Studio Peer
Inleiding
Studio Peer is gevestigd in Gorinchem en maakt poppen- en objecttheater onder leiding van Fred Delfgaauw. In zijn eigen theater, Theater Peeriscoop, creëert hij solovoorstellingen, waarmee hij door het land reist. Daarnaast begeleidt hij sinds 2011 jonge talenten die zich in het poppentheater willen bekwamen. Dit heeft onder meer geleid tot nauwe samenwerking met theatermaakster Ida van Dril. Deze samenwerking wordt in de komende periode gecontinueerd. Studio Peer wil de grenzen van het poppenspel verkennen, al dan niet in combinatie met andere theaterdisciplines. Daarin wil artistiek leider Fred Delfgaauw een breed publiek confronteren met de kracht van verbeelding. Hij doet dit door het vertellen van verhalen over de wereld waarin we ons staande moeten houden. Daarbij gebruikt hij poppen die direct uit die samenleving lijken te zijn weggelopen. Fred Delfgaauw wil prangende, schrijnende, controversiële of emotionele thema's behapbaar maken door ze te laten uitspelen door poppen. Daarbij is hij zelf nadrukkelijk ook aanwezig als personage.
De komende jaren wil Fred Delfgaauw de overtuigingskracht van zijn verhalen vergroten door te gaan samenwerken met regisseurs uit andere theatrale disciplines. Daarnaast houdt Studio Peer zich sinds 2011 intensief bezig met het begeleiden van jong talent onder de noemer 'Productiehuis Peeriscoop’. Dit initiatief resulteerde in nieuwe samenwerkingen met Ida van Dril, Esmay Usmany en Babiche Ronday. In de periode 2017-2020 continueert en intensiveert hij de activiteiten op het vlak van talentontwikkeling. Studio Peer realiseert in dit kader samenwerkingsprojecten met Esmay Usmany en Katrien Paques. In de periode 2017-2020 wil Studio Peer per jaar minimaal één nieuwe productie maken, afwisselend één van en met Fred Delfgaauw en één van Ida van Dril. In 2017 wordt 'Paradijsvogels' gemaakt: een solovoorstelling in regie van Aus Greindanus sr. In de productie speelt Fred Delfgaauw expliciet het spel rond de vraag: wie manipuleert wie, wie legt wie de woorden in de mond, wie is de pop? Ida van Dril maakt in 2017 samen met muzikant Michiel Schreuders de kindervoorstelling 'De Rattenvanger van Hamelen'. Onder begeleiding van Fred Delfgaauw in de rol van regisseur zetten zij hun in 2013 ingezette zoektocht voort naar de integratie van poppenspel, muziek en het spel van de acteur. Het thema van de voorstelling is manipulatie door de media.
In het kader van talentontwikkeling maakt Esmay Usmany onder begeleiding van Delfgaauw de voorstelling 'Achterstvoor': een muzikaal liedjesprogramma waarin ze haar eigen omgeving observeert in liedjes en ballads, begeleid door muzikant Anke Timmer.
‘Maria Callas’ wordt een verkennend poppen-muziektheatertraject van zangeres Katrien Paques. Onder begeleiding maakt zij kennis met het poppenspel en zal zij haar stemmenwerk ontwikkelen. De beoogde productie heeft als thema ‘kinderen in oorlogstijd’ en is geïnspireerd op het werk van Maria Callas. Voor 2019-2020 bevat de aanvraag twee plannen: een voorstelling door Fred Delfgaauw en Ida van Dril in regie van Aus Greidanus sr. met als mogelijke inspiratie de 'Metamorfosen' van Ovidius én een voorstelling van Fred Delfgaauw in regie van Jos Thie, waarbij ze werken aan het nog persoonlijker en steviger maken van Delfgaauws verhalen. Ook Ida van Dril maakt in 2020 een voorstelling; gedacht wordt aan een caleidoscoop van verschillende sprookjes, geschikt voor alle leeftijden.
Naast deze nieuwe producties worden de volgende voorstellingen in reprise genomen: 'Wachtkamer van de Liefde', 'Minder is meer', 'Joris en de Draak', 'Oma's oma' en 'Kodo, het geheim van de Samurai'.
In de periode 2017-2020 speelt Studio Peer 125 voorstellingen per jaar. Het gevraagde subsidiebedrag is 200.000 euro.
Historie
Studio Peer ontvangt in de periode 2013-2016 geen structurele subsidie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap of het Fonds Podiumkunsten.
Er is door Studio Peer beeld- en/of geluidsmateriaal opgestuurd van de voorstellingen ‘De Verteller’, Joris en de Draak’ en ‘In de wachtkamer van de Liefde’.
Artistieke kwaliteit
De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit als zwak.
Fred Delfgaauw maakt vakkundig verteltheater met poppen en spreekt daarmee een breed publiek aan, van jong tot oud. Als theatermaker verstaat Delfgaauw de kunst van het daadwerkelijk tot leven wekken van poppen. Zijn vakmanschap op het gebied van poppenspel is groot en dit draagt hij de afgelopen jaren ook over op de jonge poppentheatermaakster Ida van Dril. Deze samenwerking levert naar de mening van de commissie vakkundig gemaakte, maar eendimensionale voorstellingen op. Zo vindt de commissie dat bij ‘In de Wachtkamer van de Liefde’ het poppenspel virtuoos is, maar het verhaal niet schurend of uitdagend. In ‘De Verteller’ vindt de commissie dat het gezelschap een treffend sfeerbeeld heeft neergezet en goed poppenspel heeft laten zien, maar in de boodschap weinig verrassend of prikkelend is geweest. De commissie constateert verder dat het werk van Studio Peer qua vorm, speelstijl en inhoud de afgelopen jaren weinig ontwikkeling heeft doorgemaakt, terwijl het genre poppen- en objecttheater in Nederland in de afgelopen jaren juist veel beweging en verandering liet zien, met veel nieuwe vormen en gebruik van multimediale middelen.
De plannen voor 2017-2020 getuigen van pogingen om vernieuwing aan te brengen door de organisatie nog meer open te stellen voor talent van buitenaf. Dit vindt de commissie een goed voornemen, maar zij is er niet van overtuigd dat met de gepresenteerde namen en projectplannen de voorstellingen zullen winnen aan zeggingskracht. Studio Peer onderbouwt de keuzes voor de jonge talenten die worden aangetrokken niet en koppelt die ook niet aan een beoogde artistieke ontwikkeling. Verder merkt de commissie op dat Esmay Usmany geen poppentheater maakt, maar een muzikaal liedjesprogramma gaat ontwikkelen. Ook Katrien Paques is van oorsprong zangeres; zij gaat een verkennende poppen-muziektheatervoorstelling maken voor kinderen. Uit het plan blijkt niet waarom deze makers zijn gekozen en wat voor invloed zij zullen hebben op de signatuur van Studio Peer als poppentheatergezelschap. De commissie is er dan ook niet van overtuigd dat de organisatie daadwerkelijk een artistieke ontwikkeling zal doormaken. Met het oog op artistieke vernieuwing kiest Fred Delfgaauw, naast deze nieuwe makers, bij de voorstellingen die hij zelf wil maken voor samenwerking met ervaren mensen uit andere theatrale disciplines. Hij gaat samenwerkingen aan met Aus Greidanus sr. op het gebied van tekstregie en met regisseur Jos Thie om de persoonlijke zeggingskracht van zijn verhalen te verdiepen. De commissie vindt de intentie om te vernieuwen niet passen bij de keuze voor deze regisseurs. Hoewel zij het vakmanschap van beide zeer ervaren regisseurs waardeert, ziet de commissie niet hoe deze samenwerkingen een interessante artistieke ontwikkeling moeten stimuleren: er is weinig verband tussen de specifieke kwaliteiten van de regisseurs en de doelen die Delfgaauw met hen hoopt te realiseren. De keuze voor deze regisseurs lijkt vooral vaktechnisch gemotiveerd en veel minder artistiek-inhoudelijk. Daarbij zijn de projectplannen erg summier beschreven. Het tweede project met Aus Greidanus sr. en het project met Jos Thie hebben inhoud noch titel. De commissie kan op basis hiervan geen uitspraak doen over de verwachte oorspronkelijkheid van deze projecten of hun bijdrage aan een grotere zeggingskracht van het werk van Studio Peer.
Ondernemerschap
De commissie beoordeelt het ondernemerschap als voldoende.
Fred Delfgaauw runt al jarenlang eigenhandig zijn organisatie, zowel het gezelschap als het Theater Peeriscoop. Sinds kort heeft hij een deskundig operationeel manager in dienst voor de dagelijkse bedrijfsvoering. Studio Peer speelt jaarlijks veel voorstellingen en genereert daarmee middelen uit publieksinkomsten. Bovendien worden gelden verkregen uit de exploitatie van het eigen theater. De financiële situatie van Studio Peer over de afgelopen jaren laat desondanks een zorgwekkend beeld zien: de liquiditeit is laag en de organisatie kampt met een negatief eigen vermogen. Met ingang van 2014 is verbetering zichtbaar, maar eind 2015 is de financiële situatie nog steeds niet solide . Het is de commissie opgevallen dat Studio Peer in de aanvraag niet reflecteert op de financiële stand van zaken van de stichting. De commissie ervaart dat als een gemis; de aanvrager moet immers in de komende jaren het tekort verder wegwerken. Dat kan gevolgen hebben voor de activiteiten.
De plannen voor 2017-2020 ogen ondernemend, doordat extra wordt ingezet op talentontwikkeling, nieuwe samenwerkingen met andere makers en de exploitatie van het eigen theater. De commissie plaats echter een kritische kanttekening bij de ambitie van Studio Peer op het terrein van het activiteitenniveau. In de komende periode daalt het aantal speelbeurten licht ten opzichte van de voorgaande jaren. De commissie mist in de aanvraag een toelichting op deze keuze en de consequenties daarvan. De ontwikkeling van de eigen inkomsten vertoont een lijn die overeenkomt met het beoogde activiteitenniveau, namelijk een lichte daling. In die zin is de begroting in evenwicht met de ontwikkeling van het activiteitenniveau. De financieringsmix vertoont een goed evenwicht; de publieksinkomsten maken een groot deel uit van de totale eigen inkomsten. De kostenkant van de begroting neemt in de komende jaren stevig toe ten opzichte van de voorgaande periode. In de aanvraag onderbouwt Studio Peer deze toename, doordat de groep kosten moet maken voor de inzet van meer personeel. Bovendien wil Studio Peer medewerkers correct gaan betalen, wil hij meer investeren in talentontwikkeling en gaat hij samenwerkingen aan op artistiek vlak. De commissie vindt de ontwikkeling van hogere lasten bij een lager activiteitenniveau geen gezonde. De voorstellingen worden een stuk duurder en de commissie vindt dat deze kostenstijging niet alleen door een meerjarige subsidie moet worden gefinancierd. In haar ogen moeten ook de eigen inkomsten daaraan bijdragen. Dat gebeurt in dit geval in onvoldoende mate. Dit vindt de commissie niet getuigen van een ondernemende houding. De commissie constateert dat Studio Peer een hoge prioriteit geeft aan publieksbenadering. De groep wil het publieksbereik vergroten. In de aanvraag noemt hij een veelheid aan activiteiten op het terrein van promotie. De commissie vindt dit marketingplan niet vertrouwenwekkend voor een vergroting van het publieksbereik. Zo worden de doelgroepen slechts in zeer algemene termen benoemd. Verder vindt de commissie dat de groep al veel van de diverse initiatieven voor promotie doet. Zij acht het daarom niet aannemelijk dat deze initiatieven het publieksbereik zullen vergroten.
Pluriformiteit
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de pluriformiteit als ruim voldoende.
Zij plaatst de voorstellingen van Studio Peer binnen het poppen- en objecttheater, waarvan het aanbod vooral voor volwassenen niet groot is in Nederland. De commissie vindt de bijdrage aan de pluriformiteit binnen dit genre echter niet uniek. De commissie vindt dat het werk van Studio Peer een aanzienlijke bijdrage levert aan de pluriformiteit.
Geografische spreiding
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de geografische spreiding als goed.
Studio Peer is gevestigd in Gorinchem. De commissie stelt vast dat in Gorinchem en omgeving het podiumkunstenaanbod in vergelijking met grotere steden in de Randstad veel minder groot is. Verder constateert de commissie dat Studio Peer in de periode 2013-2015 in vergelijking met andere podiumkunstinstellingen ook een substantieel aandeel voorstellingen in andere steden en regio’s heeft gespeeld en dat hij dit in 2017-2020 weer van plan is. De commissie vindt dat Studio Peer een grote bijdrage levert aan de spreiding.
Bijdrage talentontwikkeling
Niet van toepassing.
Conclusie
De commissie adviseert de aanvraag van Studio Peer te honoreren voor zover het budget dat toelaat.
Aangevraagd bedrag per jaar
200.000
Geadviseerd bedrag per jaar
gemiddeld aantal uitvoeringen per jaar
bedrag per uitvoering
Circuit klein/middel
100
1.250
125.000
Circuit groot
0
0
0
Basisbedrag
75.000
Bijdrage talentontwikkeling
0
Totaal geadviseerd bedrag per jaar
200.000
Toegekend bedrag per jaar
200.000
Aangevraagd bedrag per jaar
200.000
Circuit klein/middel
125.000
Circuit groot
0
Basisbedrag
75.000
Totaal geadviseerd bedrag per jaar
200.000
Toegekend bedrag per jaar
200.000
** Alsnog toegekend in 2017