Tonality is de organisatie waar de projecten zijn ondergebracht van Rembrandt Frerichs, Vinsent Planjer en Tony Overwater. De stichting is gevestigd in Wassenaar. De artistieke leiding wordt gevoerd door de drie genoemde musici, die ook de zakelijke organisatie voor hun rekening nemen. De stichting realiseert concerten op podia en festivals in Nederland, Europa en daarbuiten en werkt regelmatig samen met (internationale) solisten en musici uit uiteenlopende muziekgenres. Naast piano, contrabas en drums bespelen de musici ook historische instrumenten zoals de fortepiano, de violone en de fluisterkit. De artistieke basis van de organisatie bestaat uit drie pijlers: jazz, klassieke muziek en muziek uit het Midden-Oosten. In de projecten van Tonality worden deze genres tot één geheel gesmeed, met per project verschillende accenten. Het trio streeft een klankideaal na dat wordt omschreven als menselijk, akoestisch en intiem en beoogt grenzen te slechten tussen muzikale en artistieke categorieën. Stichting Tonality onderscheidt zich naar eigen zeggen door de eigenzinnige combinatie van hedendaagse en historische muziek en van improvisatie en onderzoek, en door het gebruik van het unieke instrumentarium en de bijzondere speellocaties, waaronder musea.

Tonality wil in periode 2017-2020 de volgende activiteiten en projecten realiseren: een continuering van het ‘Jazz Piano Trio’, ofwel doorlopende concerten in de klassieke jazzpianobezetting. Dit betreft de kernactiviteit van de stichting. Verder realiseert Tonality een concertserie waarbij het Rembrandt Frerichs Trio internationale gasten uitnodigt, getiteld ‘Music Made in Europe’. Ander projecten zijn ‘The Contemporary Fortepiano’, waarbij het trio historische instrumenten bespeelt om tot een intiemer bandgeluid te komen en ‘De Kunst van het Trio’, een serie concerten in musea in aanwezigheid van kunstwerken waar muziek voor wordt gecomponeerd. Daarnaast wordt de serie ‘Salon Joussour’ gepresenteerd, met als doel de Arabische klassieke muziek meer bekendheid te geven door middel van een lezing, een maaltijd en een concert, met internationale gasten. Ten slotte zal de gezinsvoorstelling ‘Kerstverhaal’ worden gespeeld, waarin het kerstverhaal vanuit een hedendaags perspectief wordt verteld, begeleid door muziek uit zowel de christelijke traditie als de niet-christelijke traditie uit het Midden-Oosten. ‘Kerstverhaal’ wordt uitgevoerd door het trio, aangevuld met sopraan Klaartje van Veldhoven en een verteller.

In de periode 2017-2020 speelt Tonality 58 voorstellingen en/of concerten per jaar. Het gevraagde subsidiebedrag is 150.400 euro.

De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit als ruim voldoende.

De drie kernleden van de organisatie beschikken volgens de commissie over een ruime mate van vakmanschap en hebben ieder op hun eigen terrein een staat van dienst opgebouwd. Zij vormen tezamen het Rembrandt Frerichs Trio, dat de basis vormt van de activiteiten van de stichting. De commissie heeft waardering voor de artistieke aspiraties van de drie musici, die jazz, barok en Arabische muziek op een organische wijze aaneen weten te smeden. De variëteit aan instrumenten die daarbij gebruikt wordt, leidt tot onverwachte combinaties met een oorspronkelijk klankbeeld. Er is bijzondere aandacht voor klankkleur en interpretatie en het resultaat is volgens de commissie toegankelijk voor een groot publiek. Zij vindt het spanningsverloop in het samenspel van de musici binnen het trio echter niet altijd consequent, waardoor er tijdens de concerten sprake is van eenvormigheid. De commissie mist in de improvisaties de uitdaging tussen de drie musici en vindt dat zij elkaar hierin te veel volgen. Hierdoor onderscheidt de groep zich volgens haar onvoldoende van de aanpak van een regulier pianotrio. De commissie is daarentegen zeer te spreken over de samenwerking met gastsolisten. De synergie die bijvoorbeeld tot stand komt in de concerten met kamanchech-speler Kayhan Kalhor vindt zij van een goede spanning getuigen. Ook de overige solisten vindt zij goed gekozen en in de uitwerking getuigen deze concerten van een grote zeggingskracht.

De artistieke ideeën die aan de producties van Tonality ten grondslag liggen, hebben volgens de commissie de potentie om uit te groeien tot interessante en kleurrijke projecten. Toch stelt zij vast dat in de plannen voor 2017-2020 deze potentie niet wordt waargemaakt. Het blijft volgens de commissie bij aanzetten, waarin een heldere artistieke visie met voldoende diepgang ontbreekt. Hierdoor heeft zij er weinig vertrouwen in dat producties ontstaan die getuigen van een grote mate van oorspronkelijkheid. Zo geeft de beschrijving van de ‘Contemporary Fortepiano’ geen concreet en inhoudelijk beeld van het repertoire. Het muzikale uitgangspunt van ‘Music Made in Europe’ – muziekminnend publiek jazzconcerten van internationaal niveau bieden omdat dat in de Hofstad een zeldzaamheid is geworden – vindt de commissie te vrijblijvend. Bovendien rijmt dit niet met de uitbreiding van de concertserie naar andere steden in Nederland. Voor het ‘Jazz Piano Trio’ zijn geen artistieke of muzikaal-inhoudelijke uitgangspunten geformuleerd en er wordt evenmin iets gezegd over het uit te voeren repertoire. ‘Salon Joussour’ heeft volgens de aanvraag als doel meer bekendheid te geven aan Arabische muziek. Ook hier is de uitwerking van het programma weinig concreet. De concerten en interviews zijn bij eerdere edities volgens de commissie eendimensionaal van opzet en maken een statische indruk. Daarmee schieten ze hun doel voorbij. Tot slot vindt de commissie dat de uitwerking van ‘Kerstverhaal’ dermate summier is dat zij geen beeld krijgt van de te verwachten kwaliteit en zeggingskracht ervan.

Hieraan voegt de commissie toe dat de projecten die de komende subsidieperiode op stapel staan een voortzetting zijn van al lopende projecten. Om die reden vindt de commissie dat een stevigere onderbouwing van de plannen alsmede een visie op de artistieke ontwikkeling van Tonality de aanvraag had moeten ondersteunen. De weg die Tonality thans bewandelt, leidt vooralsnog vooral tot verbreding. Dit terwijl een ambitie tot verdieping en het aanscherpen van de muzikale koers in de ogen van de commissie gewenst is om te verzekeren dat de concerten ook in de komende periode voldoende oorspronkelijk zullen zijn.

De commissie beoordeelt het ondernemerschap als zwak.

Tonality heeft de afgelopen jaren op een nogal summiere wijze de boekhouding gevoerd, althans zo lijkt het op basis van de beschikbare stukken. Er zijn geen jaarrekeningen meegestuurd, waardoor de balansen ontbreken en er geen zicht is op de liquiditeit van de organisatie. De stichting heeft wel een exploitatieoverzicht over het jaar 2015 bijgevoegd, maar het eigen vermogen komt niet overeen met het exploitatieresultaat. De commissie stelt dan ook vast dat op basis van deze gegevens geen inzicht kan worden verkregen in de financiële positie van de stichting.

Voor de komende jaren zijn acquisitie en fondsenwerving de grootste uitdagingen bij het realiseren van de ambities. De organisatie streeft naar 30 tot 40 procent eigen inkomsten. Uit de begroting blijkt dat die eigen inkomsten gerealiseerd worden door een aanzienlijke stijging van het aantal uitvoeringen. De commissie vindt deze stijging niet heel realistisch bij een gelijkblijvende bedrijfsvoering. De acquisitie wordt grotendeels door de musici gedaan en uit de plannen kan de commissie niet opmaken wat de organisatie zal ondernemen om meer concerten te realiseren. In het verlengde hiervan acht zij ook de groei van de publieksinkomsten niet realistisch. Daarnaast mist zij een duidelijke strategie om de bijdrage uit private middelen te vergroten. Tonality is vanaf 2015 begonnen met fondsenwerving en verwacht dat door het aantrekken van een fondsenwerver deze inkomstenbron fors zal toenemen.

Over het geheel genomen vindt de commissie dat Tonality in de aanvraag onvoldoende aannemelijk maakt een professionalisering in de bedrijfsvoering door te voeren. Zij baseert dit kritische oordeel met name op het ontbreken van een koppeling tussen de ambities en de forse stijging van de totale omzet. De producties die de organisatie wil uitvoeren zijn grotendeels een voortzetting van de huidige activiteiten. In dat licht kan de commissie de vervijfvoudiging van de totale exploitatie, zelfs bij het hogere activiteitenniveau, in het geheel niet verklaren. De begroting geeft hierover ook geen uitsluitsel.

Op het gebied van publieksbenadering stelt de commissie vast dat de organisatie haar doelgroepen niet goed in beeld heeft. Zij vindt deze te algemeen geformuleerd om een doeltreffende promotiestrategie op toe te passen. Tonality wil bijvoorbeeld beter gaan samenwerken met de musea om voor de concerten gerichter promotie te kunnen voeren. Waar deze samenwerking uit bestaat en wie er beoogd wordt als potentieel nieuw publiek, wordt niet duidelijk. Ook over de positionering van de organisatie is de commissie kritisch. Hoewel Tonality met de activiteiten drie circuits zou kunnen bedienen, wordt dat potentieel niet bewust en strategisch ingezet. Hierdoor worden er volgens haar belangrijke kansen ten aanzien van de positionering gemist

De commissie beoordeelt de bijdrage aan de pluriformiteit als ruim voldoende.

De activiteiten van Tonality plaatst zij binnen het genre jazz- en geïmproviseerde muziek. Dit is volgens haar een genre dat met enige regelmaat te horen is op de Nederlandse podia. In de programma’s van Tonality worden verbindingen gemaakt met andere genres zoals klassieke en Arabische muziekstijlen. Hoewel het maken van cross-overs binnen verschillende muzikale genres vaker wordt toegepast, stelt de commissie dat deze combinatie een aanzienlijke bijdrage aan de pluriformiteit levert.

De commissie beoordeelt de bijdrage aan de geografische spreiding als ruim voldoende.

De organisatie is formeel gevestigd in Wassenaar, waar het podiumkunstenaanbod zeer klein is. Volgens de commissie is er echter geen directe artistieke of maatschappelijke binding waaruit blijkt dat de organisatie in Wassenaar geworteld is. Verder constateert de commissie dat Tonality regelmatig heeft gespeeld in Amsterdam. De organisatie heeft in vergelijking met andere podiumkunsteninstellingen echter ook een groot aandeel van haar concerten in andere steden en regio’s gespeeld. In de komende periode staat de aanvrager een vergelijkbare spreiding voor ogen. De commissie vindt dat Tonality hiermee een redelijke bijdrage levert aan de spreiding.