Theatergroep Flint
Inleiding
Theatergroep Flint, met artistiek leider Felix Strategier en zakelijk leider Daphne de Vries, is gevestigd in Amsterdam. Het gezelschap is een vaste bespeler van De Roode Bioscoop in Amsterdam. Ook wordt met elke voorstelling getoerd door het land. Flint brengt muziektheater op basis van poëzie en proza, in samenwerking met hedendaagse dichters, muzikanten en componisten. Het gezelschap heeft als missie de poëzie te ontdoen van haar heiligheid en direct naar het hart van de toeschouwer te brengen. Daarbij wil Flint de muren slechten tussen "hoge en lage cultuur" door gedichten te combineren met liederen en het repertoire toegankelijk te maken voor een breed publiek. In de producties staat vaak het werk van een dichter centraal. Dit kan een grote naam uit het verleden, maar ook een aanstormend literair talent zijn. De voorstellingen van Flint kenmerken zich naar eigen zeggen door een dramaturgie waarbij het persoonlijke en maatschappelijk-politieke met elkaar in verband worden gebracht. Voor elke productie wordt nieuwe muziek gecomponeerd, waarbij de muziekstijlen uiteenlopen van jazz en wereldmuziek tot volksliederen. Voor de komende periode heeft Flint de ambitie om haar literaire muziektheater verder te ontwikkelen en¬, met behoud van het hoge muzikale niveau, de visuele aspecten van de voorstellingen verder te ontwikkelen. Daartoe is onder meer samenwerking gezocht met videast Martijn Grootendorst en Bureau Merkwaardig. Elke productie wordt gekenmerkt door een eigen sound of klankkleur. Voor de verzorging van het geluid worden per project muzikanten en/of componisten geëngageerd. Voor de periode 2017-2020 staat Flint het ontwikkelen van vier nieuwe projecten voor ogen. Daarnaast wordt een aantal liedjesprogramma’s met bestaand repertoire verder ontwikkeld, zoals ’’n Pikketanissie’, met liedjes uit de Jordaan of ‘Als ik nog eens wordt geboren’, waarbij materiaal uit de Tweede Wereldoorlog het uitgangspunt vormt. Tevens worden reeds gemaakte voorstellingen in reprise genomen of doorgespeeld. Het eerste nieuwe project betreft ‘Het lied van de vlakte’ op een tekst van Lisa de Rooij. Deze ‘Boerenopera’, gebaseerd op de roman ‘Plain Song’ van Kent Haruf, gaat onder meer over de vluchtelingenproblematiek. Voor de muziek willen de makers de band De Kift engageren. In 2017 staat een multimediale voorstelling over het werk van Lucebert op het programma. Voor deze montagevoorstelling wordt pianist Ramón Valle aangetrokken voor de compositie. De beeldende component wordt verzorgd door Bureau Merkwaardig en Martijn Grootendorst. Zij zijn ook betrokken bij een vergelijkbare productie over Hugo Claus. In het laatste nieuwe project ‘Een Zomerreis’, staat het werk van dichter annex automonteur BEHR (Boudewijn Rikmenspoel) centraal.
In de periode 2017-2020 speelt Theatergroep Flint 101 voorstellingen per jaar. Het gevraagde subsidiebedrag is 100.000 euro.
Historie
Theatergroep Flint ontvangt in de periode 2013-2016 geen structurele subsidie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen of het Fonds Podiumkunsten.
Er is door Theatergroep Flint beeld- en/of geluidsmateriaal opgestuurd van de voorstellingen ’Pikketanissie’, ‘Paul van Ostaijen’ en ‘Interbellum’.
Artistieke kwaliteit
De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit als voldoende.
Zij waardeert het streven van Theatergroep Flint om poëzie toegankelijk te maken voor een breed publiek door poëzie en literatuur centraal te stellen in haar muziektheaterprojecten. Zij noemt Felix Strategier een gedreven maker en performer die interessante spelers aan zich weet te binden. Zo zijn de musici die speelden in de voorstellingen die het gezelschap in de afgelopen periode maakte van onomstreden kwaliteit en was het muzikale uitvoeringsniveau hoog. De commissie is echter ook van oordeel dat de theatrale aspecten van de producties die zij heeft bekeken onvoldoende uit de verf komen. De voorstellingen ontstijgen nauwelijks het niveau van een liedjesprogramma en kennen relatief weinig dynamiek. Door het ontbreken van een sterke dramaturgische lijn blijft onduidelijk wat de makers precies over het onderwerp of thema willen zeggen en komen de programma’s enigszins vrijblijvend over. Dit gaat ten koste van de zeggingskracht van deze producties.
Ook in de plannen voor de komende periode leest de commissie te weinig over de visie van de makers op hun onderwerpen. Zij vindt de keuze voor het werk van de “literaire reuzen” Hugo Claus en Lucebert als uitgangspunt voor een nieuwe muziektheaterproductie op zich interessant en goed passen bij de eigen signatuur van Theatergroep Flint. Ook hier mist de commissie evenwel een stevig dramaturgisch concept. Daarbij acht zij de plannen in muzikaal opzicht matig uitgewerkt; in het project over Hugo Claus komt de muziek in het geheel niet aan de orde. De makers geven aan het visuele aspect in deze associatieve montagevoorstellingen een belangrijke rol toe te kennen. Alhoewel de commissie positief is over het voornemen om hiervoor specialisten aan te trekken, wordt dit element nog niet heel stevig verwoord in de aanvraag. Waaruit de inbreng van Bureau Merkwaardig precies zal bestaan en hoe het beeldend werk van Lucebert zal worden verwerkt in de voorstelling wordt summier toegelicht. Aangezien dit een nieuwe ontwikkeling van het werk van Theatergroep Flint betreft, was een meer concrete uitwerking op zijn plaats geweest. Van de voorliggende projecten spreekt het idee voor de ‘Boerenopera’, naar het boek van Kent Haruf de commissie het meeste aan. In het plan is sprake van een sterke verhaallijn en een aangrijpende, actuele thematiek. Ook het muzikale concept is in de ogen van de commissie het meest concreet, al is nog niet zeker of De Kift zijn medewerking gaat verlenen.
Ondernemerschap
De commissie beoordeelt het ondernemerschap als ruim voldoende.
Zij stelt vast dat de financiële situatie van Flint gezond is en dat het gezelschap er in de afgelopen periode in geslaagd is om met beperkte middelen op reguliere basis voorstellingen te produceren. Daarbij weet de aanvrager voldoende eigen inkomsten te genereren.
De commissie plaatst niettemin kanttekeningen bij de financiering van de voorgenomen plannen en de geprognosticeerde begrotingsontwikkeling. Zo stelt zij vast dat de stijging van de inkomsten vooral wordt veroorzaakt door de begrote verhoging van de overheidsgelden, maar dat het dekkingsplan verder een beperkte risicospreiding laat zien. Opvallend is bijvoorbeeld dat Theatergroep Flint geen inkomsten uit particuliere fondsen nastreeft, hetgeen de commissie niet van goed ondernemerschap vindt getuigen. Tevens signaleert zij dat er in de tekst sprake is van sponsorinkomsten, maar dat deze niet op de begroting worden opgevoerd. Daarnaast vindt de commissie de geraamde stijging van de publieksinkomsten tamelijk ambitieus. De verwachte verdubbeling van de publieksinkomsten bij een stijging van het aantal speelbeurten met 25 procent ten opzichte van 2015, acht zij niet overtuigend onderbouwd. Alhoewel de aanvraag ingaat op kostenbesparende acties, zoals het samengaan met de leiding van de Roode Bioscoop, waarmee op de beheerlasten kan worden bezuinigd, mist de commissie een duidelijke strategie bij (financiële) tegenvallers.
Theatergroep Flint heeft een helder beeld van de eigen positie in het veld, aldus de commissie, en weet zich goed te profileren als muziektheatergezelschap dat producties maakt waarin proza en poëzie centraal staan. Daarmee heeft de instelling in de afgelopen decennia een steeds groter publiek weten te bereiken. Zeker in Amsterdam heeft Theatergroep Flint, mede dankzij uitvalsbasis de Roode Bioscoop, een trouwe achterban opgebouwd.
De commissie noemt het marketingplan gedegen; de beschreven doelgroepen liggen logisch in het verlengde van het werk dat de aanvrager produceert. Met name de samenwerkingsverbanden met diverse instellingen en podia (zoals Theater Bouwkunde in Deventer, Walhalla in Rotterdam, Concordia in Enschede en de Roode Bioscoop in Amsterdam) kunnen volgens de commissie voor een breder publieksbereik zorgen. De aansluiting met We are Public in Amsterdam is positief en het feit dat een marketingspecialist wordt aangetrokken is een goede zet. De commissie is bovendien van mening dat er stappen gezet zijn op het gebied van social media. Zo is Theatergroep Flint actiever op social media en is ook de website geheel vernieuwd. De pr-kanalen en -middelen worden adequaat beschreven, maar het plan maakt niet concreet hoe de aanvrager nieuwe doelgroepen wil bereiken. Alhoewel de commissie de geraamde groei in de publieksaantallen haalbaar acht, stelt zij tegelijkertijd vast dat een beoogd aantal van gemiddeld zestig bezoekers per speelbeurt niet heel hoog is en dat de geraamde verhoging van de publieksaantallen dan ook tamelijk behoudend is.
Pluriformiteit
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de pluriformiteit als ruim voldoende.
Zij rekent het werk van Theatergroep Flint tot kleinschalig muziektheater met wereldmuziek, jazz of nieuw gecomponeerde muziek. Dit aanbod wordt niet veelvuldig getoond op de Nederlandse podia en festivals. Daarnaast is Theatergroep Flint een van de weinige gezelschappen die zich uitsluitend toeleggen op muziektheater met poëzie en literatuur als uitgangspunt. Dit noemt de commissie een onderscheidend element, maar het maakt de projecten naar haar mening niet uniek. De commissie vindt dat het werk van Theatergroep Flint aanzienlijke bijdrage levert aan de pluriformiteit.
Geografische spreiding
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de geografische spreiding als neutraal.
Theatergroep Flint is gevestigd in Amsterdam, waar het podiumkunstenaanbod zeer groot is. In de periode 2013-2015 heeft het gezelschap met name gespeeld in Amsterdam. In relatie tot andere podiumkunstinstellingen is het aandeel voorstellingen dat Theatergroep Flint in andere steden en regio’s heeft gespeeld laag. In de komende periode staat de aanvrager een vergelijkbare spreiding van de voorstellingen voor ogen. Daarmee levert Theatergroep Flint geen bijzondere bijdrage aan de geografische spreiding.
Bijdrage talentontwikkeling
Niet van toepassing.
Conclusie
De commissie adviseert de aanvraag van Theatergroep Flint te honoreren voor zover het budget dat toelaat.
Aangevraagd bedrag per jaar
100.000
Geadviseerd bedrag per jaar
gemiddeld aantal uitvoeringen per jaar
bedrag per uitvoering
Circuit klein/middel
20
1.250
25.000
Circuit groot
0
0
0
Basisbedrag
75.000
Bijdrage talentontwikkeling
0
Totaal geadviseerd bedrag per jaar
100.000
Toegekend bedrag per jaar
100.000
Aangevraagd bedrag per jaar
100.000
Circuit klein/middel
25.000
Circuit groot
0
Basisbedrag
75.000
Totaal geadviseerd bedrag per jaar
100.000
Toegekend bedrag per jaar
100.000
** Alsnog toegekend in 2017