht in 2017 en 2018 zich vooral op hernemingen gaat richten en slechts één nieuwe productie gaat maken. Voor 2019 en 2020 staan wel meerdere nieuwe producties gepland. De achtergrond is dat de groep wil dat het publiek het werk van Schippers&vanGucht gaat herkennen. Bovendien wil het gezelschap de inzichten benutten om een stap te maken naar nieuw werk. De commissie heeft begrip voor deze onderbouwing, zeker in het licht van het feit dat de hernemingen producties zijn met nog veel potentieel, maar vindt het wel van belang dat de groep zijn signatuur blijft ontwikkelen in de nieuwe voorstellingen.
Ondernemerschap
De commissie beoordeelt het ondernemerschap als ruim voldoende.
Het gezelschap Schippers&VanGucht bestaat uit een kleine vaste kern van medewerkers die allen beschikken over ruime ervaring in het Nederlandse professionele podiumkunstenveld. In voorgaande jaren heeft het gezelschap voornamelijk projectmatig gewerkt. Met behulp van grote, bekende en sterke partners in Nederland en België heeft de groep producties gemaakt die qua bedrijfsvoering gedegen waren. In de komende periode wil Schippers&VanGucht de stap zetten naar een in continuïteit opererend gezelschap. De commissie is ervan overtuigd dat het gezelschap deze stap kan zetten in de komende jaren. In financieel opzicht is de groep gezond.
De ambities die het gezelschap voor de periode 2017-2020 formuleert, zijn meer zichtbaarheid, verbinding en een solide organisatie. De commissie vindt dat Schippers&VanGucht deze ambities op verantwoorde wijze wil implementeren. De begroting stijgt weliswaar sterk, maar niet buitensporig. Er wordt bijvoorbeeld meer geld uitgegeven aan de organisatie, maar dat is nog altijd een bescheiden bedrag. De groep stelt zich flexibel op in het samenstellen van de organisatie. Aan de dekkingskant van de begroting benut de groep de mogelijkheden die er zijn naar behoren. Schippers&VanGucht maakt bewuste keuzes in de spreiding van de inkomstenbronnen. De dekking van de kosten wordt gespreid over publieksinkomsten, bijdragen van coproducenten, private fondsen en middelen van publieke bronnen zoals de gemeente Breda en het Fonds Podiumkunsten. Deze spreiding van inkomsten vindt de commissie evenwichtig, al maken de publieksinkomsten een relatief klein deel uit van de begroting. De commissie is positief over de vele samenwerkingspartners, waarvan een deel financieel bijdraagt aan de projecten van het gezelschap. Vergroting van het publieksbereik en meer bekendheid voor de merknaam Schippers&VanGucht is een speerpunt in het beleid voor de komende jaren. Deze vergroting wil de groep genereren vanuit een toename van het aantal speelbeurten in 2017-2020 ten opzichte van de voorgaande periode en door per speelbeurt meer publiek naar het theater te trekken. De commissie is positief over deze ambitie, maar vindt de beoogde publieksopkomst van gemiddeld zestig bezoekers per voorstelling nog altijd gering.
Schippers&VanGucht heeft de beoogde doelgroepen scherp in beeld. Bij elk project weet het gezelschap voor welke doelgroep dat project bestemd is. Maar het plan van aanpak voor de communicatie vindt de commissie summier. Voor een groep waarbij zichtbaarheid en verbinding speerpunten zijn voor de komende jaren, met een bijbehorende begrotingspost, was speciale aandacht voor de communicatie op zijn plaats geweest in de aanvraag. De groep heeft weliswaar de potentie om naam te maken met jeugdtheater in een originele vormgeving, maar moet nog flinke stappen zetten als het aankomt op het ontwerpen en uitwerken van een gedegen plan voor de publieksbenadering. Wel heeft de commissie vertrouwen in een grondige publieksbenadering voor de projecten die Schippers&VanGucht in samenwerking met de partners realiseert. Hierbij speelt een rol dat de partners beschikken over een grote achterban en een professioneel apparaat.
Pluriformiteit
De bijdrage aan de pluriformiteit beoordeelt de commissie als ruim voldoende.
Het aanbod plaatst de commissie binnen het jeugdtheater. Aan jeugdtheater bestaat reeds een ruim aanbod in Nederland, zowel in het gesubsidieerde als het vrije circuit. Het werk van Schippers&VanGucht onderscheidt zich van dit brede aanbod door de diversiteit in locaties waar de voorstellingen van de groep plaatsvinden. De commissie vindt dat het werk van Schippers&VanGucht een aanzienlijke bijdrage levert aan de pluriformiteit.
Geografische spreiding
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de geografische spreiding als ruim voldoende.
De instelling is gevestigd in Breda, waar het podiumkunstenaanbod in vergelijking met grotere steden vrij klein is. Het aandeel voorstellingen dat de groep in de afgelopen jaren in steden de regio’s buiten de Randstad heeft gespeeld, is in relatie tot andere podiumkunstinstellingen laag. In de komende periode staat de aanvrager een vergelijkbare spreiding van de voorstellingen voor ogen. De commissie vindt dat Schippers&VanGucht een redelijke bijdrage levert aan de spreiding.
Bijdrage talentontwikkeling
Niet van toepassing.
Conclusie
De commissie adviseert de aanvraag van Schippers&VanGucht te honoreren.
Aangevraagd bedrag per jaar
162.500
Geadviseerd bedrag per jaar
gemiddeld aantal uitvoeringen per jaar
bedrag per uitvoering
Circuit klein/middel
70
1.250
87.500
Circuit groot
0
0
0
Basisbedrag
75.000
Bijdrage talentontwikkeling
0
Bijdrage jeugd
29.167
Totaal geadviseerd bedrag per jaar
191.667
Toegekend bedrag per jaar
191.667
Aangevraagd bedrag per jaar
162.500
Circuit klein/middel
87.500
Circuit groot
0
Basisbedrag
75.000
Totaal geadviseerd bedrag per jaar
191.667
Toegekend bedrag per jaar
191.667