Slagwerk Den Haag is een actueel slagwerkensemble dat – volgens de aanvraag – door een enorme diversiteit aan geluid en expressie een breed publiek op uiteenlopende locaties bespeelt. Het ensemble is gevestigd in Amsterdam en noemt als thuisbasis Den Haag. Fedor Teunisse is artistiek directeur en Liesbeth Kok vervult de functie van zakelijk directeur. De instelling heeft als missie om door middel van innoverende geluidsbeleving de wereld te verbazen en te verrijken. Hoofddoelstelling in het plan van Slagwerk Den Haag is het verbreden en vergroten van zijn publiek. Slagwerk Den Haag borgt volgens de aanvraag de ontwikkeling van hedendaags geluid. Door dit geluid te verbinden aan andere kunstvormen, disciplines en muziekgenres, ontstaan genreoverstijgende producties waarmee het ensemble bij verschillende publieksgroepen draagvlak wil creëren voor actueel geluid en contemporain slagwerkrepertoire. Het geluid van Slagwerk Den Haag dient als bouwmateriaal voor componisten en collega-makers, is niet gebonden aan een genre en past zich aan nieuwe omgevingen aan, van concertzaal en poppodium tot het klaslokaal, kerkplein en internet. Slagwerk Den Haag wil in de komende periode de kennis en visie van het ensemble verbinden aan makers van diverse culturele uitingen en kunststromingen. Uit de kennismaking met medemakers ontstaat de ontmoeting met nieuw publiek. Als kernactiviteiten noemt Slagwerk Den Haag (al dan niet multidisciplinaire) concerten, muziektheater-, dans- en familievoorstellingen, talentontwikkelingsactiviteiten, educatieve activiteiten, ontwikkeling van het eigen artistieke potentieel en expertisedeling. In het plan definieert Slagwerk Den Haag zijn positie in het Nederlandse en Europese culturele landschap als het enige professionele slagwerkgezelschap in Europa dat op fulltimebasis, vanuit een klassieke slagwerktraditie, hoogwaardige muziek/bijzonder geluid van nu maakt voor uiteenlopende podia.

Producties die in het plan worden beschreven voor de komende periode zijn onder andere ‘Minimal GLAS(S)’, een programma met composities en bewerkingen van Anthony Fiumara op basis van de vroege werken van Philip Glass die in 2017 tachtig jaar wordt; ‘Porcelain’, met een akoestisch-architecturale installatie van componiste Kate Moore, en ‘Inviting the Producer’, een jaarlijks terugkerend project waarbij wordt samengewerkt met een gastprogrammeur uit de avant-gardepopscene. Als coproducties met gezelschappen op het gebied van dans en muziektheater worden onder andere genoemd: ‘Circles’ met Club Guy & Roni en muziek van Darien Brito, en twee nader te bepalen coproducties met Silbersee in 2019 en 2020. Verder wordt in 2017 ‘Banshee’ uitgevoerd, met pianist Ralph van Raat en regisseur Jos van Kan en composities van Henry Cowell en Thomas Myrmel. In 2018 staat de muziektheaterproductie ‘TingTing Murders’ gepland, met muziek van Piet-Jan van Rossum en in de regie van Petra van der Schoot. Daarnaast is in de aanvraag sprake van een jaarlijkse online-manifestatie, waarbij het internet als speelcircuit wordt aangemerkt. In seizoen 2017-2018 is in dit kader een samenwerking voorgenomen met internet artists Buurmen en Jonathan Reus onder de titel ‘{Drum}sound-[c]loud’. Familie-/kindervoorstellingen in de komende periode zijn ‘Stok uit hoed’, waarin de slagwerkers als goochelende musici zullen optreden, en een productie met Het Filiaal uit Utrecht. Ten slotte staat er ieder jaar een coproductie gepland met Asko|Schönberg. In 2017 gaat het om ‘For the time being’, waarbij de ensembles samenwerken met het gezelschap Schweigman&.
Slagwerk Den Haag vraagt een bijdrage talentontwikkeling aan. Dit wordt in de aanvraag onderbouwd met uiteenlopende projecten, waaronder een masterspecialisatie ensembleslagwerk, ontwikkelprojecten voor jonge slagwerkers en componisten en masterstudentenprojecten. Daarnaast wordt het initiatief Young SDH in het leven geroepen.

In de periode 2017-2020 speelt Slagwerk Den Haag 114 voorstellingen en/of concerten per jaar. Het gevraagde subsidiebedrag is 404.400 euro. Daarnaast wordt een bijdrage talentontwikkeling aangevraagd van 40.850 euro. Het totaal gevraagde subsidiebedrag komt daarmee op 445.250 euro.

Stichting Slagwerk Den Haag ontvangt in de periode 2013-2016 een structurele subsidie van het Fonds Podiumkunsten in het kader van de meerjarige activiteitenregeling 2013-2016.

Het Fonds volgt meerjarig gesubsidieerde instellingen door meerdere adviseurs van het Fonds de voorstellingen en/of concerten te laten bezoeken. In de periode 2013-2016 hebben adviseurs van het Fonds dertien voorstellingen en/of concerten van acht verschillende producties van Slagwerk Den Haag bezocht.

De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit als ruim voldoende.

De musici van Slagwerk Den Haag beschikken over een grote mate van vakmanschap, waarbij de huidige samenstelling volgens de commissie wellicht een van de beste bezettingen is in de geschiedenis van het ensemble tot dusver. Het ensemble bereikt zowel in de uitvoering van werken uit de canon van het slagwerkrepertoire als in interdisciplinaire samenwerkingen een hoog niveau. De werkwijze van het ensemble getuigt van oorspronkelijkheid, waarbij verrassende resultaten worden bereikt dankzij de creativiteit en brede visie van de musici. Dit komt in het bijzonder naar voren in de inventiviteit waarmee zij zich manifesteren in samenwerking met makers uit andere disciplines. De commissie is positief over de producties die het ensemble in de afgelopen jaren heeft uitgevoerd en die in veel gevallen tot spannende uitvoeringen hebben geleid. In het bijzonder in samenwerking met dansgezelschap Club Guy & Roni zijn succesvolle voorstellingen gerealiseerd, die in de ogen van de commissie uiterst relevant zijn met het oog op de actuele ontwikkelingen binnen de podiumkunsten. In dergelijke producties komen praktijkgericht onderzoek en artistieke innovatie samen met maatschappelijke thema’s. Zo creëerde het ensemble in ‘Naked Lunch’ en ‘Phobia’ een fascinerende klankwereld die volledig was geïntegreerd met de dans en dramaturgie. Terugkerende aspecten in de uitvoeringen van Slagwerk Den Haag zijn de durf en overgave waarmee de musici te werk gaan op het podium. Dit leidt tot voorstellingen met een sterke zeggingskracht.

De plannen voor de periode 2017-2020 zijn een doorwerking van de integrale artistieke visie van Slagwerk Den Haag op hedendaags gecomponeerde muziek en de rol van zijn musici bij interdisciplinaire voorstellingen. De commissie merkt op dat waar dit wordt vertaald naar concrete doelstellingen, het accent ligt op kwantitatieve aspecten. Hierdoor wekt het plan de indruk dat het artistieke beleid sterk onder invloed staat van het streven naar een hoog activiteitenniveau, wat het risico met zich meebrengt dat wordt ingeboet aan oorspronkelijkheid. De commissie vindt dat de concentratie op de kwantitatieve aspecten in het plan ten koste gaat van een scherpe focus op de inhoud. Zij is van mening dat de balans tussen de cijfermatige ambities en de artistieke visie daardoor wordt verstoord. Zo zijn de beschreven producties in haar ogen matig uitgewerkt; de tekst is wijdlopig en vervalt in herhalingen, zonder dat een helder beeld wordt geschetst van de concrete activiteiten. Ook is het voornemen om meer locatiegericht te gaan programmeren niet vertaald naar een praktische invulling.

Daar waar het gaat om eigentijdse muziek is het plan weinig concreet. De commissie benadrukt dat zij positief is over het sterk ontwikkelde opdrachtgeverschap van Slagwerk Den Haag bij de totstandkoming van nieuwe composities. Daarnaast heeft zij hoge verwachtingen van de activiteiten die het ensemble wil ontplooien op het terrein van avant-gardepop. Hiermee ontstaan niet alleen interessante muzikale perspectieven; het biedt ook de potentie dat dit in bredere kring succes zal oogsten. De beschrijving van de verschillende producties bevat echter nauwelijks een beschrijving van de muzikale inhoud.

De commissie beoordeelt het ondernemerschap als voldoende.

Slagwerk Den Haag is financieel gezond, zo constateert de commissie op basis van de jaarcijfers over 2015. Over de afgelopen periode heeft Slagwerk Den Haag zich als inventief ondernemer weten te profileren. Met een kleine staf en een betrokken bestuur heeft het ensemble zich ontwikkeld tot een sterke samenwerkingspartner van zowel de podia als andere podiumkunstenorganisaties.

Kritisch is de commissie vooral over de aansluiting van de begroting op de voorgenomen activiteiten, en over de verschuiving die zichtbaar is ten opzichte van de periode 2013-2015. De totale exploitatie is in de afgelopen drie jaar redelijk stabiel gebleken. De commissie constateert dat de organisatie nu uitgaat van een forse verhoging van de kosten en baten, terwijl de activiteiten niet wezenlijk veranderen. De aanvrager onderbouwt dit onder meer door te wijzen op het aangaan van artistieke samenwerkingen en het verbeteren van het werkgeverschap. Op zich heeft de commissie begrip voor de noodzakelijk geachte verbetering van arbeidsvoorwaarden, maar ziet zij hierin geen reden om het subsidie te verhogen.

Uit de begroting blijkt dat Slagwerk Den Haag een aanzienlijke toename verwacht in het totaal aan eigen inkomsten. De verschuiving binnen de werkpraktijk van het ensemble naar meer activiteiten in het kader van coproducties zorgt ervoor dat er een verschuiving plaatsvindt van de publieksinkomsten naar bijdragen van coproducenten. De commissie vindt echter dat in de aanvraag onvoldoende aannemelijk wordt gemaakt dat de begrote bijdragen ook gerealiseerd kunnen worden. Ook is de commissie kritisch over de stijging van de sponsorinkomsten en de bijdragen van private fondsen, die zij niet kan rijmen met de inhoudelijke plannen en die ook niet aansluiten op de gerealiseerde bedragen in de afgelopen periode. Daarnaast vindt zij weinig transparant hoe de inspanningen van samenwerkingspartners, waaronder podia als Korzo en het Orgelpark, worden opgevoerd als sponsoring in natura en vervolgens worden gekapitaliseerd in de begroting.

Het ensemble gaat daarnaast voor de komende jaren uit van extra activiteiten, die zonder subsidie worden gerealiseerd. De commissie mist hiervoor een duidelijke motivering. Bovendien gaat het plan niet in op de manier waarop deze activiteiten kunnen worden gerealiseerd met het kleine kernensemble. Het is in dit verband niet duidelijk hoe Slagwerk Den Haag toeziet op een goede balans tussen ambities en risico’s.

De publieksbenadering van Slagwerk Den Haag is in de ogen van de commissie gegrondvest op een goed inzicht in de eigen positie binnen de podiumkunsten. De energie en drive die van het ensemble uitgaan op het podium, zijn ook zichtbaar in de urgentie waarmee wordt gestreefd naar vergroting en verbreding van het publieksbereik. De commissie heeft vertrouwen in de effectiviteit van de gekozen aanpak om zoveel mogelijk gebruik te maken van de infrastructuur van onder andere festivals. Zij plaatst daarbij de kanttekening dat in de aanvraag veel nadruk wordt gelegd op de marketinginzet van partners, wat het ensemble afhankelijk maakt van derden. Verder is de koppeling tussen publieksbereik en publieksinkomsten een aandachtspunt, zeker met het oog op ‘social meetingpoints’ als alternatieve speellocaties. Op grond van het plan gaat de commissie ervan uit dat dit vooral zal neerkomen op het spelen in horecagelegenheden. Zij ziet hierin het risico dat de inspanningen weinig zullen bijdragen aan een toename van het betalend publiek. Ten slotte merkt de commissie in positieve zin op dat de inzet van specifieke communicatiemiddelen in het plan secuur is toegelicht op basis van een getalsmatige onderbouwing.

De commissie beoordeelt de bijdrage aan de pluriformiteit als zeer goed.

Zij constateert dat het repertoire van het ensemble voornamelijk bestaat uit nieuw gecomponeerde muziek. Er zijn meer ensembles actief die zich hebben gespecialiseerd in hedendaags gecomponeerde muziek, maar het totale aanbod op dit gebied is niet ruim vertegenwoordigd op de Nederlandse podia. De commissie vindt dat de concerten van Slagwerk Den Haag zich daarnaast kenmerken door een combinatie van verschillende muziekstijlen die met behulp van een innovatief gebruik van zelf ontwikkeld slagwerkinstrumentarium tot stand komen. De commissie vindt dat Slagwerk Den Haag hiermee een zeer grote bijdrage levert aan de pluriformiteit.

De commissie beoordeelt de bijdrage aan de geografische spreiding als ruim voldoende.

Slagwerk Den Haag is gevestigd in Amsterdam, waar het podiumkunstenaanbod zeer groot is. Verder constateert de commissie dat de organisatie in de periode 2013-2015 regelmatig heeft gespeeld in Amsterdam. Het aandeel concerten dat in andere steden en regio’s is gespeeld, is in relatie tot andere podiumkunstinstellingen groot. In de komende periode staat de aanvrager een vergelijkbare spreiding van de concerten voor ogen. De commissie vindt dat Slagwerk Den Haag een redelijke bijdrage levert aan de spreiding.

De commissie adviseert de bijdrage talentontwikkeling niet toe te kennen.

De commissie constateert dat de plannen voor talentontwikkeling, die onderdeel uitmaken van dit plan, niet passen binnen de doelstellingen van het Fonds Podiumkunsten. Zij heeft waardering voor de wens van ensembles om een rol te spelen bij het begeleiden van jonge musici en componisten naar de beroepspraktijk, maar zij stelt vast dat – daar waar het gaat om studenten – de verantwoordelijkheid ligt bij de conservatoria in het land. De relatief beperkte middelen die bij het Fonds Podiumkunsten beschikbaar zijn als bijdrage in de talentontwikkeling zijn niet bedoeld voor podiumkunstenaars die nog een beroepsopleiding volgen.