Bellevue Lunchtheater is de schrijfwerkplaats van Theater Bellevue in Amsterdam. De missie van het artistieke team - programmeur Frank Noorland, dramaturg Tjeerd Posthuma en directeur Jeannette Smit - is om nieuw Nederlandstalig repertoire te ontwikkelen. Het Bellevue Lunchtheater biedt jong schrijftalent de kans om Nederlandse toneelteksten te ontwikkelen en via een opvoering te toetsen aan het oordeel van pers en publiek. Dit gebeurt onder begeleiding van een artistiek team. Actuele, maatschappelijke thema’s en de persoonlijke noodzaak van een schrijver om een verhaal te vertellen zijn de belangrijkste inhoudelijke criteria voor de lunchproducties.

De komende twee jaar ontwikkelt en produceert Bellevue zes nieuwe toneelteksten van zes schrijvers. Voor de producties van deze nieuwe teksten wordt in de komende jaren onder meer samengewerkt met Likeminds/Non Profit Kapitalist, Moeremans&Sons, Ulrike Quade Company, Mugmetdegoudentand en Orkater. Eva Jansen Manenschijn laat zich in haar tekst 'De Zoon en de Werkster' inspireren door Koltès en Sartre en door de problematiek van geboren Nederlanders en geworden Nederlanders en mensen met een hoog aanzien en een laag aanzien. Sanne van Rijn regisseert deze voorstelling. Robert Alberdingk Thijm zet met 'Calcutta, vastenavond' zijn samenwerking met regisseur Warre Simons voort, met een tekst over lichamelijk verval, lange relaties en zelfopoffering voor je familie. Filosoof en publicist Coen Simon maakt zijn eerste toneelwerk: een theatraal filosofisch pleidooi voor schaamte. Deze voorstelling maakt deel uit van een drieluik dat Bellevue maakt in coproductie met Moeremans&Sons. Sara van Gennip schrijft 'De Furie of Het dubbeldekkerdefilé', dat gaat over de relatie tussen het individu en de media en over je engageren anno 2018. De regie is in handen van Annechien Vocht. Hannah van Wieringen maakt met Ulrike Quade Company 'Bruid in de wind', een tekst speciaal voor poppentheater. Van Wieringen schrijft een toneelstuk over de levenloosheid van objecten en hoe graag je kunt willen dat een dood object wél leeft. Maartje Wortel schrijft haar eerste toneeltekst 'Durven Dansen', geïnspireerd op ‘Who’s afraid of Virginia Woolf’ over leven in een eigen waarheid. De voorstelling zal worden geregisseerd door Eva Marie de Waal.

Voor de periode 2019 en 2020 ontwikkelt Bellevue teksten met Coen Cornelis, met Olivier Diepenhorst als beoogd regisseur. Verder schrijft Timen Jan Veenstra een documentaire tekst over Simon Vinkenoog en zijn verhouding tot commercie en imago. Flip Filz schrijft een absurdistisch toneelstuk over twee filmfiguranten in ‘Huzarenkostuum’. Roeland Hofman is ten slotte de auteur van een screwball komedie over de eenhandige pianist Paul Wittgenstein.

In de periode 2017-2020 realiseert Theater Bellevue 122 voorstellingen per jaar. Het gevraagde subsidiebedrag is 225.000 euro. Daarnaast wordt een bijdrage talentontwikkeling aangevraagd van 45.000 euro. Het totaal gevraagde subsidiebedrag komt daarmee op 270.000 euro.

Theater Bellevue ontvangt in de periode 2013-2016 een structurele subsidie van het Fonds Podiumkunsten in het kader van de meerjarige activiteitenregeling 2013-2016.

Het Fonds volgt de door haar meerjarig gesubsidieerde instellingen door meerdere adviseurs de voorstellingen en/of de concerten te laten bezoeken. In de periode 2013-2016 hebben adviseurs van het Fonds vijftien voorstellingen van negen verschillende producties van Theater Bellevue bezocht.

De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit als goed.

Bellevue Lunchtheater ontwikkelt en presenteert nieuw Nederlandstalig repertoire. De veelal jonge Nederlandse schrijvers krijgen een kans het werk in de lunchtheatervoorstellingen aan het publiek te tonen. De commissie vindt dat Bellevue deze belangrijke taak met deskundigheid vervult. In de ogen van de commissie zijn de voorstellingen van de afgelopen jaren op het gebied van vakmanschap doorgaans van hoog niveau. Het selectieproces levert over het algemeen kwalitatief gedegen teksten op, die goed geschikt zijn om op het toneel te worden uitgevoerd, zoals in de afgelopen periode ‘Motregenvariaties’ van Robert Alberdingk Thijm of ‘De Witte Vloed‘ van Marc Wortel. De verschillende regisseurs, onder wie Sanne van Rijn, Sarah Moeremans en Rob Ligthert leverden vakwerk af. Zij stelden de veelal gerenommeerde acteurs in staat hun acteertalenten voor het publiek te etaleren en de essentie van de tekst zichtbaar te maken. De vormgeving is doorgaans sober maar effectief en dienstbaar aan het specifieke karakter van de voorstellingen. De commissie merkt wel op dat binnen de keuze van schrijvers en regisseurs de nadruk ligt op verhalende en vertellende teksten die door de regisseur vakkundig en doorgaans dienstbaar aan de tekst worden geënsceneerd. De stukken zitten daarmee gedegen in elkaar, maar verrassend vindt de commissie de voorstellingen in mindere mate.

In de plannen voor de komende jaren ziet de commissie dat Bellevue wil doorgaan op de weg die in de afgelopen jaren is bewandeld. Bellevue blijft in het traject met de veelal jonge schrijvers streven naar kwalitatief hoogwaardige teksten en voorstellingen waarin de specifieke kwaliteiten van de schrijvers zich optimaal kunnen ontwikkelen en tot uiting kunnen komen. De commissie waardeert dit positief. Bellevue Lunchtheater is in haar ogen een voortrekker als het gaat om het ontwikkelen en presenteren van Nederlands toneelrepertoire. Zij constateert daarbij wel dat de sector op dit terrein in beweging is gekomen: steeds meer theatergezelschappen werken samen met schrijvers om tot nieuwe toneelteksten te komen. Bellevue neemt vooralsnog een uitzonderlijke positie in, omdat de organisatie bij de ontwikkeling van de teksten het idee van de schrijver als uitgangspunt neemt. De commissie ziet in Eva Jansen Manenschijn een interessant schrijftalent en is dan ook positief over de keuze om met haar te werken. Bovendien is de door haar gekozen thematiek actueel en interessant. In de ogen van de commissie is ook Robert Alberdingk Thijm een toneelschrijver die doorontwikkeling verdient. Zij is bij dit projectplan eveneens positief over de gekozen inhoudelijke vertrekpunten. Dit laatste geldt ook voor het projectplan met schrijfster Sara van Gennip. De commissie merkt op dat Bellevue Lunchtheater nieuwe coproductiepartners heeft gevonden in onder meer Moeremans&Sons en Ulrike Quade Company. De commissie is positief over het feit dat Bellevue hiermee meer diversiteit aanbrengt in de vormen van theaterteksten en voorstellingen die in het kader van de lunchproducties worden ontwikkeld, maar zij plaatst ook een kanttekening bij deze samenwerkingen. Zij heeft de indruk dat Coen Simon en Hanna van Wieringen, die een tekst schrijven voor respectievelijk Moeremans&Sons en Ulrike Quade Company, een minder unieke positie hebben in het proces dan gebruikelijk bij Bellevue. De commissie verwacht dat de ruimte voor de eigen ontwikkeling van de schrijver daardoor beperkter zal zijn.

De commissie beoordeelt het ondernemerschap als ruim voldoende.

Bellevue Lunchtheater is stevig ingebed in het culturele veld in de hoofdstad. De lunchvoorstellingen vormen een belangrijk onderdeel binnen het brede palet van voorstellingen dat in Bellevue te zien is. Bellevue beschikt daarmee over de middelen om de ontwikkeling en de presentatie van het werk van Nederlandse schrijvers zichtbaar te maken voor het publiek. Op financieel terrein is de organisatie solide.

De commissie constateert dat Bellevue Lunchtheater zich voor de komende jaren in grote lijnen richt op een stabilisatie van het activiteitenniveau. Ook de begroting voor 2017-2020 toont dit beeld: Bellevue voorziet een gematigde groei van de kosten en de baten, waarbij de verhouding tussen de eigen inkomsten en de overheidssubsidies in grote lijnen gelijk blijft ten opzichte van de vorige periode. In deze gematigde groei ziet de commissie een begrijpelijke behoedzaamheid. Aan de inkomstenkant van de begroting ziet zij een risico in de beoogde sponsorinkomsten. Daarvoor wordt een medewerker aangetrokken, maar het plan ontbeert een strategie om die sponsorgelden te genereren. Aan de andere kant heeft de commissie er waardering voor dat een deel van de private fondsen al is toegezegd voor de komende jaren.

Op het terrein van de publieksbenadering toont Bellevue volgens de commissie weinig ambitie. De gerealiseerde publieksaantallen bij de voorstellingen in de afgelopen jaren vindt de commissie vrij laag, ook al wordt in de aanvraag terecht aangegeven dat de bezettingsgraad hoog is. De prognose voor de komende jaren ligt ook nog eens iets onder het niveau van de afgelopen jaren. De commissie vindt dat Bellevue met de in de aanvraag genoemde prognoses te weinig initiatief toont om de publieksaantallen te verhogen. Ook als het gaat om de tournees door het land vindt de commissie dat de plannen van Bellevue weinig ambitie tonen. De resultaten van de afgelopen periode zijn voor verbetering vatbaar. De commissie vindt dat Bellevue Lunchtheater meer kansen kan benutten om de voorstellingen te laten toeren. De voorstellingen zijn toegankelijk en bieden mogelijkheden om ook elders in het land te worden gespeeld. In de aanvraag ziet de commissie echter eerder berusting in plaats van een strategie om de obstakels hierbij het hoofd te bieden. Wel is zij positief over het voornemen van Bellevue om een nieuw, jonger publiek te bereiken. Het publiek bestaat nu voor een groot deel uit wat ouder publiek en mensen die vakmatig zijn geïnteresseerd. Volgens de aanvraag zijn de lunchvoorstellingen geschikt voor een jongere doelgroep vanwege de actuele en herkenbare thematieken, verwoord door jonge makers in maximaal een uur. De commissie is er niet van overtuigd dat de beschreven aanpak voor het bereiken van een jongere publieksgroep tot concrete resultaten zal leiden. De aanvraag noemt enkele middelen om een jonger publiek te bereiken, zoals ‘Member’, het veranderen van het aanvangstijdstip en ‘Tussenuur’. De commissie heeft waardering voor deze initiatieven, maar in haar ogen zijn dit slechts enkele aanzetten om een jonger publiek te trekken. Een gestructureerd plan van aanpak ziet de commissie niet in de aanvraag.

De bijdrage aan de pluriformiteit beoordeelt de commissie als ruim voldoende.

Het aanbod plaatst de commissie binnen het teksttheater. Aan teksttheater bestaat reeds een ruim aanbod in Nederland, zowel in het gesubsidieerde als het vrije circuit. Het werk van Bellevue Lunchtheater onderscheidt zich van dit brede aanbod doordat het gezelschap bij elke voorstelling een nieuwe creatie van de schrijver als uitgangspunt neemt. Een unieke plaats neemt het werk van de groep echter niet in binnen het Nederlandse podiumkunstenveld. De commissie oordeelt dat het werk van Bellevue Lunchtheater een aanzienlijke bijdrage aan de pluriformiteit levert.

De commissie beoordeelt de bijdrage aan de geografische spreiding als neutraal.

Bellevue Lunchtheater is gevestigd in Amsterdam, waar het podiumkunstenaanbod zeer groot is. In de periode 2013-2015 heeft het gezelschap ook relatief veel voorstellingen gegeven in Amsterdam. Het aandeel voorstellingen dat in andere steden en regio’s is gespeeld, is in relatie tot andere podiumkunstinstellingen substantieel. In de periode 2017-2020 neemt het aantal speelbeurten buiten Amsterdam echter af. De commissie vindt dat Bellevue Lunchtheater geen bijzondere bijdrage levert aan de geografische spreiding.

De commissie adviseert de bijdrage talentontwikkeling niet toe te kennen.

Bellevue vraagt een bijdrage voor talentontwikkeling aan voor De Tekstsmederij, die sinds zijn oprichting kansen geeft aan beginnend toneelschrijftalent. Sinds 2013 vormt Theater Bellevue de thuisbasis van De Tekstsmederij. Deze wil in de komende jaren ontwikkelingstrajecten wil bieden aan opkomende toneelschrijvers. De Tekstsmederij wil met deze toelage de stap maken van ad-hocinitiatief naar duurzame organisatie op het gebied van talentontwikkeling voor toneelschrijvers. De commissie stelt vast dat De Tekstsmederij een zelfstandige organisatie is, die zich weliswaar onder de vleugels van Theater Bellevue heeft ontwikkeld, maar die geen onderdeel uitmaakt van Bellevue Lunchtheater. De commissie vindt dat de aanvraag voor talentontwikkeling van Bellevue Lunchtheater voor de Tekstsmederij niet binnen de voorwaarden van deze bijdrage past. Er is immers geen sprake van talentontwikkeling door de aanvrager. De commissie is van mening dat de aanvraag is gericht op versterking van een andere, onafhankelijke organisatie in plaats van het talent van de jonge schrijvers zelf.