TodaysArt
Inleiding
Stichting The Generator HQ organiseert ieder jaar het vierdaagse TodaysArt-festival in Den Haag. Algemeen directeur is Olof van Winden en Gwyneth Wentink is artistiek directeur. De missie van TodaysArt is tweeledig. Enerzijds wil het festival (kritisch) reflecteren op wat er in de maatschappij leeft door makers te presenteren die hun creativiteit en innovatie daarbij als tools inzetten. Anderzijds wil TodaysArt een podium bieden aan avontuurlijke muziek en performances en dan vooral in multidisciplinaire vorm. De organisatie biedt haar programma aan middels een programmeringsprofiel dat bestaat uit vijf verschillende modules: ‘Performances’, ‘Works’ , ‘Club + Outdoor Stage’, ‘Bright Collisions’ en ‘Periphery’.
Binnen de kaders van (internationale) actualiteit stelt TodaysArt in de periode 2017-2020 jaarlijks voor het onderdeel Performances programma’s samen waarbinnen hoofdzakelijk nieuwe podiumkunstproducties en/of premières worden ontwikkeld en gepresenteerd die zich verhouden tot twee hoofdthema’s: ‘Science and Performing Arts’ en ‘Sensory Experience and Enhanced Realities’.
In het onderdeel Works komt specifiek het bevragen van de ruimtelijke context naar voren. Door relevante werken te presenteren op de hoofdlocaties en in de publieke ruimte, wil TodaysArt zowel de bestaande doelgroepen als voorbijgangers en bewoners bereiken. Works bestaat uit installaties, interventies en experimenten van jonge en gevestigde makers die in staat zijn om te reflecteren op de menselijke perceptie en ruimtelijkheid.
Het clubprogramma van TodaysArt omvat volgens de organisatie een greep uit de beste ontwikkelingen op het gebied van elektronische muziek. TodaysArt beschouwt dit format als een essentieel onderdeel van het festivalconcept, maar ook als een brandhaard van hedendaagse kunst en cultuur. De festivalnachten op vrijdag en zaterdag worden gedomineerd door een diversiteit aan hedendaagse vormen van, experimenten in, en hybride vormen van elektronische muziek. TodaysArt organiseert in 2017 en 2018 de zesde en zevende editie van Bright Collisions, een internationaal symposium gewijd aan creativiteit en maatschappij. Een ontmoetingsplek met een crosssectorale focus met als doel transdisciplinaire talenten, ideeën en mogelijkheden te promoten, maar ook (kritisch) te bespreken. Periphery is het partnerprogramma van TodaysArt, waarin een groot aantal lokale en nationale initiatieven en presentatieruimtes zich parallel presenteren in de aanloop naar en tijdens het festival.
Stichting The Generator HQ vraagt voor de periode 2017-2020 een subsidie aan in de categorie ‘klein/middelgroot festival’. Het gevraagde subsidiebedrag is 125.000 euro. Daarnaast vraagt de stichting een bijdrage (co)productie van 50.000 euro aan. Het totaal gevraagde subsidiebedrag komt daarmee op 150.000 euro per jaar/editie.
Historie
Stichting The Generator HQ ontvangt in de periode 2013-2016 geen structurele subsidie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap of het Fonds Podiumkunsten.
Artistieke kwaliteit
De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit als voldoende.
TodaysArt staat bij de commissie bekend als een festival dat een sterke traditie heeft in het tonen van multidisciplinaire kunst met speciale aandacht voor technologie en wetenschap. Volgens de commissie komt de artistieke doelstelling om een platform voor innovatieve multidisciplinaire kunst en creativiteit te zijn duidelijk tot uiting in de verschillende programmaonderdelen. Naar haar mening weet de organisatie vakkundig te scouten welke projecten ze vanuit die visie een plek in het festival biedt. De programmaonderdelen, die uiteenlopen van grootschalige multidisciplinaire podiumproducties tot clubavonden en concerten, zijn volgens de commissie over het algemeen van goede kwaliteit.
Kritisch is de commissie echter over de samenhang binnen het programma zoals dat in het verleden is gepresenteerd, maar ook zoals dat in het plan voor de periode 2017-2020 is omschreven. Volgens haar bieden de thema’s die TodaysArt hanteert nauwelijks houvast voor de programmering. Daardoor blijft deze een verzameling op zichzelf staande onderdelen, waarbinnen de commissie bovendien specifieke accenten mist. De focus in de beschrijving van de programmering ligt, naar het oordeel van de commissie, vooral op de vorm en in mindere mate op de inhoud van de gepresenteerde kunst. Zij ervaart dit als een gemis in de aanvraag. Daarnaast is de commissie kritisch over de oorspronkelijkheid van het programma. Naast een aantal nieuwe producties staan er op het festival tal van producties die reeds op andere plaatsen zijn gepresenteerd.
Uit het plan blijkt verder dat Todays Art zichzelf ten doel stelt om een bijdrage te leveren in de ontwikkeling en monitoring van talent en de bevordering van crosssectorale samenwerking. De commissie vindt dat deze voortrekkersrol niet overtuigend uit de programmering naar voren komt. Ook constateert de commissie dat het festival binnen Den Haag een nomadisch bestaan heeft. De organisatie merkt daarover op dat ze in haar artistieke signatuur de laatste vier jaar meer en meer gericht is op het aangaan van verbindingen met de locatie waar het festival neerstrijkt. De commissie vindt dat op zichzelf een aansprekend uitgangspunt, maar de uitwerking in het plan overtuigt haar onvoldoende van de artistieke meerwaarde van de locatie op het getoonde aanbod. Dat blijkt ook uit de locatiekeuze, die volgens de commissie niet vanuit artistieke overwegingen wordt bepaald, maar vooral wordt ingegeven door de stedelijke ontwikkelingen in Den Haag, waaronder de leegstand.
Bijdrage aan de ontwikkeling van de podiumkunsten
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de ontwikkeling van de podiumkunsten als ruim voldoende.
De commissie constateert dat het festival de state of the art op het gebied van innovatieve multidisciplinaire kunst toont. Zij merkt daarnaast op dat het gaat om een kleine niche binnen de kunst met een sterk internationaal netwerk. Door de diverse internationale kunstenaars samen te brengen tijdens het festival, kan het volgens de commissie een ontwikkeling teweegbrengen. Er ontbreekt volgens haar echter wel een heldere regie op de ontmoeting tussen kunstenaars en het faciliteren daarvan. Het randprogramma mist volgens de commissie wat dat betreft aan de nodige diepgang.
Daarnaast heeft de commissie de indruk dat het festival en de gepresenteerde kunstenaars in zichzelf lijken gekeerd. Ze is kritisch op het feit dat er bij makers en festivalorganisatie nog nauwelijks sprake is van een publieksbewustzijn, laat staan dat er in het programma aandacht is voor een minder ingewijd publiek. De commissie vindt dat de organisatie te weinig een gidsfunctie op zich neemt waarmee het festival dit publiek een diepgravender festivalbeleving kan bieden. Mede hierom is de bijdrage van TodaysArt aan de ontwikkeling van de podiumkunsten vooral waardevol voor het eigen genre, maar in mindere mate voor de podiumkunsten als geheel.
Ondernemerschap
De commissie beoordeelt het ondernemerschap als zwak.
Ze merkt op dat de gerealiseerde eigen inkomsten over de afgelopen jaren een wisselend beeld laten zien. De aanvrager stelt dat dit samenhangt met de locaties waar het ‘nomadische’ festival heeft plaatsgevonden. In dat kader vindt de commissie het opvallend dat de begroting in de komende vier jaar wat de eigen inkomsten betreft uitgaat van een piek die twee keer zo hoog is dan deze inkomsten tijdens de vorige editie. De organisatie schrijft extra te gaan inzetten op vergroting van de publieksinkomsten en rekent daarvoor op een forse stijging van het aantal betalende bezoekers. Omdat ze in de aanvraag niet uitwerkt hoe het publiek wordt verleid om een kaartje te kopen, kan de commissie er niet op voorhand op vertrouwen dat de aanvrager deze ambitie waarmaakt. Sponsorwerving is vanwege de huidige economische en politieke omstandigheden volgens de organisatie vaak langdurig en onzeker. De bewering in de aanvraag sluit niet aan op de begrote toename van sponsorinkomsten, waarvoor bovendien een overtuigend plan van aanpak in de aanvraag ontbreekt. Daarnaast nemen ook de private fondsen in de begroting fors toe. Omdat in het inhoudelijke plan staat dat de organisatie ernaar streeft om de totale bijdrage van private fondsen ongeveer gelijk te houden aan voorgaande jaren, komt volgens de commissie ook hier de financiële vertaling niet overeen met de plannen. Op grond van het voorgaande plaatst de commissie vraagtekens bij de haalbaarheid van verschillende inkomstenbronnen binnen de financieringsmix.
De commissie plaatst vervolgens ook kanttekeningen bij de lastenkant van de begroting. In de aanvraag worden weliswaar een aantal doelstellingen voor 2017-2020 geformuleerd, maar van grote veranderingen in de omvang van het festival is geen sprake. De totale lasten stijgen in de periode 2017-2020 echter wel fors. Opvallende posten zijn hierbij ‘beheerslasten personeel’, ‘overige programmakosten’ en ‘marketingkosten’. Dat de uitgaven voor marketing hoger zijn dan de publieksinkomsten vindt zij een onwenselijke verhouding. Een plausibele onderbouwing voor verhogingen en verschuivingen in de begroting ontbreekt volgens de commissie.
De commissie constateert bovendien dat uit de cijfers blijkt dat de financiële positie van TodaysArt zorgelijk is. Zo is er is sprake van een negatief eigen vermogen. De commissie vindt het positief dat de organisatie de gevaren van dat negatieve eigen vermogen ziet. Het ontbreekt echter aan een plan van aanpak om de financiële positie in de toekomst te verbeteren.
Wat de publieksbenadering betreft is het festival voornamelijk op de eigen achterban gericht. De aanvrager noemt weliswaar een aantal verschillende doelgroepen, maar beschrijft die niet specifiek. De organisatie blijkt nog volop bezig om meer inzichten over het publiek te vergaren. Zo wil de aanvrager een jaarlijks publiekstevredenheidsonderzoek uitvoeren en zal ze de publieksregistratie in de komende edities verbeteren. Een duidelijke publieksbewustzijn komt volgens de commissie echter niet uit de aanvraag naar voren. Er worden bijvoorbeeld geen combinaties voorgesteld van programmaonderdelen met een passend publiek. De ambitie van het festival om een breed publiek aan te spreken, lijkt volgens de commissie op grond van de beperkte uitwerking dan ook niet haalbaar. Ook de vormtaal die het festival hanteert in het publiciteitsmateriaal sluit in de ogen van de commissie niet aan bij die beoogde publieksverbreding.
Pluriformiteit
De bijdrage aan de pluriformiteit van het Nederlandse podiumkunstenaanbod beoordeelt de commissie als ruim voldoende.
Het festival presenteert een podiumkunstenaanbod dat voornamelijk dient te worden aangemerkt als multidisciplinair, met de nadruk op vooruitstrevende popmuziek en hedendaagse dans. De commissie constateert dat dit aanbod reeds in behoorlijke mate op andere podia en festivals aan bod komt. Door de aard en wijze waarop het festival het aanbod presenteert, stelt de commissie vast dat het festival onderscheidend is, maar niet uniek. Zodoende levert TodaysArt een aanzienlijke bijdrage aan de pluriformiteit.
Geografische spreiding
De commissie beoordeelt de bijdrage aan de spreiding als neutraal.
Het festival vindt plaats in Den Haag. In Den Haag is een ruim aanbod aan podiumkunsten aanwezig, zowel gepresenteerd op podia als op festivals. Hierdoor levert TodaysArt geen bijdrage aan de spreiding.
Aanwezigheid financiële bijdrage provincie of gemeente
De financiële bijdrage provincie of gemeente is ruim voldoende.
In de periode 2013-2015 ontving TodaysArt een structurele bijdrage van de gemeente Den Haag van gemiddeld 170.000 euro per jaar. Voor de periode 2017-2020 is een vergelijkbaar bedrag aangevraagd bij de lokale overheid. Hiermee is sprake van een beperkte lokale bijdrage.
Bijdrage (co)productie
Niet van toepassing.
Conclusie
De commissie adviseert de aanvraag van Stichting The Generator HQ niet te honoreren.
Aangevraagd bedrag per editie
150.000
Geadviseerd bedrag per editie
0
Toegekend bedrag per editie
0
Aangevraagd bedrag per editie
150.000
Geadviseerd bedrag per editie
0
Toegekend bedrag per editie
0